sche arbeid. Heel afwisselend, benadrukt Hans, die vroeger
bij de Topografische Dienst in Emmen vrijwel uitsluitend
luchtfoto's tot kaarten verwerkte. Dat gebeurt ook nu nog
wel, er worden aerotriangulaties en blokvereffeningen ver
richt, maar ook de eerder genoemde controle op de kadas-
terfotovluchten voert Hans uit. Daarnaast is er een heleboel
ander werk. Je loopt het hele traject door: de voorberei
ding, de meting en de berekening. Soms maak ik ook zelf
foto's ter plaatse. Hans was net bezig met de uitwerking van
foto's van kindergezichtjes, een jaarlijks terugkerende op
dracht waarmee de groei van die smoeltjes in kaart wordt
gebracht. Verder heeft hij in Duitsland pas nog foto's ge
maakt vanuit een hoogwerker. Soms worden onderwater
foto's gemaakt van scheepswrakken, maar dat doet iemand
anders. Hans werkt ze vervolgens uit. Wèl heeft hij in
Borssele foto's gemaakt in het inwendige van de kern
centrale. Ook maakt Hans foto's van schepen die na een
aanvaring schade hebben opgelopen. Uit dergelijke foto's
vervaardigt Hans nauwkeurig een 3D-computerbestand,
waarmee een nieuw boegstuk voor het schip wordt gecon
strueerd. Het is een levendige taak, waarbij elke dag weer
voor nieuwe verrassingen kan zorgen. Dat bleek toen Hans
middenin zijn verhaal een verzoek kreeg even naar het
Botlek-gebied te gaan om opnamen te maken van een paar
blootliggende leidingen.
Digitaal
fotogrammetrische
vastlegging.
Klus in de
kerncentrale
van Borssele.
Delfy en Phoxy
Twee slimme beesten, de dolfijn en de vos, zijn als kenmerk
gekozen voor twee slimme programma's, Delfy en Phoxy.
Delfy, de opvolger van Geoscan, is gemaakt om land
meetkundige berekeningen uit te voeren. Ir. Gerbrand
Vestjens is de Delfy-specialist en houdt zich bezig met de
verdere ontwikkeling en het onderhoud van de Delfy-
programmatuur. Heel veel beter dan Geoscan, zegt
Gerbrand. Zo is de command-line vervangen door stan
daard Windows 95 en Windows NT scherm-layouts. Klik,
klak, klaar. Achter de pc toont hij hoe in Delfy for
Windows 95/NT een vereffening van een terrestrisch ge
meten netwerk verloopt. Via het hoofdmenu opent hij een
bestaand project. Na het opstarten verschijnt er een blok
met „control points" (een aantal bekende punten in RD-
coördinaten), een blad met waarnemingen uit het tachy-
meter-veldboek wordt eraan toegevoegd. Direct daarna
start de vereffening. Enkele seconden later is de eerste fase
berekening gereed. Het scherm toont
een grafisch overzicht van w-toets
waarden, welke waarnemingen zijn
verworpen, en staafdiagrammetjes die
het aantal goede en slechte waarne
mingen aangeven. Ook zien we op het
scherm een netwerkoverzicht van de
38 vereffende punten, elk met hun
eigen standaardellips. We blijven zoe
ken naar verbeteringen en uitbreidin
gen van het programma, zegt Ger
brand, maar veel sneller dan nu zal het
waarschijnlijk niet meer kunnen.
Met Phoxy worden fotogrammetri
sche toepassingen gebouwd en me
tingen en berekeningen in de close
range fotogrammetrie uitgevoerd.
Gerbrands collega, ir. Rob Ursem,
laat zijn kennis van Phoxy zien. Hij
werkt aan de verdere ontwikkeling van
Phoxy. Wij richten ons vooral op de
close-range fotogrammetrie en de digi
tale luchtfotogrammetrie, legt hij uit.
De fotogrammetrische procesgang is
onderverdeeld in een aantal modules,
namelijk een module voor het nemen
van de foto's (met een digitale camera
of gescand), een module voor het se
lecteren van de foto's die in het project
worden gebruikt, een module voor het
meten in de foto's, en een rekenmo
dule. Als voorbeeld wordt een model
vliegtuig in een windtunnel getoond.
Het model moet in 3D worden opge
meten om na te gaan of het conform
de bouwtekeningen is geassembleerd.
Op het vliegtuig zijn wat merktekens
aangebracht, waarop wordt gemeten.
534
1996-12
NGT GEODES1A
