in de leiding geen statieven konden
worden gebruikt, is uitsluitend
dwangcentrering toegepast. Daartoe
werden beugels in de buiswand ge
monteerd of balken tussen de buis-
wanden geklemd, waarop de tachy-
meter of de spiegel kon worden opge
steld. Bij de metingen moest de boring
stilliggen. De aannemer verrichte en
kele keren per dag een controlemeting,
de landmeter deed dat enkele keren
per week. Toen de boring voltooid
was en de polygoon op de andere
oever kon worden aangesloten, bleek
dat de leiding slechts 6 cm van de
geplande locatie lag; een bijzonder
staaltje van nauwkeurig werk dus.
Een andere meetmethode is toegepast
bij de boring (375 m lengte) onder
de Ringvaart van de Zuidplaspolder.
Daar werden in de geperste leiding
vaste spiegels en tachymeters om en
om aangebracht. Vanuit de bouwput
werd via deze opstellingen tot aan de
boorkop gemeten om de positie van de
kop te bepalen. Hiervoor hoefde de
boring niet te worden stilgelegd. Deze
methode vereist veel instrumenten en
krachtige rekenapparatuur om zeer
snel metingen om te zetten in positie-
gegevens; een rechtstreekse koppeling
van de metingen met de boorappara-
tuur was nog in ontwikkeling.
Een gestuurde boring gaat niet snel
(hoogstens enkele meters per uur), zo
dat beide hierboven genoemde metho
den hun voor- en nadelen hebben.
Conclusie
De hoeveelheid landmeetkundig werk
en de hoeveelheid geometrische infor
matie tijdens de aanleg van een grote
watertransportleiding zijn erg groot.
GIS vervulde een spilfunctie in het
project. Nieuwe en gewijzigde infor
matie werd efficiënt verzameld en
verwerkt. Hierdoor kon (en kan) de
informatie snel, in diverse vormen,
worden geleverd aan in- en externe ge
bruikers. De vele tracéwijzigingen
konden zeer snel worden verwerkt,
waardoor het ontwerpproces aanzien
lijk werd ondersteund. Derden waren
aan het begin van het project (nog)
niet allemaal aan automatische ge
gevensverwerking toe, maar met GIS
kon daaraan tegemoet worden geko
men. Het samenvallen van de GIS-ontwikkeling met direct
gebruik viel overigens zwaar; het voordeel daarvan was wel
dat bepaalde praktijkproblemen direct konden worden
aangepakt. GIS en de gegevens die daarin zijn verzameld en
verwerkt, zijn niet meer weg te denken uit de organisatie.
Ze vormen bovendien een uitstekende start voor een sys
teem waarmee het beheer van de aangelegde transport
leiding - en van reeds eerder gelegde transportleidingen -
kan worden gevoerd. Een groot deel van de bijbehorende
informatievoorziening is gestroomlijnd, goede controles
zijn mogelijk en bekend is wie bepaalde informatie beheert.
Al met al vormen de bevindingen en ervaringen uit dit
project een prima basis voor andere en nieuwe GIS-ontwik-
kelingen binnen het bedrijf.
GIS for the construction ofa transport main for water
In march 1996 DZH, the Dune water company of the
Province of South Holland, completed the construction of a
57 km long, 1600 mm transport main for the supply of raw
water for its water purification installations in the dune area.
Large quantities of geometrical and cadastral information
were processed during the project. The article describes the
gathering and the use of this information, the activities for
which it was needed, the important role of GIS and the specific
surveying activities during directioned drillings.
NGT GEODESIA
1996-6
Summary
URO VOOR KARTOCRAFIE PREPRESS
Digitale verwerking diverse bestand formats
(Arclnfo, Intergraph, HPGL, DXF)
Uitdraaien Eindfilms
formaat 1.20 x 1.60 cm, max 5080 dpi/250 Ipi
Digitaal drukken met Xeikon DCP-1
full-colour, dubbelzijdig tot formaat 30.5 x 270 cm,
diverse papiersoorten
Digitale kleurproef tot formaat AO
Lijnscannen tot 90 cm breed
Bel voor advies én prijzen
Paletsingel 122
NL- 2718 NS Zoetermeer
Tel: 079 361 05 86
Fax: 079 361 7217
ISDN: 079 363 03 04
Modem: 079 3620939
261
