thematiek
F object- y
V identifier J
geometrie
1997-7/8
GEODESIA
In een database wordt een object gerepresenteerd door een
object-identifier, hier verder aangeduid als oid, waaraan de
gegevens over de geometrische en de thematische eigen
schappen, ofwel attributen, worden gerelateerd (fig. 2).
De thematische gegevens worden fy
siek meestal opgeslagen in tabellen
met daarin voor elk attribuut een
kolom en voor elk object een regel of
record; de geometrische gegevens in
tabellen voor de geometrische elemen
ten. De verwijzingen tussen de oid's
en de records van deze tabellen en de
records van de tabellen onderling wor
den in relationele databases opgesla
gen in extra kolommen voor verwij
zingsattributen, en in netwerk-data
bases door pointers (verwijzingen naar
geheugen-adressen). Deze verwijzingen zijn topologisch
van aard: ze geven de relaties weer tussen de punten, lijnen
of ketens, en vlakken, en blijven in tact bij translatie,
rotatie, schaalverandering en vervorming van het onder
liggende coördinatensysteem. Er kan ook gebruik van wor
den gemaakt om topologische relaties tussen de door de
betreffende geometrische elementen gerepresenteerde ob
jecten uit af te leiden. Inclusief de topologische context
worden de geometrische elementen veelal aangeduid als
node (punt), edge (lijn), chain (keten) en face (vlak). Zo ook
in dit artikel.
node
node
edge
edge
vlak-
object
vlak-
object
vr
A: MONO-CODING
B: MULTI-CODING
Fig. 2.
Basisstructuur
database.
Fig. 3.
Edge mono- en
multi-coding.
In een database wordt de geometrie van objecten dus op
geslagen in de vorm van nodes, edges of chains, en faces.
Deze zijn echter niet meer voorzien van tekencodes, maar
van relaties met de oid's van de betreffende objecten. Een
gebruiker behoeft niet meer zelf aan de hand van een af
beelding te concluderen door welke geometrische elemen
ten een object wordt gevormd. Dit is vastgelegd in de data
base: een afbeelding van een object kan worden opge
vraagd, net als andere gegevens. Soms zal een afbeelding
nauwelijks meer nodig zijn.
De problemen die in kaartbestanden werden veroorzaakt
door het samenvallen van delen van verschillende object
soorten, ontstaan ook in een database als delen van ver
schillende objecten samenvallen: de betreffende geome
trische elementen moeten dan aan verschillende oid's zijn
gerelateerd. Deze problemen worden zelfs nog vergroot,
omdat ze niet alleen optreden als delen van de geometrische
elementen van objecten uit verschillende themaklassen sa
menvallen, maar ook als delen van ob
jecten uit dezelf-de themaklasse sa
menvallen. Wanneer perceel-objecten
aan elkaar grenzen, moeten de edges of
chains, die de gemeenschappelijke
grens representeren, naar de oid van
beide percelen verwijzen.
Net zoals bij de tekencodes kunnen
deze problemen in principe op twee
manieren worden opgelost: de geo
metrische elementen, die delen van
meerdere objecten representeren, wor
den meerdere keren opgeslagen, tel
kens met een verwijzing naar één van
de oid's, of de geometrische elementen
worden één keer opgeslagen, met een
verwijzing naar elk van de oid's.
Oorspronkelijk was de aandacht bij de
opzet van databases vooral gericht op
de beste manier om objecten uit één
themaklasse op te slaan, vooral in re
latie tot vlakdekkende themaklassen.
Hierbij wordt een gebied volledig be
dekt met in klassen ingedeelde vlak-
objecten zoals kadastrale percelen, zo
dat de edges of chains grenzen van
twee aangrenzende perceel-objecten
moeten representeren. Daarbij werd
onder mono-coding verstaan dat de
geometrische elementen aan één ob
ject gerelateerd zijn, en onder mitlti-
coding dat een geometrisch element
aan meer, bij vlakdekkende thema
klassen twee, aangrenzende objecten
gerelateerd zijn. Mono-coding impli
ceert dus meervoudige opslag, multi-
coding enkelvoudige opslag van ele
menten die delen van meer objecten
representeren.
Fig. 4.
Face mono- en
multi-coding.
Later verschoof de aandacht naar de
beste manier om (objecten uit) meer
dere themaklassen op te slaan. Daarbij
werd onder mono-coding verstaan dat
de geometrische elementen aan objec
ten uit één themaklasse gerelateerd
zijn, en onder multi-coding dat de
geometrische elementen aan objecten
uit meerdere themaklassen zijn gerela
teerd.
300