Een GPS-referentienet
Een gezamenlijk Overijssels initiatief
GPS-kernnet
311
NGT GEODESIA1996-7/8
positioning, reference systems, applications
puntsbepaling, referentiesystemen, praktijk
KEYWORDS
TREFWOORDEN
De ontwikkeling van het plaatsbepalingssysteem met
behulp van GPS-satelIieten (GPS Global Positioning
System) is zodanig gevorderd, dat het ook voor land
meetkundige doeleinden als operationeel kan worden
beschouwd. Onder bepaalde voorwaarden kan bij
puntsbepaling een nauwkeurigheid in positie en hoogte
worden bereikt van enkele centimeters. Deze voor
waarden hebben betrekking op:
een relatieve meetmethode met minimaal twee
GPS-ontvangers, waarbij het (grondslag)punt wordt
bepaald ten opzichte van één of meer aansluitpunten;
de aanwezigheid van geschikte aansluitpunten,
bijvoorbeeld een vereffend net van kernnetpunten
met een interval van ongeveer 10 a 15 km.
Het GPS-kernnet fungeert als schakel
tussen het klassieke RD/NAP-net en
de GPS-plaatsbepaling [1], Zoals bij
de overige soorten RD-punten is de
openbare toegankelijkheid van de
kernnetpunten gewaarborgd. Om de
ze reden zijn de kernnetpunten bij
voorbeeld gesitueerd op viaducten of
langs wegen. Het nadeel van deze
openbare toegankelijkheid is, dat bij
GPS-metingen menskracht moet wor
den ingezet voor de bewaking van de
referentie-ontvanger op het kernnet-
punt. Om dit bezwaar te ondervan
gen, is in Overijssel een samenwerking
ontstaan voor het opzetten en onder
houden van een net van referentiepun
ten als afgeleide van het kernnet. De
samenwerkende organisaties zijn Pro
vincie Overijssel, Kadaster Overijssel,
Meetkundige Dienst (MD) van de
Rijkswaterstaat en Waterschap Regge
en Dinkel.
ir. J. van Buren,
geodetisch adviseur bij het Kadaster
te Apeldoorn en
iug. J. van Raamsdonk,
hoofd bureau Landmeten en
Grondzaken van Waterschap
Regge en Dinkel.
ontvanger wordt opgesteld als er in de buurt metingen
worden uitgevoerd, bevinden zich op beperkt toegankelijke
terreinen, zoals van rioolwaterzuiveringen (fig. 1), gemalen,
gemeentewerven, opslagterreinen, enz. Door deze beperkte
toegang kan de referentie-ontvanger veilig onbemand
worden achtergelaten.
Allereerst wordt in dit artikel ingegaan op het ontstaan van
het GPS-kernnet, waarvan de punten speciaal geschikt zijn
voor GPS-ontvangst. Tevens worden de metingen belicht,
die nodig zijn voor het totstandkomen van het GPS-kern
net en de daarbij behaalde nauwkeurigheid. Vervolgens
wordt de keuze van de GPS-referentiepunten op terreinen
van rioolwaterzuiveringen toegelicht. Daarna worden de
metingen en berekeningen behandeld
voor het GPS-referentienet. Tenslotte
wordt ingegaan op het gebruik van het
GPS-referentienet, bijvoorbeeld voor
het maken van een zogenaamde weg-
werpgrondslag. Dit artikel wordt af
gesloten met een beschouwing aan
gaande toekomstige ontwikkelingen,
waarbij het meten met GPS nog snel
ler en eenvoudiger zal worden. Ook
worden enkele conclusies getrokken,
die reeds uit de Overijsselse praktijk
kunnen worden afgeleid. De basisbe
grippen en -principes van het meten
met GPS worden bekend veronder
steld. Een goed overzicht hiervan is te
vinden in [5].
De semi-permanente GPS-referentie-
stations, waar alleen een referentie-
In 1987 ging de Rijksdriehoeksmeting
van het Kadaster gebruikmaken van GPS als hulpmiddel
voor het uitoefenen van haar primaire taak: het bijhouden
van een landsdekkend stelsel van coördinaatpunten in
Nederland. Al gauw bleek hierbij dat veel van de RD-
punten, gelegen op kerk- en andere torens, niet geschikt
waren voor het uitvoeren van GPS-metingen. De toren
