I
_C!
dige manier met elkaar combineren. Bijvoorbeeld: hoe
moet je 3D GPS-basislijnen, gedefinieerd in WGS84,
combineren met waterpasmetingen gedefinieerd in een
vlak loodrecht op de lokale verticaal;
hoe moet een 3D-netwerk worden aangesloten aan een
combinatie van 1D-, 2D- en 3D-aansluitingspunten.
Om tegemoet te komen aan deze problemen en aan tal van
andere wensen op zowel theoretisch als praktisch gebied,
heeft het LGR een compleet nieuw vereffeningspakket ont
wikkeld (SCAN-3, zie kader) als opvolger van het sinds
1980 in gebruik zijnde SCAN-2.
Gecombineerd GPS- en waterpas
netwerk
Om de toepasbaarheid van GPS voor bodemdaling te
onderzoeken, is door de NAM in 1994 en 1995 een ge
combineerd GPS- en waterpasnetwerk gemeten. Deze net
werken zijn door het LGR verwerkt en onderzocht, waarbij
met name is gekeken naar de volgende aspecten:
wat is, gezien vanuit het oogpunt van hoogtebepaling/
deformatie-analyse, de beste methode van verwerken van
de ruwe GPS-meetgegevens;
wat is de haalbare precisie voor hoogtebepaling met GPS;
het ontwikkelen van een procedure voor de gecombi
neerde verwerking van GPS- en waterpasdata.
Voor wat betreft de beste verwerkingsmethode van de ruwe
GPS-data zijn verschillende berekeningsvarianten door
gerekend met de Bernse software en SCAN-3. Zonder in
te gaan op de details van de verschillende berekeningen,
wordt hier volstaan met de vermelding dat binnen de
Bernse software de DIP-methode (Differential Ionosphere
Parameters) de beste resultaten te zien gaf. In SCAN-3 is
gekozen voor een oplossingsmethode met twee schalings-
factoren voor de covariantiematrices (aparte schaling van
planimetrie en hoogte).
De procedure voor de gecombineerde verwerking van de
netwerken valt uiteen in drie hoofdstappen:
vereffenen van waterpas- en GPS-netwerken, alsmede
van zelfstandige netwerken (per epoche);
beide waterpasnetten en beide GPS-netwerken zijn apart
gecombineerd (per waarnemingstype);
Fig. 3.
Verwerkings-
Fig. 4.
Schematische
voorstelling van
GPS- en waterpas
netwerk.
Stabiel punt
Waterpasnetwerk '95
Waterpasnetwerk '94
GPS zakking
tijdens de eigenlijke deformatie-ana
lyse worden alle netwerken in een
integrale vereffening verwerkt.
Deze verwerkingsmethode is schema
tisch weergegeven in fig. 3. Alle bere
keningen zijn uitgevoerd als een vrije
netvereffening, omdat er geen aan-
sluitingspunten aanwezig zijn, die een
hogere precisie hebben dan de geme
ten punten. Voor het uitvoeren van de
deformatie-analyse worden de netwer
ken van de twee epochen gecombi
neerd vereffend in één rekengang.
Binnen de epoche-verwerking worden
de GPS- en waterpasdata gescheiden
behandeld. Beide netwerken worden
apart, intern vereffend, waarbij een set
van orthometrische hoogten (water
passing) en een set van geometrische
hoogten (GPS) worden verkregen.
Onder de set van geometrische hoog
ten vallen niet alleen de punten die
met GPS zijn bepaald, maar ook de
nabijgelegen peilmerken die via een
waterpastraject met de GPS-punten
zijn verbonden. Het zijn immers de
peilmerken waarop de combinatie van
GPS en waterpassing wordt uitge
voerd. Van deze punten mag worden
verondersteld dat ze beter zijn gefun
deerd dan de meeste GPS-punten, die
zijn verzekerd met behulp van RD-
120
>997-3
GEODESIA
EPOCHE VERWERKING
WATERPASDATA
EPOCHE VERWERKING
GPS-DATA
COMBINATIE VEREFFENING
Waterpasnetwerken '94 en '95
COMBINATIE VEREFFENING
GPS-netwerken '94 en '95
Gecombineerde
waterpasnetwerken
'94 '95
Model
aanpassing
GPS
(geometrische-) hoogteveranderingen
variantiematrix
GECOMBINEERDE VEREFFENING
waterpasnetwerken
en
GPS hoogteveranderingen
Nee
-^^^1 uitend model O
RESULTATEN
Epoche-verwerking