NHN WAT 2000
NHN GPS 2000
1996-3
NGT GEODESIA
Nederlands Hoogte Net WAT 2000
Hydrostatische en optische water pastenen
tussen Ondergrondse Merken en Nuipalen
Ondergrondse Merken en Nuipalen. oud/geselectecid
Ondergrondse Merken, nieuw geprojecteerd
Hydrostatische waterpassing, historische identieke lijnen
Hydrostatische waterpassing, nieuw geprojecteerde Iqnen
Optische waterpassing, nieuw geprojecteerde kustwaterpaslijnen
Optische waterpassing, historische identieke lijnen
Optische waterpassing, nieuw geprojecteerde lijnen
of daalt het land? Dat beide het geval is, weten we, maar de
exacte bijdragen zijn minder goed bekend. Gravimetrie kan
ons bierbij goede diensten bewijzen.
Fig. 9. De zwaartekrachtmetingen bestaan uit
Ontwerp twee typen metingen: absolute en rela-
Nederlands tieve metingen. Bij absolute metingen
Hoogte Net wordt de absolute zwaartekracht be-
NHN WA T paald. Dit gebeurt door een voorwerp
2000". te laten vallen en te meten hoe lang het
over een bepaalde afstand doet. Hoe
groter de zwaartekracht, boe sneller
het voorwerp de valafstand zal hebben
afgelegd. Die verandering in zwaarte
kracht moet echter tot op minder dan
een honderdmiljoenste deel van de
zwaartekracht zelf kunnen worden ge
meten, anders is de precisie van de re
sultaten te slecht. Het zal duidelijk
zijn dat er nogal wat komt kijken bij
bet voldoende precies meten van zo
wel afstand als tijd. De absolute me
tingen zullen op vijf locaties worden
uitgevoerd: Epen, Kootwijk, Wester-
bork, Delft en een nog te kiezen punt.
Op al deze locaties zijn speciale voor
zieningen getroffen om het uitvoeren
van precieze metingen mogelijk te
maken. De absolute metingen zullen
Fig. 10. worden uitgevoerd door Duitse colle-
Ontwerp ga's. In Nederland is geen absolute
Nederlands gravimeter beschikbaar en in verband
Hoogte Net met de hoge aanschafkosten en het ge-
NHN GPS ringe aantal metingen is het ook niet
2000". economisch verantwoord er zelf één
Om het al dan niet optreden van bodembeweging te kun
nen aantonen, moeten we uiteraard wel over een tijdreeks
van zwaartekrachtmetingen beschikken. Daarvoor is in de
jaren tachtig reeds begonnen met de periodieke uitvoering
van precieze zwaartekrachtmetingen in twee aparte (maar
wel overlappende) netwerken. Op basis van de zo verkregen
meetgegevens en resultaten uit ander onderzoek naar
bodembeweging is begin 1995 besloten de twee netwerken
te integreren en te verdichten. Hierdoor is het nieuwe
primaire zwaartekrachtnet van Nederland ontstaan, dat in
het kader van de 5e Nauwkeurigheidswaterpassing voor het
eerst zal worden gemeten (fig. 11). Wat direct opvalt, is de
geringe dichtheid van het zwaartekrachtnet ten opzichte van
de waterpas- en GPS-netwerken. Het zwaartekrachtnet be
staat uit „slechts" 46 punten (of correcter: puntclusters),
terwijl bij de waterpas- en GPS-metingen zo'n 200 Onder
grondse Merken en bij waterpassingen 4 a 5000 peilmerken
zullen worden ingemeten. De reden voor dit verschil is te
rug te vinden in de verschillende doelen die worden nage
streefd: met gravimetrie willen we alleen de grootschalige
(of regionale) bodembeweging monitoren, terwijl waterpas
en GPS-metingen erop gericht zijn de actuele hoogteligging
van Nederland in kaart te brengen. Gezien de vorm en om
vang van de regionale bewegingen in de Nederlandse onder
grond is een aantal van 46 zwaartekrachtpunten voldoende.
102
Nederlands Hoogte Net GPS 2000
AGRS-stations en GPS-hoogte punten (OM)
LEGENDA
A AGRS-stations, geprojecteerd
GPS-hoogte punten. OM oud/geselecteerd
GPS-hoogte punten. OM nieuw/geprojecteerd
