De betekenis van scherp observeren. Geo-Perfect Geo-Perfect weet altijd de beste systemen te combineren tot een configuratie, die perfect op uw gebruiksdoel is afgestemd. ImagingGIS, DTM, GPS, IMAGINE, VirtualGIS, OrthoMax, SoftPlotter, Maplnfo, PolyView, QuickSurf, Surfer, Plus 3, XL Vision scanners. Geo-Perfect TWI BV Mercuriusweg 17 2741 TB Waddinxveen Tel. 0182-630477 Fax 0182-631280 1996-10 NGT GEODESIA De oudste methode om een randwaar deprobleem op te lossen, is transfor matie naar een zogenaamde rand-inte- graalvergelijking. Deze methode leidt echter tot een groot lineair stelsel van vergelijkingen. De omvang van de bij behorende volle coëfficiëntenmatrix is bovendien afhankelijk van het aantal randelementen (panels) verkregen uit de discretisatie van de randoppervlak- te. Omdat het aantal panels voor geo detische toepassingen kan oplopen tot meer dan 100 000, vergt het oplossen van een dergelijk stelsel een lange ver werkingstijd en veel geheugenruimte. Onlangs is de zogenaamde panel- clusteringtechniek ontwikkeld om de zwakke punten van deze methode te minimaliseren. In een gebied, ver ge noeg verwijderd van het berekenings panel, wordt een aantal panels tot een cluster verenigd. In dat geval kan de contributie van deze ene cluster in plaats van de contributie van elk panel afzonderlijk worden gehanteerd. Dit gebeurt door de Taylorreeks van de in tegraalkern in het centrum van het cluster te ontwikkelen. Door de clus tering wordt de coëfficiëntenmatrix ijl. Hierdoor zullen de vereiste verwer kingstijd en geheugenruimte kunnen worden gereduceerd. De techniek blijkt succesvol te kunnen worden toegepast om een geodetisch randwaardeprobleem op te lossen. Ondanks de zeer gecompliceerde pro grammastructuur zijn voor het ge bruik van deze techniek minder ge heugenruimte en een kortere verwer kingstijd nodig in vergelijking met de klassieke numerieke methode. A. J. Mustafa Height Information from the Airborne Scanner CAESAR; a Feasibility Test (Afstudeerdatum: 24-5-96) CAESAR is een drielijnscanner sys teem, waardoor beelden vanuit ver schillende richtingen kunnen worden verkregen. Daardoor biedt CAESAR mogelijkheden om hoogte-informatie in te winnen. Deze hoogte-informatie is onder meer van belang voor geogra fische informatiesystemen. In dit on derzoek is nagegaan wat de mogelijk heden zijn om driedimensionale (3D) terreincoördinaten uit CAESAR-ge- gevens te genereren met behulp van beeld-matchingtechnieken. Hiertoe zijn eerst de corresponderende punten in de beelden geëxtraheerd met behulp van de zogenaamde kleinste kwadra- tenmatching met een hiërarchische benadering. Vervolgens zijn de 3D- coördinaten van de corresponderende punten berekend door toepassing van de collineariteitsvoorwaarde. De techniek is toegepast op beelden van een duingebied in Zeeland. De resultaten laten duinachtige vormen zien. Toch is de hoogtebepaling on voldoende nauwkeurig. Door afwij kingen bij de oriënteringsparameters te introduceren in de ontwikkelde routine voor het berekenen van 3D- terreincoördinaten, is getracht de hoogtefouten te verklaren. Geconclu deerd is dat het voor nauwkeurige hoogte-informatie nodig is om de ver werking van CAESAR-oriënteringsge- gevens te verbeteren. Bovendien zijn verificaties van de ontwikkelde routi nes gewenst. Technisch Wetenschappelijke Informatiesystemen URO VOOR KARTOGRAFIE PRE-PRESS (8) Digitale verwerking diverse bestand formats (Arclnfo, Intergraph, HPGL, DXF) (8) Uitdraaien Eindfilms formaat 1.20 x 1.60 cm, max 5080 dpi/250 Ipi Digitaal drukken met Xeikon DCP-1 full-colour, dubbelzijdig tot formaat 30.5 x 270 cm, diverse papiersoorten Digitale kleurproef tot formaat AO Lijnscannen tot 90 cm breed Bel voor advies én prijzen Paletsingel 122 NL- 2718 NS Zoetermeer Tel: 079 361 05 86 Fax: 079 361 72 17 ISDN: 079 363 03 04 Modem: 079 3620939 ii§lti itSil 448

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1996 | | pagina 50