binnen het GI-veld worden gevoerd. De voorbeelden die
de nota noemt bij de toegankelijkheid van gegevensbestan
den, komen vrijwel allemaal uit het GI-werkveld. Met het
oog hierop wordt voorgesteld in de komende maanden
gesprekken te voeren met de verantwoordelijke bewinds
lieden van VROM en BIZA en de betrokken kamerleden.
De Ravi zal hierin aangeven betrokken te willen zijn bij de
verder te voeren discussies en de vormgeving van het kabi
netsbeleid op dit punt. Ook de concrete beleidsvoor
nemens van het kabinet geven aanknopingspunten voor
samenwerking en inbreng van de Ravi.
Discussiepunten rond de kabinetsnota
over toegankelijkheid
In de Ravi-bestuursvergadering van 9 juli 1997 zijn de
In de Ravi-bestuursvergadering
volgende punten bediscussieerd:
Er zijn informatietaken in de Nederlandse samenleving, die
door de wetgever expliciet zijn geregeld, hetzij via een wet,
hetzij via een politiek besluit. Reden hiervan is dat de be
treffende informatietaak van infrastructurele betekenis is
voor de informatievoorziening van de Nederlandse over
heid of samenleving. Voorbeelden van registraties die expli
ciet geregeld zijn en die een belangrijke rol spelen in de
vastgoed- en geo-informatie zijn: GBA, registraties Kamers
van Koophandel, Kadaster, geologische bestanden van het
Nederlands Instituut voor Toegepaste Geo-wetenschappen
(NITG-TNO) en het CBS. Dit waarborgt de beschikbaar
heid van vitale datasets en de uitvoering van vitale informa
tietaken in Nederland. Van deze registraties en registratie
houders is over het algemeen eveneens geregeld hoe de kos
ten van de registraties worden gefinancierd en tegen welke
tarieven de bestanden beschikbaar zijn voor afnemers.
Hierbij kan het gaan om kostendekkende tarieven (bij
voorbeeld Kadaster) of om geringe verstrekkingskosten in
combinatie met financiering uit de algemene middelen
(CBS en NITG-TNO).
Op het terrein van informatie-netwerken zijn soortgelijke
voorbeelden te geven: het Kadaster-netwerk en het GBA-
netwerk zijn wettelijk geregeld. Een voorziening als het
Nationaal Clearinghouse Geo-Informatie (NCGI) en het
Overheidsloket 2000 wordt overgelaten aan het initiatief
van individuele overheidsorganisaties. Op dit moment ver
keren deze initiatieven nog in een projectfase. Toch kan
aan beide initiatieven - zeker als de beheerfase wordt be
reikt - een infrastructurele waarde worden toegekend als
het gaat om toegankelijkheid van overheidsinformatie. In
de discussie in de Ravi is opgemerkt dat het wenselijk is dat
bestanden en informatietaken met een infrastructurele
betekenis bij expliciet politiek besluit worden geregeld.
Hierbij hoeft het niet direct te gaan om wetgeving, maar
kan het ook gaan om kaderstellende besluiten van kabinet
of bewindslieden. Op dit moment moet er door het werk
veld vaak onevenredig veel energie worden gestoken in de
legitimering van taken en producten, en het overeenkomen
van regelingen voor de financiering hiervan. Dit komt de
toegankelijkheid van overheidsinfor
matie niet ten goede. Hierbij kan con
creet worden gedacht aan taken van de
Topografische Dienst, het NCGI en
informatieloketten van gemeenten.
(Semi-)overheidsinstellingen die in concurrentie treden met
particuliere ondernemingen doen dat vaak vanuit een posi
tie van exclusiviteit, zoals een monopolie, dat zij voor hun
publieke taak hebben... Binnen een organisatie die en
publieke taken en marktactiviteiten in concurrentie ver
richt, kunnen geen afdoende maatregelen worden getroffen
om concurrentieverstoring te voorkomen.Dit brengt de
werkgroep tot de opvatting dat marktactiviteiten in begin
sel afgescheiden en afgestoten moeten worden.
(Bron: Kabinetsstandpunt over „Eindrapport Werkgroep
Markt en Overheid", 8 april 1997.)
Los van de vraag of het kabinet delen
van de informatie-infrastructuur ex
pliciet bij politiek besluit regelt, is het
de vraag of het toegankelijk maken
van overheidsinformatie een taak van
de overheid is ot moet worden overge
laten aan het bedrijfsleven. Soms is
toegankelijk maken een publieke taak
waarover geen discussie bestaat. Als
voorbeeld kunnen publicaties van het
CBS worden genoemd, waarin statis
tische informatie voor doelgroepen
toegankelijk wordt gemaakt. In zijn
nota concludeert het kabinet dat strik
te toepassing van het rapport „Markt
en Overheid" betekent dat extra acti
viteiten om overheidsinformatie toe
gankelijk te maken, die niet direct tot
de publieke taak behoren, in feite
marktactiviteiten zijn die moeten wor
den afgestoten. Op dit punt doet zich
een onduidelijkheid voor. Enerzijds
start het ministerie van BIZA een pro
gramma OL2000, waarin wordt gesti
muleerd dat overheden extra activitei
ten verrichten om informatie toegan
kelijk te maken en geïntegreerd aan te
bieden aan de burger en bedrijven, an
derzijds hanteert het kabinet een zeer
enge interpretatie van het rapport
„Markt en overheid". Het eng inter
preteren hiervan zou grote consequen
ties hebben voor een groot deel van de
huidige informatieverstrekking door
de overheid aan burgers en bedrijven.
Naar het oordeel van de Ravi is er
nadere discussie en uitwerking nodig
380
1997-9
GEODESIA
iint-nn kontmiccipprn1
Sommige bestanden en informatietaken hebben
een infrastructuur-karakter
Is toegankelijk maken een taak
voor de overheid of het bedrijfs
leven?
