ding gewenst. Als gevolg van de op handen zijnde regiona
lisering was een aantal jaren niet aangevuld. Maar nu kwam
er uitbreiding met mensen van hoog gekwalificeerd niveau
en uiteenlopende specialisatie, zoals landbouwingenieurs
(met specialisatie cultuurtechniek, bodemkunde, ruimte
lijke ordening of economie), milieu- en landschapsdeskun
digen, biologen, geografen, planologen en informatica-
deskundigen. De VLM beschikt momenteel over ongeveer
480 mensen verspreid over vijf vestigingen, 160 op de cen
trale directie in Brussel en 80 in elke vestiging (Brugge,
Gent, Herenthals en Diest).
De ruilverkaveling en de bijbel
Op 1 januari 1996 waren in Vlaanderen 120 ruilverkave
lingsprojecten afgewerkt met een gezamenlijke oppervlakte
van 144 000 ha, 18 projecten met een oppervlakte van
270 000 ha zijn in onderzoek en 16 met 25 000 ha in uit
voering. Totaal zijn er 200 000 ha bij ruilverkaveling be
trokken, ruim eenderde van het Vlaams landbouwareaal. In
tegenstelling tot Nederland doen ze in België elk project
maar één keer. Denys: We komen stilaan op kruissnelheid en
we kunnen nu al een aantal fraaie realisaties van ruilverkave
lingen nieuwe stijl" tonen. De projectteams, waarin de ver
schillende disciplines samen naar een goed eindresultaat toe
werken, hebben oog voor eikaars inbreng en deskundigheid.
Daarnaast beschikken we ook over de meest moderne appara
tuur: snelle computers, goede programmatuur en apparatuur
waaronder een fotogrammetrisch image station, GPS-appara-
tuur voor grondslagmeting en totaalstations voor detailmeting.
Voor het tijdschema gelden ijzeren wetten: driejaar voorberei
ding en vijfjaar voor de uitvoering. Die wet is sterker dan het
woord van de bijbel.
Bij ons bezoek aan de afdeling Brugge, een paar weken
later, kregen we echter de indruk dat de bijbel toch niet
overal even goed wordt gelezen.
De grote ommekeer
Gebeurt de voorbereiding onder verantwoordelijkheid van
de minister, de uitvoering van een ruilverkaveling staat
onder verantwoordelijkheid van een andere rechtspersoon:
het (plaatselijk) ruilverkavelingscomité. Om een heden
daagse ruilverkavelingstoepassing in de praktijk te zien,
wordt een reis naar de afdeling West-Vlaanderen van de
VLM in Brugge geregeld. Afdelingshoofd directeur-inge
nieur André de Muyt is daar onze gastheer die ons, bijge
staan door projectleider ir. Johan Vulsteke, wegwijs maakt
in de werkzaamheden van de afdeling Brugge en in het
bijzonder de aanpak van de ruilverkaveling „Paddegat" te
Oudenburg.
Zeventig procent van West-Vlaanderen is landbouwgrond,
legt De Muyt ons uit. De landbouw wordt er zeer intensief
uitgeoefend: groenteteelt, glastuinbouw en een dichte vee
bezetting. De provincie bezit de hoogste rundveestapel en
de helft van de varkensstapel. Daarom is het begrijpelijk dat
hier al snel belangstelling kwam voor het ruilverkavelings
instrument en in 1960 werd de provinciale afdeling Brugge
ingericht. Ook hier was toen sprake
van een vrij rigoureuze, dat wil zeggen,
intensieve cultuurtechnische aanpak.
De evolutie die de ruilverkaveling van
af het begin tot nu heeft doorgemaakt,
heeft Brugge dan ook aan den lijve er
varen. Van 1960 tot 1970 waren dat
de ruilverkavelingen die op puur agra
rische basis werden uitgevoerd, onder
andere Westkapelle, Wingene, Vla-
mertinge en Wilskerke. In de periode
1970 - 1980 waren vooral de grote in
frastructurele werken, zoals de aanleg
van de autosnelweg Al8, de aanlei
ding tot de ruilverkavelingen Gistel,
Slijpe, Westntoere, Spermalie en nog
enkele andere. De periode 1980-1990
wordt de overgangsperiode genoemd,
de overgang naar de ruilverkavelingen
met verbrede doelstelling. Aanvanke
lijk nog zuiver agrarisch georiënteerde
verkavelingen, doch langzaam maar
zeker overgaand naar grotere aandacht
voor niet-landbouwkundige functies:
de ruilverkavelingen Lo, Beveren-Yzer
Als na een gedegen vooronderzoek voor een ruilver
kaveling het nut is vastgesteld, komt het project „in uit
voering". Die procedure verloopt steeds volgens een
driedelig stramien:
vaststellen van ieders rechten;
maken van het kavelplan en de uitvoering van de
werken;
vaststellen van de kosten.
Voor de vaststelling van ieders rechten is het van belang
te weten van welke percelen men eigenaar is. Die ge
gevens krijgt men van het Kadaster. De waarde van elke
kavel wordt uitgedrukt in punten. Als basis daarvoor
dient de nationale bodemkaart van het Centrum voor
Bodemkartering, die voor dit doel wordt verfijnd (per
ceel per perceel). De uitkomst wordt tweemaal in open
baar onderzoek gelegd (ter visie).
De toedeling staat vast als de bezwaren tegen de eerste
neerlegging (door het comité) en de tweede neerlegging
(door de vrederechter) zijn afgehandeld. Dan wordt de
eerste ruilverkavelingsakte opgemaakt. Daarbij ontvan
gen elke eigenaar en gebruiker een individuele akte (met
opmetingsgegevens). Deze akte geeft rechtsgeldigheid
tegenover derden.
Tenslotte volgt de fase van de kostenberekening. De
kosten van een ruilverkaveling zijn zeer gering en be
dragen gemiddeld 10 000 BF per ha 500,-). Ook
die worden tweemaal ter inzage gelegd, daarna volgt de
tweede (aanvullende) ruilverkavelingsakte.
216
1996-5
NGT GEODESIA
Uitvoeringsprocedure
