Van de redactie
Het beloofde land van vrije overheidsdata
Een heruitgave van de Grote Historische Atlas van Neder
land 1 50 000 werd enkele jaren geleden ingeleid onder de
subkop „Van verspieden tot karteren". Uit een bijbelboek
werd Mozes' opdracht tot het topografisch verkennen van
het beloofde land Kanaiin weergegeven. Die historische
fundatie van de Topografische Dienst Nederland (TDN)
vond ik ten tijde van de heruitgave (1990) al strategisch.
De bijbel citeren is gratis, maar overheidsdiensten hebben
auteursrechten op hun (geo)data. Ook worden er in ons i
land „sommen gouds" gevraagd voor via belasting al be- i
taalde geo-informatie. Dat lijkt nu „in", maar is breder ge-
zien niet vanzelfsprekend. In de USA zijn dankzij de belas
tingbetaler verkregen overheidsdata publiek en mag door
bedrijven worden uitgenut.
De Ravi koos als één van de strategische thema's Finan
ciële en juridische randvoorwaarden voor databeleid". Leuk
werk voor juristen en boekhouders, maar het zou niet no
dig moeten zijn. Betalen van meer dan de verstrekkingskos-
ten remt gebruik van data. Op een studiemiddag in maart 1
klaagde nog iemand van een universiteit dat ze alleen met
een TDN-demobestand van Arnhem kon werken. Dat was i
gratis, maar ze had liever een bestandje van Enschede.
Onderzoeksinstituten negeren reeds beschikbare en al be
taalde informatie vanwege de (even?) modieuze trend van 1
commercialisatie van digitale overheidsdata. Resultaten van I
onderzoek en advies zijn zo slechter dan nodig. En op hoe- j
veel plekken digitaliseert men analoge kaarten die bij de
bronhouder al digitaal beschikbaar zijn, omdat zulks
„goedkoper is"? Verspilling en onverantwoord rentmees
terschap.
Er zit in ons land geen auteursrecht op wetten, besluiten en
verordeningen van overheden. Waarom dan (misschien)
wel op openbare geo-informatie? „Ook op werken die 'door
of vanwege de openbare macht' openbaar zijn gemaakt, berust
geen auteursrecht", zo tipt een handleiding van een respec
tabel departement. VérW en de nieuwe media"). Dat
geldt dan ook voor het (verzelfstandigde) Kadaster, zou je
zeggen. Waarom zou uitgave van kaarten of bestanden
door een „openbare macht' geen openbaarmaking zijn? Is
er een (toegestane) kopie van de Freedom of Information
Act" uit de USA - in de 19e eeuw het beloofde land voor
protestantse Afgescheidenen voor nodig om dat zo op te
vatten? Via Internet lees je toch ook tegen slechts „verstrek-
kingskosten" de Kamercorrespondentie van ministers?
Betalen voor klantgebonden specifieke vragen is normaal.
Daar moet men immers alsnog iets (frequenter) voor doen.
Door de geo-confectie gratis beschikbaar te stellen, zal de
vraag naar commerciële geo-maatpakken toenemen. Het
beloofde land van de vrije overheidsdata moet en zal ook in
Europa in zicht komen. Waarom kost het zoveel moeite
om in deze de USA te volgen? De overvloeiende „melk en
honing" uit het virtuele land Kanaiin komt allen ten goede.
Mozes moest eindigen met het uitzicht op het beloofde
land en mocht de realisatie zelf niet meemaken. Van harte
hoop ik dat zulks voor de huidige generatie geodeten en
geografen anders is!
Deze bijdrage mag worden vermenigvuldigd. Vrij van
auteursrecht. Via alle media.
Adri den Boer
1997-5
GEODESIA
Redactie-adres
Postbus 10390 - 7301 gj Apeldoorn
telefoon (055) 355 82 87
fax (055) 522 53 62
Redactie Geodesia
ir. J. Polman, hoofdredacteur, Apeldoorn
A. M. den Boer, Nieuwerkerk a.d. IJssel
dr. ir. M. J. P. M. Lemmens, Delft
ing. J. Löwik, Arnhem
ing. A. J. van der Meer, Amsterdam
G. M. van Osch, plv. hoofdredacteur, Apeldoorn
M. J. Scheele, Middelburg
ing. M. P. J. van de Ven, Wijchen
Abonnementenadministratie/inlichtingen
mevr. C. Scherpenzeel-v.d. Lei
Postbus 10390
7301 gj Apeldoorn
tel. (055) 367 07 71 (ma., wo. en do. 9-12 uur)
fax (055) 366 96 49
(adreswijzigingen s.v.p. schriftelijk)
1997. Het overnemen evenals het vermenigvuldigen
uit dit tijdschrift is slechts toegestaan na schriftelijke
toestemming van redactie en auteur.
Inzenden kopij
Indienen en publiceren van artikelen in overleg
met de redactie. Berichten en mededelingen
dienen, bij voorkeur in wp, uiterlijk de eerste van
de maand in het bezit van de hoofdredacteur te
zijn, om nog in het nummer van de volgende
maand te kunnen worden opgenomen.
Abonnementsprijzen per jaar
Voor leden van de aangesloten verenigingen gratis;
persoonlijke abonnees binnenland 74,-; bedrijfs-
abonnees binnenland 123,-; persoonlijke
abonnees Europa 113,-; bedrijfsabonnees Europa
159,—; persoonlijke abonnees luchtpost 158,-;
bedrijfsabonnees luchtpost 200,-.
Losse nummers 20,-, inclusief verzendkosten, te
bestellen bij mevr. C. Scherpenzeel-v.d. Lei.
Opzegging vóór 1 december van het voorgaande
jaar.
Deelnemende verenigingen
Bond voor Kadasterpersoneel (bvk)
Vereniging van Landmeetkundigen (wl)
Nederlandse Vereniging voor Geodesie (nvg)
Vereniging Meetkundige Dienst Rijkswaterstaat
(vmdr)
Advertentie-exploitatie
Westerum Publiciteit
Buitenweg 9 - 5683 pm Best
telefoon (0499) 39 86 89 - fax 37 44 97
e-mail: westbest@worldaccess.nl
Advertentietarieven op aanvraag. De plaatsing
van een advertentie of opnemen van een bijsluiter
in een bepaald nummer kan alleen worden gega
randeerd, indien de reservering daarvoor uiterlijk
de 25e van de voorafgaande maand in ons bezit is.
Secretaris Stichting Geodesia
ing. D. van Dijk
Hertespoor 27 - 3772 se Barneveld
tel. (0342) 49 53 56/fax (0342) 42 04 01
privé (0342) 49 17 76
Penningmeester Stichting Geodesia
P. W. Westdorp
Postbus 414 - 5680 ak Best
tel. (040) 265 76 57/fax (040) 243 75 38
privé (0499) 31 03 90
Giro 223150; abn4vmro 545716195,
beide t.n.v. Stichting Geodesia.
Geodesia is een uitgave van de Stichting
Geodesia.
202
