Rouw, trouw en ramp
spoed
,996-io NGT GEODES1A
realiseerde, moet het ook voor een leek mogelijk zijn dit te
herkennen. Maar dat bleek pas na de onthulling die
Tommei mocht verrichten, een taak waarbij het ook voor
hemzelf tot op het laatste moment een verrassing was hoe
je iets onzichtbaars als een meetkundig netwerk op een
theoretisch vlak onder de aarde zichtbaar kunt maken.
Daarbij kwam nog de spraakverwarring hierover bij het
ministerie van VROM waar het begrip nulpunt bij de één
een positieve uitstraling, maar in andere sectoren een beslist
negatieve klank heeft en eigenlijk een minpunt is. Tommei
memoreerde de bijzondere betekenis die de toren heeft
voor de vastgoedinformatie en het Kadaster, en de toe
nemende belangrijkheid van de geo-informatie. Steeds
meer informatie over objecten die een vaste plaats hebben
ten opzichte van het aardoppervlak, komt voor steeds meer
gebruikers langs steeds meer wegen beschikbaar. Vastgoed
informatie is zeker in het digitale tijdperk niet denkbaar
zonder een helder gedefinieerd en hanteerbaar referentie
stelsel als dat van de Rijksdriehoeksmeting. Bij het vast
leggen van de plaats op het aardoppervlak speelt het RD-
stelsel een belangrijke rol met daarnaast een referentiestelsel
voor de hoogte, het NAP.
Het moment van onthulling was daar, en terwijl harpiste
Saskia Rekké een stemmig harpspel ten gehore bracht,
werd onder luid gesis de toren dusdanig onder de rook ge
blazen dat het even leek alsof de ramp uit 1787, een kruit-
explosie in de naastliggende kapel, zich herhaalde. Midden
door die rookontwikkeling priemde een hedendaagse rode
laserstraal vanuit de top van de toren omlaag, dwars door
de vloer tot op het omschreven referentievlak daaronder.
Pas nu kon Jaap Besemer het geschenk aan de gemeente
overdragen, maar niet nadat hij burgemeester mevrouw
A. H. Brouwer-Korf had gerustgesteld met betrekking tot
vermeende concurrentie van naburige gemeenten, die zou
den claimen het geografisch middelpunt van Nederland te
zijn. Maar dat is heel wat anders dan het nulpunt van ons
RD-referentiestelsel, dat is en blijft de Onze Lieve Vrouwe
toren in Amersfoort, dat wil zeggen de positie van de stang
onder de windvaan zoals die in 1895 was.
Burgemeester
Brouwer en staats
secretaris Tommei:
een blik omlaag.
Bovenaanzicht
van het kunstwerk.
Burgemeester Brouwer, weinig onder
de indruk van de mathematische uit
leg en de geprezen geo-informatie-
technieken, belichtte de situatie vanuit
een geheel andere, maar zeker niet
minder interessante invalshoek. Even
bekroop mij het angstige gevoel, sprak
ze, dat wij niet over dezelfde toren
zouden spreken vandaag. U spreekt
over een nulpunt of zelfs een absoluut
nulpunt en over een minpunt, terwijl
wij in Amersfoort de Onze Lieve
Vrouwetoren juist zien als een hoogte
punt, zo u wilt een absoluut hoogte
punt. (Frits Brouwer van de MD
knikte toen heel instemmend).
De burgemeester was ook niet hele
maal gerust toen zij in gedachten tot
1200 m onder het aardoppervlak werd
meegevoerd om het exacte punt te
bereiken van waaruit de cartograaf
Nederland in een plat vlak projecteert.
Ik weet niet wat die man van daaruit
precies kan zien, maar toen ik zelf on
langs de toren beklom en vanaf 100 m
hoogte over de stad keek, zag ik een
prachtige cirkelvormige oude binnen
stad met veel groen, een feestdecor
voor 115 000 Amersfoorters.
Dat kerktorens een belangrijke rol
spelen bij het scheppen van orde in de
vastgoedwereld verbaasde haar niet.
Ook had zij er begrip voor dat de
toren als snijpunt mag fungeren van
het lijnenspel van een onzichtbaar web
over heel Nederland, al gebood de
waarheid haar te vertellen dat de alles-
430