NGT GEODESIA
1996-1
CO RB A/OpenDoc
CORBA (Common Object Request Broker Architecture)
wordt gespecificeerd door de OMG (Object Manage
ment Group) en Opendoe door CILabs (Component In
tegration Laboratories). Zowel OMG als CILabs zijn con
sortia van een aantal bedrijven waaronder IBM en Apple,
die voorstellen tot standaardisatie onderzoeken en specifi
caties vastleggen op het gebied van object-georiënteerde
technologie.
COM/OLE
De andere grote industriestandaard is COM/OLE, die
door Microsoft is ontwikkeld. OLE (Object Linking and
Embedding), bekend bij de meeste Windows-gebruikers,
gaat uit van een architectuur waarin samengestelde docu
menten (compound documents) objecten kunnen be
vatten, die afkomstig zijn van andere systemen (bron- of
serverdocumenten). Mutaties in de brondocumenten
kunnen dynamisch worden verwerkt binnen de client-
documenten. De recentelijk door Microsoft geïntrodu
ceerde OLE-extensies voor 3D-ontwerp en modellering
(OLE4D&M) maken het mogelijk deze architectuur ook
voor technische toepassingen als CAD en GIS te gebrui
ken (fig. 3). Daarmee worden de traditionele barrières
tussen grafisch-technische automatisering enerzijds (zoals
CAD en GIS) en administratieve bedrijfsautomatisering
anderzijds doorbroken. COM (Component Object
Model) is de open en standaard object-technologie van
Microsoft, waarin het protocol tussen de componenten is
gestandaardiseerd. Zo wordt het met COM mogelijk om
heterogene applicaties te bouwen, die bestaan uit GIS-
componenten en componenten die betrekking hebben op
bedrijfsadministratieve toepassingen. Deze componenten
kunnen daarbij afkomstig zijn van diverse leveranciers die
juist door gebruik te maken van deze industrie-standaard
verzekerd zijn van een onderlinge integratie op zowel
data- als procesniveau.
opslag van attributen, maar onbruik
baar voor grootheden als ruimte
(x,y,z) en tijd (tijdreeksen). Inmiddels
volgen de ontwikkelingen elkaar in
hoog tempo op. Door het gebruik van
zogenaamde multi-dimensionale attri
buten is men thans in staat om gege
vens die altijd in een bepaalde combi
natie voorkomen (zoals x,y,z-coördi-
naten), toch binnen één attribuutveld
op te slaan. Door gebruik van ruimte
lijke indexen kunnen zo grote hoeveel
heden complexe data op een efficiënte
wijze binnen een relationele database
structuur worden opgeslagen en be
werkt. Het moge duidelijk zijn dat de
beoogde integratie tussen de ruimte
lijke en administratieve informatie
verwerking ook daarmee een stap
dichterbij komt.
Daarbij komen nog de ontwikkelingen
rond het fenomeen multi-media, waar
bij allerlei documenten (kaarten, schet
sen, tekst, foto's, video, geluid) in da
tabases kunnen worden opgeslagen en
met bestaande (geografische) informa
tiesystemen geïntegreerd. Zoals gezegd
kunnen veel van dergelijke documen
ten worden gerelateerd aan de geo
grafische ruimte en zijn daarom van
belang bij geografische informatiever
werking. Om echter ruimtelijke of
multi-media gegevens te kunnen be
werken of opvragen, voldoet een con
ventionele database-taal niet meer.
Deze zal moeten worden uitgebreid
met operatoren die daarvoor geschikt
Kader 2. zijn. Opnieuw ontstaat daarmee het gevaar voor allerlei
Hoofdstromingen leverancier-specifieke toevoegingen en dialecten. Een be-
standaardisatie. langrijke ontwikkeling is daarom die van de veel gebruikte
ANSI-standaard SQL (Structured Query Language). Een
ANSI-commissie ontwikkelt momenteel de nieuwe zoge
heten SQL3/MM-standaard waarbij zowel sprake is van
extensies voor het gebruik van multi-media als van geo-
data. Deze is essentieel voor de ontwikkeling op het gebied
van GIS, omdat mogelijkheden worden geboden voor leve
ranciers om GIS-technologie en -applicaties te bouwen, die
voortborduren op deze geïntegreerde vormen van opslag.
Ontwikkelingen in datacommunicatie
Van standaardisatie in netwerkcommunicatie is al lange
tijd sprake. In diverse standaarden zijn de communicatie
protocollen vastgelegd, waarmee data- en procescommuni
catie via netwerken mogelijk wordt. Van verwerking van
gedistribueerde geografische gegevens via een netwerk is
dan ook al geruime tijd sprake.
Een zeer grote impuls wordt gegeven door de recente
ontwikkelingen rond de information-superhighway. Via
gekoppelde netwerken als Internet kan men door middel
van WWW (World Wide Web) in een handomdraai in
formatie, data en zelfs produkten over de gehele wereld
verkrijgen. In combinatie met de zich snel ontwikkelende
database-technologie is het zelfs al mogelijk om via Inter
net/WWW rechtstreeks toegang te krijgen tot de gegevens
in een database.
De gevolgen voor geografische informatieverwerking zijn
voorspelbaar. Nu al, zij het in een experimenteel stadium,
is het mogelijk om via Internet zelf interactief een kaart te
compileren van een gebied naar keuze. Het moge duidelijk
zijn dat, als de eerste je-bent-jong-en-je-wilt-wat een beetje
is opgetrokken, dit tot serieuze vormen van geografische
informatievoorziening zal leiden. Zo is de RAVI momen
teel bezig om via Internet een landelijk clearinghouse op te
13