wel de ijswaterpassingen waarschijn
lijk toch wel zouden zijn uitgevoerd,
was dit een uitstekende aanleiding.
Het relatief grote gat in het netwerk
van de 5e NWP dat wordt veroorzaakt
door de grote meren, kan worden ver
dicht met de ijswaterpassingen. Een
aantal reguliere hydrostatische water
passingen van Enkhuizen naar Gaast
en van Medemblik naar Oudemirdum
zijn duur (ongeveer anderhalve ton)
omdat een ondersteunend schip nodig
is en speciale meetpalen moeten wor
den gebouwd. Een ijswaterpassing
kost daarentegen maar ongeveer een
vijfde hiervan.
De eerste vergelijking met de secun
daire waterpassingen '91/'92 geeft een
indicatie van een zodanig goede kwali
teit van de ijswaterpassingen, dat ze
waarschijnlijk zullen worden gebruikt
om het net van de 5e NWP te verdich
ten. In het verleden zijn ijswaterpas
singen ook wel alleen ter controle ge
bruikt (zie tabel). Hierbij zijn zoals
in Groningen niet altijd (luchtdruk-
en getijde)correcties aangebracht.
Of de ijswaterpassingen ook daad
werkelijk zullen worden gebruikt in de
5e NWP, hangt af van andere vergelij
kingen die zullen worden gemaakt. Zo
zal langs de afsluitdijk van Den Oever
naar Kornwerderzand nog een hydro
statische waterpassing worden uitge
voerd en van Lelystad naar Enkhuizen
zal nog een optische waterpassing wor
den uitgevoerd. De ijswaterpassingen
zullen eerst met deze en eventueel met
andere waterpassingen worden verge
leken.
Conclusies
Een ijswaterpassing lijkt een goedkoop
alternatief voor het geodetisch water
passen rond grote wateroppervlakken.
Mede door de uitzonderlijke omstan
digheden waaronder een ijswaterpas
sing dient plaats te vinden, is de me
thode nog maar weinig eerder hier
voor gebruikt [4]Om een echt goede
indruk te kunnen krijgen van de kwa
liteit, zullen nog meer vergelijkingen
moeten worden gemaakt met oude en
nieuwe waterpasgegevens. Als de re
sultaten bevredigend zijn, kunnen de
ijswaterpassingen worden ingepast in
het netwerk van de 5e NWP.
Dit artikel
is tot stand
gekomen met
medewerking
van Wim van
Beusekom,
hoofd NAP,
en Ronald
Molendijk,
projectleider
5e NWP.
The ice-levellings at the IJsselmeer and the Markermeer
The measurements and calculations are described of hydro
static ice-levellings at the IJsselmeer and Markermeer which
have been carried out by the Survey Department of the
Ministry of Transport, Public Works and Water Manage
ment. A first comparison with secondary levellings indicates
that geodetic precision can be reached. If other comparisons
show the same precision, the levellings will be included in the
Fifth Primary Levelling of the Netherlands.
[1] Brussel, G. van, F. Kleijer, Berekeningsverslag van de
ijswaterpassingen 1996 en 1997- MD/RWS, intern
rapport, Delft 1997 (in voorbereiding).
[2] Lorenz, G. K., W. A. van Beusekom, R. E. Molendijk,
E. J. de Min, De 5e Nauwkeurigheidswaterpassing, een
geodetische uitdaging. NGT Geodesia 1996 no. 3,
p. 95 - 103.
[3] Polman, J., M. A. Salzmann, Handleiding voor de
Technische Werkzaamheden van het Kadaster.
Apeldoorn 1996.
[4] Waalewijn, A., Hydrostatic levelling by means of the
waterlevel of the frozen IJsselmeer. UGGI Congres,
Berkeley 1963.
261
GEODESIA
>997-6
Summary
Literatuur
Globalcom
Voor meer informatie
LNR Globalcom B.V.
Verrijn Stuartlaan i
EK Rijswijk
Postbus 172
2280 AD Rijswijk
Nederland
Tel (31) 70 4134000
Fax (31) 70 4134004
dienstenmerken gedeponeerd
LNR en Globalcom zijn als
