Een taak, voor de gebruikers
Een pleidooi voor onderzoek door geodeten en kartografen
naar het gebruik van geo-informatie
gis/lis, data users, background
gis/lis, gegevensgebruikers, achtergronden
Is het een taak van de gebruikers om aan te geven hoe
geodeten en kartografen de ruimtelijke informatie
moeten verzorgen of is het beter dat wij zelf, op een
methodische wijze, door samenspraak met die gebrui
kers, hun werkzaamheden en het informatiegebruik
daarin analyseren, om dan vervolgens tot de opzet van
een informatiesysteem te komen? Kortom, wat is onze
taak voor de gebruikers? In dit artikel wordt betoogd
dat we ons niet passief moeten opstellen en dat we
door gebruikmaking van taakanalysemethoden zowel
de externe gebruikers (,,de markt") als de interne
gebruikers (de geodeten en kartografen op de werkvloer)
beter van dienst kunnen zijn.
De discussies rond het Nationaal Geo
detisch Plan, toch al niet erg verhit,
zijn in de afgelopen maanden volledig
verstomd. Zelfs een oproep van het
NVG-bestuur mocht kennelijk niet
baten. Een oorzaak zou kunnen zijn,
dat de voordrachten van de studiedag
op 10 maart 1995 (op één na) niet zijn
gepubliceerd, en dat het redactionele
verslag [1] geen beeld geeft van de ge
stelde vragen en de antwoorden die
daarop werden gegeven. Eén van de
discussiepunten betrof de relatie tus
sen het geodetisch vakgebied en het
gebruik, de toepassing, van onze pro-
dukten en diensten. Molenaar schet
ste, in zijn als enige wel gepubliceerde
voordracht, een voor de geodeten wei
nig hoopgevend beeld van deze relatie:
„Tot op heden hield de geodeet zich
nadrukkelijk bezig met een bepaald
toepassingsgebied, namelijk de plano-
logisch-juridische geodesie. Het niet
meer meenemen van dit veld verdui
delijkt het profiel van de geodeet,
maar het is wel de vraag of de geodeet
de geformuleerde taken goed kan uit-
ir. R. van der
Schans,
zelfstandig
adviseur voor
kaartgebruik
en interactie
bij GIS
te Bennekom.
voeren zonder inhoudelijke kennis van tenminste een paar
belangrijke toepassingsvelden van geodetische produkten.
De vraag is of de geodetische invalshoek op die aan
dachtsvelden wel de meest voor de hand liggende is. Is het
niet beter de onderzoeksvragen binnen de context van
andere disciplines aan te pakken? Wat heeft die geodetische
invalshoek meer te bieden dan of toe te voegen aan de
benadering door anderen? Voor alle voorbeelden geldt
dat onderzoek op deze velden vanuit andere disciplines
zeker te rechtvaardigen is, omdat men daar de technieken
ontwikkelt en hun bruikbaarheid toetst vanuit een ge-
bruiksvraagstelling: men weet waarom men meet en met
welk doel gegevens verwerkt moeten worden. Daardoor
komt het onderzoek naar deze technieken in een duidelijke
gebruikerscontext te staan." [2].
De conclusie, niet uitgesproken overigens, kan haast niet
anders luiden: laat de gebruikers het maar uitzoeken. Dit
gaat mogelijk nog verder dan het door de subcommissie
NGP (SC) geformuleerde standpunt: „Als kenmerkende
onderwerpen voor het onderzoek ten behoeve van de
marktsector 'inrichting en beheer' ziet de SC metho
dologie van het ontwerpen van GIS en geo-informatie-
structLiur volgens specificatie' [3, cursivering vdS], Wanneer
de gebruikers maar de specificaties opstellen, dan voeren
wij het wel uit. Als de SC dit werkelijk zo bedoeld heeft, is
het hele NGP, en het vakgebied, ten dode opgeschreven.
Collega Adriën Maas heeft dit haarfijn aangevoeld in zijn
prachtige „pleidooi voor een minder introverte geodetisch
generalist": „Voor mij duikt een geo-informant op, die
zich slechts bezighoudt met het aanleveren van vastgoed
informatie. Het roept bij mij het beeld op van de verstofte
archivaris die alles wat hem wordt aangereikt, zo zuiver en
volledig mogelijk probeert te bewaren en te behoeden om
dat er wel eens iemand langs kan komen die het nodig zou
kunnen hebben. Inmiddels zijn de archiefwetenschappen al
zo ver om te weten dat dat een heilloze weg is". [4],
Maar hopelijk heeft een op zich goede gedachteninhoud
van de SC (onderzoek naar methoden) een wat ongeluk
kige uitdrukkingsvorm gevonden. Mijn ervaring is, dat
NGTGEODESIA
1996-4
KEYWORDS
TREFWOORDEN
