Meten met de FRANK-methode:
CycloMedia Mapper
Een compleet beeld van een
terrestrisch-fotogrammetrisch systeem
FRANK-methode
NGT GEODESIA
1996-4
photogrammetry, data capture, system description
iotogrammetrie, gegevensinwinning, systeembeschrijving
KEYWORDS
TREFWOORDEN
Vanaf het begin van de tachtiger jaren kon de land
meetkundige wereld, met name in Nederland, van tijd
tot tijd vernemen hoe het „Frank" verging. Het betrof
hier niet een persoon Frank, maar het systeem FRANK,
een acroniem voor: „Fotografische Registratie van topo
grafie ten behoeve van ANaloge beeldpresentatie en
Kaartvervaardiging". In 1980 startte een onderzoeks
project, waarover het jaarverslag 1980/1981 van de
Stichting Studiecentrum voor Vastgoedinformatie als
projectomschrijving vermeldt: „Doel van het
onderzoek is het ontwikkelen van een nieuw systeem
voor verkrijging, verwerking en verstrekking van
informatie ten dienste van bijvoorbeeld systematisch
wegbeheer, groenbeheer, leidingenbeheer, land- en
stadsinrichting en defensiedoeleinden. Het onderzoek
betreft de analyse van de eisen waaraan het systeem
FRANK moet voldoen en de bouw van delen van het
functiemodel".
Het achterliggende doel was het
ontwikkelen van een landmeetkundi
ge inwinningsntethode die efficiënter
toepasbaar moest zijn dan conventio
nele methoden. Pas aan het einde van
1986 ontstond financiering op struc
turele basis, hetgeen leidde tot een
versnelling van onderzoek en ontwik
keling. Van 1989 tot 1991 kwamen
prototype-onderdelen van een com
pleet werkend systeem beschikbaar.
Praktische ervaringen, in combinatie
met de toepassing van „state-of-the-
art' technologie, leidden vervolgens
tot de ontwik keling van nieuwe sys
teemcomponenten, waar mogelijk di
gitaal en niet meer optisch-mecha-
nisch. De onderdelen van deze digi
tale implementatie van de FRANK-
methode gaan sinds midden 1994
door het leven onder de familienaam
„CycloMedia".
dr. ir. B. Beers,
technisch
directeur
Frank Data
International
BV, Vught.
Nu FRANK alweer enige tijd operationeel wordt ingezet,
wordt in dit artikel het actuele resultaat van onderzoek en
ontwikkeling beschreven. De nadruk ligt hierbij op
FRANK als meetsysteem (CycloMedia Mapper); niet ter
sprake komt FRANK als viewingsysteem (CycloMedia
Viewer). Voor een uitstekende beschrijving van de meest
grootschalige viewing-toepassing tot op heden, de Opti-
theek Rotterdam, wordt verwezen naar [1],
In het navolgende wordt allereerst het principe van
FRANK ten tonele gevoerd, waarna de implementatie van
de methode middels inwinningsapparatuur (CycloMedia
Recorder en Scanner) en meetsoftware (CycloMedia Map
per) wordt beschreven. Tenslotte wordt kort ingegaan op
praktische toepassingen en verdere ontwikkelingen.
FRANK richt zich als meetsysteem op het inwinnen van
gedetailleerde twee- en driedimensionale gegevens, zowel
voor initiële inwinning als voor bijhouding. De FRANK-
methode is gebaseerd op het meten van ruimtelijke richtin
gen naar object- en paspunten vanuit vooraf niet in coör
dinaten bekende opstelpunten, en het daaruit berekenen
van de ruimtelijke coördinaten van gemeten objectpunten.
De ruimtelijke richtingen worden „buiten" vastgelegd via
terrestrische fotografie en „binnen" uitgewerkt via metin
gen in digitale beelden. Zoals bekend is uit de fotogramme-
trie, is het maken van een enkele foto (dus het vastleggen
van een enkele bundel van ruimtelijke richtingen) niet
voldoende voor de ruimtelijke reconstructie van opge
nomen objecten. Hiervoor zijn minimaal twee opnamen
nodig. Verder dienen de foto's „aan elkaar gekoppeld" te
worden (relatieve oriëntering) en uiteindelijk moeten de
metingen bekend worden in een coördinatenstelsel (abso
lute oriëntering). Bij de FRANK-methode gebruikt men
hiervoor respectievelijk triangulatie- en paspunten. Fig. 1
toont een praktische situatie met volgens de FRANK-me
thode gemeten ruimtelijke richtingen naar detail-, triangu
latie- en paspunten. Het optimale interval tussen opeenvol
gende opnamen is daarbij ongeveer de halve straatbreedte
(van gevel tot gevel).
145
