De pencomputer
Van kantoor naar terrein
surveying, data-capture, applications
landmeetkunde, gegevensinwinning, praktijk
Af en toe dienen zich in ons vakgebied technische
ontwikkelingen aan, die werkelijk grote consequenties
voor onze werkwijze hebben. Het ziet ernaar uit dat
pencomputers in deze categorie kunnen worden ge
schaard. Pencomputers maken het mogelijk om digitale
bestanden uit de kantooromgeving te halen en naar het
terrein te brengen. Tevens bieden ze mogelijkheden voor
on line koppeling van elektronische meetinstrumenten,
GPS-ontvangers, digitale camera's, sensoren en data-
communicatie-voorzieningen. Het is duidelijk dat met
deze gereedschappen grote effïciency-voordelen te halen
zijn bij de inwinning en bijhouding van geografische
informatie. Juist omdat de mogelijkheden van de pen
computer zo groot zijn, is het van belang om de intro
ductie op een gecontroleerde wijze te laten verlopen.
Met name het leren omgaan met deze techniek door de
gebruikers in het veld is zeer belangrijk. In dit artikel
wordt een overzicht gegeven van de mogelijkheden en de
ervaringen die Grontmij Geogroep er de afgelopen twee
jaar mee heeft opgedaan.
Wat is nu precies een pencomputer?
De term pencomputer heeft feitelijk
alleen betrekking op de hardware. Het
is een mobiele pc die, net als een veld-
geheugen, tegen een stootje kan (fig.
1). De pencomputer is speciaal ont
worpen voor gebruik onder zware om
standigheden. Hij is, in tegenstelling
tot de laptop, water- en stofdicht,
schokbestendig, bestand tegen extre
me temperaturen en kan enkele uren
tot een volledige werkdag op één bat
terij werken. De bediening gebeurt
niet met toetsenbord en muis, maar
met een pen. Het scherm van de pen
computer bevat een elektronisch grid
waarmee de positie van de pen wordt
bepaald. De pen fungeert als muis, en
is daarnaast geschikt om vrije schetsen
te maken op een speciale schetslaag.
Het ontbreken van het toetsenbord wordt gecompenseerd
doordat er op het scherm automatisch een ,,pop-up"-toet-
senbordje verschijnt als de pen in een data-invoerveld
wordt geplaatst. Een alternatief is het gebruiken van de
automatische handschriftherkenning, die echter meestal
niet volledig foutloos functioneert. De handigste manier
om de pencomputer te dragen, is via een draagband om de
nek.
De pencomputer heeft ook enkele nadelen en beperkingen.
De eerste generatie pencomputers kenmerkte zich door een
relatief klein, meestal monochroom scherm en vrij zware
batterijen. Kleurenschermen werden nog niet veel gebruikt
omdat het stroomverbruik hiervan zeer hoog is, en de lees
baarheid in het veld beperkt. Bij de huidige generatie zijn
deze aspecten inmiddels verbeterd. De gegevensopslag
gebeurt op flashcards of pc-cards die niet schokgevoelig
zijn, dit in tegenstelling tot een gewone harddisk. Hierdoor
is gegevensopslagruimte duurder dan bij normale pc's. Pen
computers lopen over het algemeen ook wat achter met
de introductie van nieuwe processoren
en geheugenchips, omdat bij deze ont
wikkelingen extra eisen aan de orde
zijn, zoals warmte-afvoer en schokbe-
stendigheid. Bekende merken pen
computers zijn onder andere Husky,
IBM, Kalidor, Fujitsu en Norand. De
prijzen van goede, robuuste pencom
puters variëren momenteel tussen de
tien- en vijftienduizend gulden.
n "5
"W
Henk Ensink en Jitrgen ten Sietbof
afdeling Informatie Technologie,
Grontmij Geogroep bi'.
Welke software?
Welke eisen moeten worden gesteld
aan de pencomputer-software? In
principe kan elk softwarepakket dat in
een kantooromgeving draait, op de pencomputer worden
geïnstalleerd. In de praktijk zal men de pencomputer echter
willen uitrusten met een softwarepakket dat specifiek is
ontwikkeld voor de pencomputer. De belangrijkste over
wegingen hierbij zijn:
369
GEODESIA
1997-9
KEYWORDS
TREFWOORDEN
