h
i
és»
Toegankelijkheid
„Cartography" is goed bruikbaar op het middelbare en
laagste leesniveau (om wat Bertiniaanse termen te gebrui
ken), maar een overzicht over de samenhang tussen de ver
schillende begrippen en werkprocessen ontbreekt. Ook de
inhoudsopgave is daarbij niet behulpzaam. Hoofdstuktitels
kunnen scherper en in diverse paragrafen worden meerdere
onderwerpen behandeld zonder dat dit duidelijk tot uiting
komt. Belangrijke begrippen, definities worden niet door
cursivering of vet benadrukt, alles komt even grijs over.
Kartografische principes zijn dus niet op meta-niveau toe
gepast. De vaak goede illustraties staan vaak op de ver
keerde pagina, met als extreem voorbeeld de bij eikaar
behorende tabel 2 op p. 140 en fig. 8.11 op p. 149. Het
ideale kartografieboek moet naar mijn mening op maat
worden geschreven, zoals Bertin heeft gedaan, als ware het
een stripverhaal. Iets meer wit in het boek, sommige plaat
jes wat kleiner, papierverspillende en nietszeggende pren
ten (fig. 8.3!) weg, en aanvulling met wat stroomschema's
werken heilzaam voor de toegankelijkheid. De index kan
ook veel beter: soms lijkt deze zeer compleet en systema
tisch (bijvoorbeeld generalization, map types), maar ander
zijds ontbraken zaken als: model, mental model, legend,
transformation, interaction, symbol, layer, meta-informa-
tion, navigation, aggregate, statistical surface en carto
graphic method. Graag ook benadrukking van de plaatsen
waar een definitie wordt gegeven, of een verklarende woor
denlijst.
Conclusie
In het voorwoord (p.vii) geven de auteurs aan dat ze veel
van hun inspiratie aan Bertin's „Semiologie graphique",
ook mijn „eye-opener", hebben ontleend. Maar de heldere
systematiek van Bertin is jammer genoeg ver te zoeken,
terwijl de DLM/DCM-structuur in combinatie met zijn
mentale tegenhanger (MLM/MCM) daar toch alle moge
lijkheden toe biedt. Ook mis ik het overtuigende enthou
siasme en doorzicht van Brunet's „La carte, mode d'em-
ploi". Graag wat meer kaarten die het wereldgebeuren
transparant maken! In detail bevat het boek zeer veel leer
zaams, dat „will outlast this century" (p. viii), maar er is
geen overzicht. Het fundamentele onderscheid tussen
(D)LM en (D)CM komt door een te korte en verbrokkelde
behandeling en onvolledige of zelfs foute schema's waar
schijnlijk niet over op de (door diverse GIS-pakketten toch
al op het verkeerde been gezette!) lezer. En daardoor komt
veel van de behandelde stof in de lucht te hangen. De lezer,
op zoek naar een standpunt, moet zich in bochten wringen
om het allemaal wat scherper te zien.
Beide auteurs zijn druk bezette mensen en daardoor is het
bewerken van hun boek waarschijnlijk wat haastwerk ge
worden. Hun ijver is bewonderenswaardig; als geodeet
word je daar jaloers op: zo'n actueel overzichtswerk hebben
we niet! Maar ze hadden hun werk aan kritische lezers moe
ten voorleggen. Dat is kennelijk niet gebeurd, gezien het
ontbreken van de in Engelstalige boeken vrijwel altijd aan
wezige (uitbundige!) bedankjes. Nu worden alleen Axel
Smits en Martin Jutte (terecht) in het
zonnetje gezet voor hun technisch
voortreffelijke werk aan de illustraties.
Meer aandacht voor de structuur en
toegankelijkheid van het boek zou dit
werk echt meer uitstraling hebben ge
geven.
(0
h
1
Fig. 9 (fig. 9.8). Moet u gezien deze harde kritiek dit
Dynamiek in boek maar niet kopen? Dat zou een
de kaart, verkeerde conclusie zijn. Lezing ver
groot wel degelijk uw inzicht in details
en nieuwe technische ontwikkelingen.
Het staat er allemaal in. Het boek is
actueel. En het maakt ook goed duide
lijk dat een kaart toch wel iets meer
is dan een „visuele presentatie van
de geometrie van een puntenveld"
(HTW'96, p. 664). Door het aan te
schaffen helpt u er wellicht aan mee
dat in een nieuwe druk de gesignaleer
de misvattingen de eeuw niet over
leven en de structuur van een (inter
actief!) kaartvervaardigings- en kaart
gebruikproces nu glashelder in een
goed perspectief wordt getoond, want
kaarten (en boeken daarover) blijven
weergaloze gereedschappen voor ons
denken over en onze omgang met de
wereld.
1997-2
GEODESIA
time
location ij
attribute
(b)
location
attribute
successive build-up
changing representation
manipulation
graphic
manipulation
(II)»
80
