tmin/tmax systeemtijden. Verder om vat het model het formele tijds- attribuut object-dt (of valid-tmin)het tijdstip waarop het object werd onder zocht. Misschien kunnen in de toe komst tevens de attributen last-verifi- cation-dt en valid-tmax worden toe gevoegd, zodat een bi-temporeel mo del ontstaat; dat wil zeggen, zowel systeemtijd als formele tijd worden ondersteund. Een temporele uitbrei ding van SQL is beschreven in [22]. In [26] wordt een querytaal voor een object-database voor ruimtelijke ge gevens gepresenteerd. Wanneer een nieuw object wordt toe gevoegd, wordt het huidige tijdstip als waarde voor tmin gebruikt en krijgt tmax een bijzondere waarde: MAX- TIME. Als een attribuutwaarde van een bestaand object verandert, dan wordt dit attribuut niet bijgewerkt maar wordt het complete record, in clusief de oid, gekopieerd met de nieuwe waarde van dit attribuut. Het huidige tijdstip wordt voor tmax ge bruikt in het oude record en ook voor tmin in het nieuwe record. Dit is noodzakelijk om een reconstructie van de juiste situatie mogelijk te maken op elk tijdstip in het verleden. Elk object heeft een unieke identificatie in ruim te en tijd via de combinatie van de attributen oid, tmax. Voor een topologische verwijzing naar een ander object wordt alleen de oid gebruikt en niet tmax. Deze verwijzing verandert niet als het gerelateerde ob ject wordt bijgewerkt, terwijl het zijn oid behoudt. Hierdoor heeft een wijzi ging in het ene object geen effect op andere nabijgelegen objecten. In het geval dat de oid van een gerelateerd object is veranderd (het wordt een ander object), wordt het object dat hiernaar verwijst ook bijgewerkt en wordt er dus een nieuwe versie van dit object gecreëerd. Fig. 4 toont de inhoud van een data base die op „12 jan" een lijn met oid 1023 bevatte. Op „20 leb" werd deze lijn in twee delen gesplitst: 1023 en 1268. Tenslotte werd het attribuut quality van één van de lijnen veran derd op „14 apr". De SQL-bevra- gingen verderop in het artikel laten zien hoe gemakkelijk het is mutatie bestanden te produceren met nieuwe, veranderde en ver wijderde objecten die gerelateerd zijn aan een specifiek tijds-interval. Een bevraging die alle historische versies van een bepaald object kan produceren, vereist alleen het specificeren van de oid en het weglaten van de tijdattributen. Dit werkt goed voor eenvoudige objectveranderingen, maar niet voor splitsingen, samenvoegingen of meer gecompliceerde ruim telijke manipulaties. Echter, deze informatie kan altijd worden berekend door toepassing van een ruimtelijke over- lap-bevraging voor het vlak van het gegeven object door de tijd terug zonder dat wordt gekeken naar tmin/tmax. Fig. 3. Schermafdruk met een voorbeeld record van een boundary. Locking, check-out, en check-in Een GIS verschilt van vele andere databasetoepassingen, omdat de topologische edit operaties complex kunnen zijn door relaties tussen vele oude en nieuwe objecten. Dit resulteert in lange transacties. Gedurende deze periode is het aan andere gebruikers niet toegestaan te manipuleren met gegevens van hetzelfde thema binnen een rechthoekig werkgebied. Wel mogen ze eventueel andere thema's in hetzelfde gebied bewerken. Ze moeten ook in staat worden gesteld om de gegevens ter referentie op te vragen. Een alternatief voor locking is versioning [5], maar het is on mogelijk tegenstrijdige versies te combineren zonder inter ventie van de gebruiker. Daarom wordt de edit locking strategie gebruikt en deze is met behulp van de tabel lock geïmplementeerd. Omdat de database altijd in een consistente toestand moet verkeren, mag het niet worden vervuild met „tijdelijke" veranderingen die ontstaan tijdens de topologische edit operaties. Dit is de reden voor de introductie van een tijde lijk werkbestand voor het GIS-edit programma zoals X- Fingis [10] [11] [13]. Het werkbestand wordt aangemaakt gedurende de check-out (selectie) en wordt geregistreerd in 265 GEODESIA '997-6 Voorgangers en opvolgers 194428 118455 ij Irjinèvid |l 844641 |l 84462| 1184537| 1Ü4535J |194426| 11S4530 |1845401 |l 844671

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1997 | | pagina 17