Hoogwater Informatie Systeem IJssel
Een prototype
Tijdens de hoogwaterperioden van de
cember 1993 en januari/februari 1993
is gebleken dat de behoefte aan een
duidige informatie niet alleen intern
bij de Directie Oost-Nederland van de
Rijkswaterstaat bestond, maar ook bij
de provincies Overijssel en Gelder
land, de waterschappen en de rivierge
meenten. Met name de toegankelijk
heid van gegevens die verspreid bin
nen de betrokken organisaties aan
wezig zijn, is essentieel voor een goed
functionerend beslissingsondersteu-
nend systeem. In dat kader hebben de
provincie Overijssel en de Directie
Oost-Nederland gezamenlijk het pro
totype „Hoogwater Informatie Sys
teem (HIS) IJssel" ontwikkeld om de
meest relevante vragen bij een even
tuele volgende hoogwaterperiode snel
en overzichtelijk te kunnen beant
woorden.
G. A. Roelofs,
Directie
Oost-Nederland
van de
Rijkswaterstaat.
i
a-
Functionaliteit
Tijdens hoogwaterperioden speelt in
formatie een belangrijke rol: welke
hoogwaterstanden worden verwacht,
hoe houden de dijken zich, wat zijn de
mogelijke effecten van een dijkdoor
braak, boe hoog komt het water te
staan en welke wegen lopen dan onder
en op welk tijdstip? In het prototype
HIS-IJssel zijn de volgende functiona
liteiten te onderscheiden:
raadpleegfunctie. Gedurende een
Topografische en
IVR-gegevens
in het prototype
HIS.
hoogwatersituatie dient een grote groep gebruikers de
volgende gegevens te kunnen opvragen:
a. actuele en voorspelde waterstanden;
b. ruimtelijke verspreiding en diepte van actuele en voor
spelde inundatie van het winterbed;
c. dijkgebonden informatie, zoals kruinhoogte, Maat
gevend Hoog Waterverhang, opbouw, bekleding en
onderhoudstoestand van dijklichamen;
d. informatie aangaande kunstwerken in en langs het
winterbed;
e. thematische informatie, zoals zomerbed, normaallij
nen, grondgebruik, maaiveldhoogte, locatie van we
gen en spoorlijnen, gemeentegrenzen, hoogwatervrije
gebieden en CBS-gegevens.
logboekfunctie. Een groot probleem gedurende de afgelo
pen hoogwaterperioden was het uitwisselen van gegevens
en de overdracht van werkzaamheden tussen de mede
werkers van de verschillende organisaties. Om dit in het
vervolg te kunnen ondervangen, is een logboekfunctie
gebouwd, waarin de volgende functionaliteiten zijn op
genomen:
a. registreren van meldingen aangaande zogenaamde
„incidenten", zoals kwellocaties langs dijken, de toe
stand bij schutsluizen, enz.;
b. registreren van meldingen ten aanzien van dieren in
het algemeen en loslopend vee in het bijzonder.
signaleringsfunctie. Deze functie heeft tot doel aan te
geven wanneer en onder welke omstandigheden een ge
vaarlijke dan wel kritieke situatie dreigt te ontstaan.
Randvoorwaarden
De volgende randvoorwaarden zijn gesteld aan het opera
tioneel gebruik:
snelle toegankelijkheid van gegevens. Bij de bouw is ervan
uitgegaan dat de gebruikers over een minimum aan tech
nische pakketkennis beschikken. Daarom zijn de functies
waar mogelijk voorgeprogrammeerd door middel van
duidelijke keuzemenu's. Vooralsnog kan het HIS echter
alleen door GIS-deskundigen worden bediend. Het stre
ven is om op den duur iedereen die dit wenst een lees-
functie aan te bieden;
snelle verwerking van gegevens. Standen uit het Monito
ring Systeem Water worden automatisch ingelezen en in
standaardproducten verwerkt. De registratie van de bin
nengekomen meldingen wordt snel en overzichtelijk
door middel van voorgeprogrammeerde functionaliteiten
geregeld. De signalering geschiedt automatisch;
overzichtelijke presentatie van gegevens. Ruimtelijke be
standen worden helder en op een direct herkenbare ach
tergrond weergegeven. Waterstands- en inundatie-infor
matie worden zowel ruimtelijk als in grafiekvorm gepre
senteerd.
135
GEODESIA
1997-3
I- E« - fit**** - «£*vsow g*
«oei
•f Log*i1
V TOpOMOACi
