Nieuwe inwinningstechnieken maken gebruik van velerlei
soorten sensoren die ons overstelpen met digitale gegevens.
Hoe met de nauwkeurigheid daarvan om te gaan?
Vanuit het Kadaster in Nederland, maar ook vanuit bij
voorbeeld Oost-Europese instellingen voor landregistratie,
is men geïnteresseerd in oplossingen voor het probleem hoe
kaarten van allerhande geometrische kwaliteit kunnen
worden gecombineerd en omgezet tot bruikbare geo-infor-
matie. Dit probleem is zo wezenlijk, dat men miljoenen
guldens overheeft voor goede oplossingen.
Fig. 3.
IKEA: basis is
hout; speelgoed
valt binnen de
reikwijdte;
de ideeën zijn
vernieuwend.
GBKN en geometrie
Ongeveer zes jaar geleden vroeg ik als hoofd Onderzoek en
Ontwikkeling Geodesie van het Kadaster aan afdelings
hoofden in de provinciale vestigingen ol het niet tijd werd
de uit punten en lijnen opgebouwde GBKN's om te zetten
in bestanden met vlakken als basiseenheden. Mij werd
te verstaan gegeven dat dat zinloos was, omdat de koop
krachtige vraag daarnaar volledig ontbrak. Nu leest men in
Geodesia enthousiaste verhalen over vlakgerichte GBKN's.
Men heeft niet veel visie nodig om in te zien dat de twee
dimensionale, vlakgerichte GBKN maar een kort leven
beschoren zal zijn. De gemeentelijke beleidsmaker, die
thuis zijn zoontje op de computer reizen door virtuele,
driedimensionale landschappen ziet maken, zal geen ge
noegen nemen met een geodeet die hem een platte, twee
dimensionale, statische lijnenkaart op het beeldscherm
toont. Een nieuw te ontwerpen kruispunt in virtual reality
bekijken zal geometrische problemen oproepen, waar de
geodeet zijn handen vol aan heeft.
Basiskennis
De moderne geodeet heeft voor zijn rekentechnieken niet
meer voldoende aan de vertrouwde vereffeningstechniek.
Hij moet gebruikmaken van interpolatie- en approximatie-
technieken. Hij moet transformatie- en aansluitingstech
nieken beheersen voor driedimensionale geometrische ob
jecten en hij moet dat grafisch kunnen visualiseren. Om
54
Veel geodeten
onderschatten
de geometrische
problemen
omdat zij ze
niet herkennen
en er derhalve
ook geen
oplossing voor
hebben.
precisie en betrouwbaarheid te kun
nen beschrijven, moeten concepten
uit de vage logica (fuzzy logic) te hulp
worden geroepen. Om de metingen
van de nieuwe meettechnieken te kun
nen verwerken, moet hij de fysica van
digitale sensoren bestuderen. En om
tenslotte alles op de juiste wijze in de
computer te krijgen, is de informatica,
beter gezegd de geo-informatica, on
ontbeerlijk. Er is geen sprake van dat
de geodeet voor wat betreft de geome
trie op de lauweren van de Delftse
school kan gaan rusten.
Missie
In het Nationaal Geodetisch Plan
1995 [4] wordt gesproken over een
huidige missie en een uitgebreide mis
sie van de geodesie. De huidige missie
wordt geformuleerd als: de bepaling
van vorm en indeling van het aardop
pervlak in relatie met het zwaarte-
krachtsveld. Dit is een beknopte mis
sie die niet de huidige situatie, zelfs
niet de situatie in het verleden, be
schrijft. De uitgebreide missie behelst
de verzorging van informatie gericht
op het in ruimtelijk verband brengen
van verschijnselen, omstandigheden
en gebeurtenissen in de omgeving van
de aarde. Hoewel uitgebreider is deze
missie nog steeds te beknopt. Daar
over is in Geodesia al het nodige ge
zegd. Wat onder een missie voor de
geodesie kan worden verstaan, wordt
beider als eerst wordt geformuleerd
wat een missie voor een bedrijf als
IKEA zou kunnen zijn. De basis van
IKEA is eenvoudig, degelijk timmer-
manswerk. Voortdurend probeert
IKEA het timmermansvak in te zetten
voor innovatieve verbeteringen in het
basismateriaal en in de constructiesys
temen. Van de basis alleen kan IKEA
niet bestaan en dus wordt veel meer
gedaan. De reikwijdte van IKEA om
vat het ontwerpen van meubels, van
dessins voor stoffen, van handige din
getjes in het huishouden en zelfs van
spelletjes (fig. 3). Opmerkelijk is daar
bij dat de grenzen van het timmer
mansvak ver worden overschreden. Er
zijn voldoende producten, waar geen
gram hout in is verwerkt. IKEA heeft
zich ontwikkeld tot „woninginrich
ter". Maar de basis is en blijft eenvou
dig, degelijk timmermanswerk. Dat
betekent niet dat IKEA zich ook wil
1997-2
GEODESIA
Nieuw!
