Verschenen edities Overzicht van verschenen edities van de Waterstaatskaart en de belangrijkste veranderingen: le editie le druk 1865 - 1890 Kwartbladen. 2e druk 1878 - 1930 3e druk 1917-1935 2e editie div. drukken 1 1935 - 1954 Halfbladen en provinciale beschrijving. Vanaf 1947 tevens riolering rioleringsgemalen opgenomen. 3e editie 1954- 1969 Afwateringseenheden en gerioleerde eenheden onderscheiden. Inlaat- kunstwerken aangegeven. Dijkenkaartje als inzet toegevoegd. 4e editie 1965 - 1980 Toevoeging hoofdwater en watervoorziening. Zuiveringsinrichtingen aangegeven. 5e editie 1981 - (1990) Verbeterde legenda's. Provincie gerichte herziening. Tussentijdse wijzigingen: 1960 vermelding jaar van uitgifte bladindeling volgens Topografische Kaart. 1967 overgang van 2- naar 3-koloms legenda. 1972 titel op blad opgenomen (hiervoor zag je alleen aan de kaart dat het een Waterstaatskaart was). Verschil tussen druk en editie: bij editie veranderen zaken in de opmaak van de kaart. Bij een volgende druk wordt de inhoud van de kaart geactualiseerd, maar verandert de lay-out niet. ,996-7/8 NGT GEODESIA factor was de hoeveelheid gegevens die op een Water- staatskaart staan. De 5e editie van de Waterstaatskaart was voor leken al moeilijk te lezen: er werd maximaal (en zeker niet optimaal, het concept was sedert 1865 weinig veran derd) gebruik gemaakt van kleurstellingen en symbolen om bijvoorbeeld de afwateringselementen en afwateringsvolg orde zichtbaar te maken. Daarnaast had men om de kaart te ontlasten in de jaren zeventig bij de 4e editie twee bijkaar ten geïntroduceerd. De ene over hydrologische waar- nemingspunten (peilschalen, peilschrijvers, afvoermeet- punten, regenmeters) en de andere over de watervoor- Souvenir van het „hoogste "plint van Nederland. Een saillant detail bij de verkenningen en metingen voor de eerste Waterstaats- kaart was dat men ontdekte dat niet bij Wijlre met 240 +AP het hoog ste punt van ons land was zoals aardrijkskunde boeken uit die tijd vermeldden. Die bleek maar 193,80 m AP te zijn. In de zuid oosthoek van Limburg vond men een punt op 322,50 +AP, de Vaalserberg. ziening. Op deze laatste staan gebie den aangegeven, die bij watertekorten aan het IJsselmeer of de grote rivieren water kunnen onttrekken; op de kaart staan de inlaatpunten en de water lopen, gemalen, sluizen en stuwen die daarvoor gebruikt kunnen worden. De informatie op de bijkaart water voorziening is ook opgenomen in het WIS. Immers, de (zoet)watervoorzie- ning is in Nederland erg belangrijk, zoals tijdens de droogte van dit voor jaar duidelijk is geworden. Maas en Rijn vullen onze tekorten aan. Tijdens droge zomers zijn onze wateren tot in Groningen gevuld met Rijnwater. De waterhuishouding is vaak complex en daardoor ook complex in kaart. Door de niet-optimale weergave was inter pretatie daarvan tijdens het digitalise ren een groot probleem. Zo was het een behoorlijke opgave de afwaterings volgorde over de peilgebieden te digi taliseren. De afwatering kan immers geschieden via duikers of leidingen tussen gebieden die topografisch niet aansluiten. Kon op de kaart worden volstaan met een ingewikkelde symbo liek, nu moest echt worden doorgere kend of het water inderdaad van A naar B kon stromen. Om zo efficiënt en kosteneffectief mogelijk te opere- 306 tieJfand&npuM- ^{epUxt oun Wede*

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1996 | | pagina 16