thematiek F object- y V identifier J geometrie 1997-7/8 GEODESIA In een database wordt een object gerepresenteerd door een object-identifier, hier verder aangeduid als oid, waaraan de gegevens over de geometrische en de thematische eigen schappen, ofwel attributen, worden gerelateerd (fig. 2). De thematische gegevens worden fy siek meestal opgeslagen in tabellen met daarin voor elk attribuut een kolom en voor elk object een regel of record; de geometrische gegevens in tabellen voor de geometrische elemen ten. De verwijzingen tussen de oid's en de records van deze tabellen en de records van de tabellen onderling wor den in relationele databases opgesla gen in extra kolommen voor verwij zingsattributen, en in netwerk-data bases door pointers (verwijzingen naar geheugen-adressen). Deze verwijzingen zijn topologisch van aard: ze geven de relaties weer tussen de punten, lijnen of ketens, en vlakken, en blijven in tact bij translatie, rotatie, schaalverandering en vervorming van het onder liggende coördinatensysteem. Er kan ook gebruik van wor den gemaakt om topologische relaties tussen de door de betreffende geometrische elementen gerepresenteerde ob jecten uit af te leiden. Inclusief de topologische context worden de geometrische elementen veelal aangeduid als node (punt), edge (lijn), chain (keten) en face (vlak). Zo ook in dit artikel. node node edge edge vlak- object vlak- object vr A: MONO-CODING B: MULTI-CODING Fig. 2. Basisstructuur database. Fig. 3. Edge mono- en multi-coding. In een database wordt de geometrie van objecten dus op geslagen in de vorm van nodes, edges of chains, en faces. Deze zijn echter niet meer voorzien van tekencodes, maar van relaties met de oid's van de betreffende objecten. Een gebruiker behoeft niet meer zelf aan de hand van een af beelding te concluderen door welke geometrische elemen ten een object wordt gevormd. Dit is vastgelegd in de data base: een afbeelding van een object kan worden opge vraagd, net als andere gegevens. Soms zal een afbeelding nauwelijks meer nodig zijn. De problemen die in kaartbestanden werden veroorzaakt door het samenvallen van delen van verschillende object soorten, ontstaan ook in een database als delen van ver schillende objecten samenvallen: de betreffende geome trische elementen moeten dan aan verschillende oid's zijn gerelateerd. Deze problemen worden zelfs nog vergroot, omdat ze niet alleen optreden als delen van de geometrische elementen van objecten uit verschillende themaklassen sa menvallen, maar ook als delen van ob jecten uit dezelf-de themaklasse sa menvallen. Wanneer perceel-objecten aan elkaar grenzen, moeten de edges of chains, die de gemeenschappelijke grens representeren, naar de oid van beide percelen verwijzen. Net zoals bij de tekencodes kunnen deze problemen in principe op twee manieren worden opgelost: de geo metrische elementen, die delen van meerdere objecten representeren, wor den meerdere keren opgeslagen, tel kens met een verwijzing naar één van de oid's, of de geometrische elementen worden één keer opgeslagen, met een verwijzing naar elk van de oid's. Oorspronkelijk was de aandacht bij de opzet van databases vooral gericht op de beste manier om objecten uit één themaklasse op te slaan, vooral in re latie tot vlakdekkende themaklassen. Hierbij wordt een gebied volledig be dekt met in klassen ingedeelde vlak- objecten zoals kadastrale percelen, zo dat de edges of chains grenzen van twee aangrenzende perceel-objecten moeten representeren. Daarbij werd onder mono-coding verstaan dat de geometrische elementen aan één ob ject gerelateerd zijn, en onder mitlti- coding dat een geometrisch element aan meer, bij vlakdekkende thema klassen twee, aangrenzende objecten gerelateerd zijn. Mono-coding impli ceert dus meervoudige opslag, multi- coding enkelvoudige opslag van ele menten die delen van meer objecten representeren. Fig. 4. Face mono- en multi-coding. Later verschoof de aandacht naar de beste manier om (objecten uit) meer dere themaklassen op te slaan. Daarbij werd onder mono-coding verstaan dat de geometrische elementen aan objec ten uit één themaklasse gerelateerd zijn, en onder multi-coding dat de geometrische elementen aan objecten uit meerdere themaklassen zijn gerela teerd. 300

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1997 | | pagina 8