Resultaten
De aanlooptijd tot de oprichting van de WOM-Vastgoed
bv heeft ruim een jaar gevergd. In de ,,in-oprichtings-
status" heeft de bv zich wel actie! op de onroerend-goed-
markt bewogen. Niet om panden te kopen, maar om be-
drijfs- en/of winkelpanden te huren. Nu de bv volledig
functioneert, is zij ook begonnen met de aankoop van
panden. Enkele opmerkelijke resultaten zijn daarbij te mel
den. Een voorbeeld is de Witte de Withstraat te Rotter
dam. Deze straat ligt ten zuiden van het kernwinkelappa-
raat van Rotterdam en vormt de verbinding tussen het
museumkwartier en Waterstad. Begin 1991 is de auteur als
projectleider begonnen met het verbeteringsproces voor de
straat, die toen nog bekend stond als de prostitutie-, gok-
en drugsstraat van Rotterdam. Opzet was deze straat om te
vormen tot de Culturele As van Rotterdam. Hiervoor be
stonden genoeg mogelijkheden gezien de ligging van de
straat alsmede de aanwezigheid van diverse musea (zoals
Boymans-Van Beuningen), galeries en theaters. Uitbrei
ding werd gezocht met winkels en goede horeca. Met name
dat laatste was een probleem: drugshandelaren dreven er
hun horeca-tenten en de normale consument kon overdag
geen kop koffie met een appelpunt in de straat vinden.
Makkelijker vindbaar destijds was een pond cocaïne.
Inmiddels begint de straat een zekere faam te krijgen in
Rotterdam. Door de aanjaageffecten van de stichting, het
strak uitvoeren van beheer, alsmede de verschillende ge
meentelijke investeringen zijn meerdere kunstgaleries en
leuke winkels in de straat gevestigd en is de ,,bagger-hore-
ca" bijna verdwenen. De WOM-Vastgoed bv heeft in de
straat inmiddels tien panden gehuurd: de oorspronkelijke
functie is daarbij gewijzigd van - meestal - overlastgevende
horeca tot winkelfuncties die een meerwaarde aan de straat
geven. Gezien de specifieke huurwetgeving van Nederland
heeft de WOM-Vastgoed bv als huurder tot in lengte van
dagen invloed op datgene wat er in het pand gebeurt. Bij
mutaties bepaalt de WOM welke nieuwe ondernemer zich
in het winkelpand mag vestigen, waardoor op een zeer
directe wijze grip op het vastgoed kan worden gehouden.
Door het bezitten van de huurrechten kan de WOM-Vast
goed bv duidelijk sturen bij de uitvoering van haar projec
ten. Zij maakt hiervan gebruik door onder meer huurders
daar waar nodig - aan te spreken op hun gedrag. Ook zijn
kort geleden drie panden aangekocht, waarvan twee met
een horecabestemming. Daar beide panden een niet-horeca
bestemming hadden, kon door de aankoop de bestemming
ook worden veranderd, waardoor in de toekomst horeca
kan worden geweerd. Het derde pand is een prostitutie-
pand, waarvan is overeengekomen dat het leeg dient te
worden opgeleverd.
Van de zeer negatieve horeca-zaken bij de aanvang van het
project zijn nu nog twee zaken over. Ook de leegstand is
beduidend teruggedrongen. In 1992 stonden tien panden
leeg, nu slechts twee. Door de terugdringing van de over
lastgevende horeca en de invulling van de leegstaande pan
den heeft de straat in de afgelopen vijf jaar een veel betere
uitstraling gekregen en is een beter vestigingsklimaat ont-
224
staan. Ondernemers willen zich nu
weer vestigen in de Witte de With
straat.
Tenslotte
De stichting WOM tezamen met de
WOM-Vastgoed bv is een werkzaam
instrument gebleken, vooral waar nor
maal overheids-ingrijpen niet meer
zinvol of succesvol lijkt. Door bun
onconventionele werkwijze lukt het
beide organisaties om neerwaartse spi
ralen te doorbreken en deze in een po
sitieve ontwikkeling om te zetten. Het
is een projectorganisatie die vanuit
haar stichtingsrol krachtig kan inspe
len op probleemgebieden, eigen finan
ciële middelen verkrijgt en deze ver
volgens inzet daar waar anderen hun
taak laten liggen. Daarnaast kan de
stichting beschikken over een vast
goedorganisatie die onroerend goed
kan aankopen en huren.
Het Rotterdamse initiatief begint na
volging te krijgen in andere steden. In
Eleerlen wordt gewerkt aan het opzet
ten van een wijk- of buurtgerichte ont
wikkelingsmaatschappij, de OMAN.
In Den Haag is men al geruime tijd
bezig met het opzetten van een ont
wikkelingsmaatschappij, evenwel sterk
gestuurd vanuit de ambtelijke organi
satie. Inbreng van private partijen is
daarbij vooralsnog gering. Wellicht de
reden dat men hier nu al meer dan
twee jaar enkel praat en praat, en men
in Rotterdam doet en doet.
WOM: a new iveapon against
deteriozation
Deteriozation of cities is a global pro
blem. Rotterdam has established a new
weapon by renting and buying in the
problem areas real estate by a private
firm. This firm is owned for 50 by
the municipality of Rotterdam. Banks,
developers and the like are the other
owners. This mixture of private and
public interests proves to be a flexible
and powerful instrument in urban re
generation.
1997-5
GEODESIA
Summary