Mini-serie Digitale Hoogtemodellen (I)
Actueel Hoogtebestand Nederland
MINISERIE
Door vliegtuig-laseraltimetrie krijgt Nederland het meest
gedetailleerde landsdekkende hoogtebestand ter wereld
geo-information engineering, laseraltimetry, DEMs
geo-informatievoorziening, laseraltimetrie, DHM's
Gegevens over de maaiveldhoogte zijn belangrijk voor
het uitvoeren van infrastructurele werken en het beheer
van wadden, kust, rivieren, dijken en polders.
Met vliegtuig-laseraltimetrie kunnen deze gegevens
worden ingewonnen met een hoge mate van gedetail
leerdheid, tegen relatief lage kosten en met een korte
verwerkingstijd. Dit artikel schetst de initiatieven en
achtergronden om te komen tot het Actueel Hoogte
bestand Nederland (AHN).
Begin 1996 ontstonden meerdere ini
tiatieven om voor delen van Neder
land een digitaal hoogtebestand op te
bouwen door toepassing van laseralti
metrie. De provincies Noord-Holland
en Noord-Brabant waren hierover met
de inliggende waterschappen in ge
sprek; Rijkswaterstaat had de kust, een
stuk van de Biesbosch en een klein ge
bied in Groningen ten behoeve van de
aanleg van de A7 op het programma
staan. Intussen hadden enkele water
schappen in Drenthe en Overijssel,
het Ministerie van Landbouw en Vis
serij (Dienst Landelijk Gebied, voor
heen de Landinrichtingsdienst) en
een tweetal waterleidingbedrijven in
Noord-Holland reeds afzonderlijk op
dracht gegeven om een hoogtebestand
door laseraltimetrie te maken. Reden
voor deze initiatieven was de ver
ouderde staat van TOPhoogteMD (20
tot 50 jaar oud) en het feit dat dit be
stand, met een puntdichtheid van een
punt per hectare, weinig gedetailleerd
is. Operationalisering van laseraltime
trie bood organisaties nu de mogelijk
heid om tegen relatief lage kosten en
op korte termijn over een gedetailleerd
hoogtebestand te beschikken.
ir. W. J. C.
Wouters,
senior-adviseur
GIS en project
leider Actueel
Hoogtebestand
Nederland bij de
Meetkundige
Dienst van de
Rijkswaterstaat.
Doordat ieder een eigen weg ging, dreigde grote versnippe
ring. Door het zelf uitbesteden zouden genoemde organisa
ties zich op een (voor hen) relatief onbekend vlak begeven.
De bestanden zouden niet op elkaar aansluiten, soms
doublures vertonen en, afhankelijk van de uitbestedende
organisatie, verschillende kwaliteitscontroles doorlopen.
Voor geïnteresseerden zouden de hoogtebestanden bij ver
schillende organisaties, tegen waarschijnlijk wisselende
prijsstelling, te koop zijn.
De Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat (MD)
vond deze versnippering zeer ongewenst en hiervoor wer
den bij de waterschappen en provincies medestanders ge
vonden. Hoogte-informatie is immers voor een land als
Nederland uitermate belangrijk. Bij het optreden in nood
situaties bij hoog-water is hoogte-informatie een vereiste.
Ook bij de bestrijding van andere problemen, zoals verdro
ging, is een gedetailleerd, actueel hoogtebestand nodig.
Hoogte-informatie moet dus goed worden geregeld.
Medio 1996 werden de handen in elkaar geslagen en
sindsdien vinden laseraltimetrie-activiteiten bij de water
schappen, provincies en de Rijkswaterstaat gecoördineerd
plaats in het kader van het Actueel Hoogtebestand Neder
land (AHN). Een en ander is bekrachtigd in een convenant
dat op 26 juni 1997 is ondertekend door de Unie van
Waterschappen en de Rijkswaterstaat. Aan dit convenant
hebben ook vertegenwoordigers van het Inter Provinciaal
Overleg (IPO) meegewerkt. De verwachting is dat het IPO
in een later stadium zich bij het convenant zal aansluiten.
Het convenant bevat een modelcontract dat tussen water
schappen, provincies en de Rijkswaterstaat zal worden ge
hanteerd.
Door deze samenwerking wordt heel Nederland op een
uniforme en kwalitatief gelijkwaardige wijze geïnventari
seerd, worden doublures voorkomen en de kosten geredu
ceerd. Het AHN wordt in vier jaar opgebouwd, de stand
van zaken in 1997 is weergegeven in fig. 1. Nederland
beschikt dan over het meest gedetailleerde landsdekkende
hoogtebestand ter wereld.
433
GEODESIA
KEYWORDS
TREFWOORDEN
