Revitalisering binnen de geodesie
Deze toespraak gaat over de revitalise
ring binnen de geodesie die momen
teel plaatsvindt. Wij krijgen de gele
genheid tot die revitalisering, omdat
wij het voorrecht hebben te leven in
een tijd van snelle veranderingen.
Voor een beschrijving van deze veran
deringen wil ik beginnen met een kort
historisch overzicht vanaf 1982, het
jaar waarin ik begon met werken. In
die tijd werd het geodetisch vakgebied
gedomineerd door een aantal grote
overheidsdiensten en instellingen: Ka
daster, Meetkundige Dienst van de
Rijkswaterstaat, Topografische Dienst
en TU Delft. De taken van deze dien
sten en instellingen lagen vast. Zij
voerden hun wettelijke taak uit, ont
wikkelden hiervoor, en waar nodig
schakelden zij de hulp van derden in.
Dit alles speelde zich heel duidelijk af
binnen Nederlandse verhoudingen.
Toen de economische groei afnam aan
het einde van de jaren '70/begin jaren
80, ontstond de tendens om meer
werk te laten uitvoeren in het bedrijfs
leven. In die tijd was de verhouding
overheid/bedrijfsleven nog duidelijk.
De overheid bepaalde het beleid; een
deel van de uitvoeringsgerichte zaken
werd gegund aan het bedrijfsleven.
Ook werden uitvoeringsgerichte dien
sten geprivatiseerd of op afstand gezet.
Dit leidde tot onrust zowel bij de op
afstand gezette diensten als bij de be
drijven, want de duidelijke taakaf-
scheidingen werden vager. Eind jaren
'80/begin jaren '90 werden de grenzen
tussen de lidstaten van de Europese
Unie steeds verder geslecht. Gevolg
hiervan was dat (weliswaar schoorvoe
tend) bedrijven zich over een veel uit
gestrekter geografisch afzetgebied gin
gen bewegen. In 1989 viel de Berlijnse
Muur, waardoor de contacten met de
voormalige Oostblok-landen hechter
zijn geworden. Ook hier gingen wij
ons schoorvoetend op eikaars markten
bewegen. Dit heeft nog niet geleid tot
dramatische verschuivingen in onze
geodetische activiteiten, maar het
heeft wel voor onrust gezorgd. Tot zo
ver de economische en politieke veran
deringen.
Gedurende de afgelopen vijftien jaar
mr. ir. J. C.
Anneveld,
voorzitter
Nederlandse
Vereniging
voor Geodesie
(NVG).
heeft de geo-informatietechnologie zich sterk ontwikkeld.
De GBKN- vervaardiging is ongeveer afgerond en hiermee
is de energie vrijgekomen om na te denken over toepassin
gen van deze GBKN.
Snelle veranderingen bieden niet alleen bedreigingen, maar
als je daarmee creatief weet om te gaan, ook kansen. Wan
neer de bedreigingen het grootst zijn, wordt de meeste
creativiteit opgewekt en worden daarmee de beste nieuwe
kansen gecreëerd. Dit geeft voedingsbodem aan de zozeer
vereiste revitalisering. Die revitalisering is het afgelopen jaar
heel duidelijk zichtbaar geworden. Graag wil ik achtereen
volgens ingaan op enige markt- en beleidsontwikkelingen.
Markt
De markt komt fysiek tezamen tijdens het Geodesia-
congres. Het laatste congres was in oktober 1995. Was het
in de voorgaande jaren nog weieens zo dat de getoonde
ontwikkelingen wat tegenvielen, nu was het duidelijk zo
dat in allerlei lezingen en stands de resultaten van nieuwe
ontwikkelingen werden gepresenteerd. Zowel geometristen
als geo-informatici konden hun hart ophalen. Er waren
diverse ontwikkelingen te zien in de inwinningsmethoden,
bijvoorbeeld digitale fotogrammetrie, cyclo-media, iner-
tiële gyrosystemcn, ontwikkelingen in GPS, vliegtuiglaser-
scanning en ontwikkelingen in de bijhouding, zoals pen-
computers. Bij geo-informatiesystemen nadert het moment
dat zij zullen integreren met andere informatiesystemen,
waarbij ik de heer Steinfort citeer bij zijn voordracht „Geo-
evolutie of revolutie" op het congres: „De digitale topografie
zal gaan fungeren als doorgeefluik voor de eraan gekoppelde
informatie Je ziet deze ontwikkeling vooral bij gemeenten.
Er wordt steeds meer gedacht aan de toepassing van object
georiënteerde GBKN's, waarbij deze GBKN inderdaad als
doorgeefluik fungeert voor de eraan gekoppelde informa
tie. Was het in het verleden zo dat geo-informatie vooral
werd gebruikt voor de inrichting van het ruimtelijk gebied,
tegenwoordig wordt geo-informatie ook steeds meer inge
zet voor bestemming en beheer van grond. Bij bestemming
kan worden gedacht aan relaties met ruimtelijke ordening,
maar ook met milieu, verkeer en vervoer. Deze ontwikke
ling is ook duidelijk te zien bij provincies en op rijksniveau.
Hierbij is veelal sprake van meer kleinschalige toepassingen
uit geo-informatie. Met name op dit gebied wordt het
onderscheid tussen geodeten en kartografen steeds moei
lijker.
Waar het goed toeven is, althans professioneel gezien, is in
de omgeving van de belastingheffers. In dat opzicht is het
plezierig om te zien dat de geodeten een belangrijke functie
vervullen bij het invullen van de Wet WOZ uit geo-
informatie. Door de enorme investeringen in de infra
structuur is er veel werk te doen op het gebied van in
winning en presentatie van geometrische gegevens en dat
dan op inrichtingsgebied. Verder vindt de Vijfde Nauw-
269
NGT GEODESIA
1996-6
Jaarrede gehouden
tijdens de NVG-
jaarvergadering op
21 mei 1996 te
Dordrecht.
