w mm r SS f CJ kr1 L-S Lrd r 3 O r3 Apparatuur 1996-4 NGT GEODESIA A I A paspunt opnamepositie De FRANK-methode onderscheidt zich van conventionele terrestrische fotogrammetrie door het gebruik van (me trisch correcte) digitale panoramische beelden, die verkre gen worden door het digitaliseren en panoramiseren van fisheye foto's. De reden voor het gebruik van fisheye foto's in plaats van centraal-perspectivische foto's is de objectieve en directe vastlegging van vrijwel de gehele omgeving van het opstelpunt. Keuzes over hetgeen moet worden geme ten, behoeven daardoor pas later, op kantoor, te worden gemaakt. Een verder onderscheid met conventionele foto grammetrie is het niet (kunnen) toepassen van stereo waarnemingen vanwege schaal- en vormverschillen tussen de afbeeldingen van hetzelfde object op foto's gemaakt van uit verschillende opstelpunten. Voor de produktiematige toepassing van FRANK is een complete „workflow" opgezet (fig. 2), gesplitst in: vervaardiging van digitale panoramabeelden (1 t/m 5); uitwerking van de beelden (6 t/m 8). Omdat de vervaardiging van digitale panoramabeelden plaatsvindt met dure apparatuur met een grote produktie- capaciteit, is deze activiteit ondergebracht bij een facilitair Fig. 1. Bovenaanzicht van een netwerk van ruimtelijke richtingenzoals dit ontstaat uit metingen volgens de FRANK- methode. Fig. 2. Schema workflow FRANK-methode: 1. Opnamesituatie met CycloMedia Recorder. 2. Ontwikkelde film. 3. Roterend scan nen met Cyclo Media Scanner. 4. Digitaal pano ramabeeld. 5. Opslag op DA T- cassettes. 6. DAT-cassettes als invoer voor CycloMedia Mapper. 7. CycloMedia Mapper. 8. Resulterend di gitaal kaartpro- dukt. overzichts- beelden r- bedrijf. Gebruikers van het meetsys teem zijn te vinden bij diensten en be drijven die (reeds) actief zijn met het inwinnen van twee- en driedimensio nale metrische gegevens, bijvoorbeeld ingenieursbureaus en gemeentelijke landmeetkundige diensten. Het facilitair bedrijf, dat in Nederland bij Frank Data Nederland BV is on dergebracht, maakt op aanvraag van de opdrachtgever de fisheye opnamen met een CycloMedia Recorder (fig. 3), verzorgt de ontwikkeling van de films, scant en panoramiseert deze met een CycloMedia Scanner (fig. 4) en levert de digitale panoramabeelden aan de opdrachtgever, die ze kan verwerken met de CycloMedia Mapper. CycloMedia Recorder Belangrijke onderdelen van dit opna mesysteem zijn (fig. 5): de fisheye lens, het voertuig, het gestabiliseerde plat form, de camera, de film, het naviga tiesysteem en de „operator interface De kijkrichting van de fisheye lens wordt door het gestabiliseerde plat form voor iedere opname exact in ver ticale positie gebracht. De lens heeft een beeldhoek van 360° rondom en vanuit het zenit tot 30° onder de hori zon. Er is voor een grote verticale beeldhoek gekozen omdat een zo klein mogelijke „blinde vlek" op de grond gewenst is; wat niet op de foto komt (bijvoorbeeld een nabijgelegen stoep rand), kan ook niet vanuit die foto worden gemeten. Om dezelfde reden moet de lens ook niet te hoog worden geplaatst. Aan de andere kant zou een hoog geplaatste lens wel gemakkelijker over obstakels heen kunnen kijken. Als praktisch compromis is gekozen voor een opstelhoogte van de lens op 1,7 m. Eén van de consequenties is dan wel dat het opnamevoertuig onder de lens, inclusief gestabiliseerd plat form, moet passen: het is niet de be doeling dat onderdelen van het voer tuig op iedere fisheye foto het zicht op topografische details wegnemen. Deze overweging leidde tot de keuze van een Rover Mini. De fisheye lens is speciaal ontwikkeld voor de FRANK-methode. Wegens de vereiste resolutie kunnen er uitslui- 146

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1996 | | pagina 12