Wat is het AHN?
Het AHN bestaat uit het voor uitschieters weggefilterde
hoogtepuntenbestand bevattende X, Y, Z coördinaten
in het RD/NAP-stelsel met een minimum puntdicht
heid van een punt per 16 m2 met een uitzondering voor
bosgebieden (een punt per 36 m2).
De nauwkeurigheid van de lasergegevens hangt af van
het type en de bedekking van het terrein. Een
opsomming van de eisen voor de verschillende typen
terrein wordt gegeven in tabel 1De aangegeven punt
dichtheid geldt als minimale eis en de weergegeven
systematische fout en standaardafwijking gelden als
maximale waarden.
Uit dit hoogtepuntenbestand zullen andere bestanden
worden afgeleid zoals gridbestanden (5 x 5 m, 25 x 25 m
en 100 x 100 m). Daarnaast kan het hoogtepunten
bestand worden gecombineerd met andere thematische
en topografische bestanden. Hierbij valt te denken aan
combinaties van het hoogtemodel met landgebruik en
landbedekkingsgegevens, of bijvoorbeeld combinatie
met topografische gegevens ten behoeve van zichtbaar
heidsanalyse of bepaling van geluidshinder.
tiatiefnemers toegankelijk zijn. Daar
naast verzorgt de MD een nieuwsbrief
„Op de Hoogte" waarin de voortgang
van de opbouw, het gebruik van het
AHN en de technische ontwikkelin
gen rond laseraltimetrie (of andere
hoogtebepalingstechnieken) aan de
orde wordt gesteld. Deze nieuwsbrief
zal ieder kwartaal verschijnen. Vervol
gens beheert en exploiteert de MD het
AHN namens de eigenaars en wordt
onderzoek op het gebied van de pro
cesverbetering en productontwikke
ling uitgevoerd. In de volgende para
grafen wordt dieper op deze taken in
gegaan.
Daar de kosten van opbouw van het
AHN ver boven de 200 000 ECU lig
gen, moet worden uitbesteed volgens
de Europese richtlijn voor overheids
opdrachten. Deze richtlijn is gevolgd
door de selectie van maximaal vijf
bedrijven op een shortlist. Aan de be
drijven die momenteel op de shortlist
staan, kunnen nu willekeurige perce
len volgens een relatief korte proce
dure worden uitbesteed. Zo kan dus
flexibel worden ingesprongen op
vragen van de verschillende overheden
en de beschikbare capaciteit bij de be
drijven. Voor het vliegseizoen najaar
Tabel 1.
Eisen aan nauw
keurigheid van de
lasergegevens per
terreintype.
'97 - voorjaar '98 zijn op de shortlist geplaatst: Grontmij
Geogroep bv, Geodan Geodesie bv, Eurosense bv, Fugro
Inpark bv en Geodelta bv.
Om een landsdekkend bestand te krijgen met uniforme
(hoge) kwaliteit, wordt intensief contact ondèrhoudén
tussen de MD en de aannemers. Het contact heeft het
karakter van een kwaliteitshandboek dat aan de hand van
de ervaringen verder wordt uitgewerkt. Doel is door con
troleslagen fouten te voorkomen en om, indien nodig, in
een vroeg stadium te kunnen corrigeren. Wanneer gebie
den opnieuw moeten worden gevlogen, is dat voor alle
partijen nadelig. De opgeleverde bestanden worden aan een
grondige kwaliteitscontrole onderworpen. Extra inspan
ning is hierbij gewenst, omdat laseraltimetrie nog maar
kort voor productiedoeleinden wordt toegepast en bedrij
ven er nog maar geringe ervaring mee hebben. Een fout bij
de plaatsbepaling of standsbepaling van het vliegtuig heeft
mogelijk als gevolg dat de laserdata verticaal of horizontaal
worden verschoven. Daarnaast is de techniek om uitschie
ters en ongewenste objecten uit het bestand te filteren nog
sterk in ontwikkeling. Met name waar het terrein geacci
denteerd is, bijvoorbeeld bij dijklichamen en duingebied,
bestaat de mogelijkheid dat deze worden „afgevlakt". De
aannemers beschouwen de filtertechnieken als bedrijfs
geheim. Mede hierdoor komen de resultaten uit een soort
black-box, waaraan alleen door uitvoerige controle een
kwaliteitslabel kan worden gehangen.
De lasermetingen worden vergeleken met referentie-
vlakmetingen verkregen door middel van tachymetrie of
GPS. Ook de puntdichtheid wordt gecontroleerd. Data
verkregen per vlucht worden in de gebieden waar de
Terreintype
Standaard
afwijking
Systematische
fout
Puntdichtheid
1 per
Strand, duin en intergetijde
gebied
0,15 m
0,05 m
16 m2
Grasvelden, kort gras
0,15 m
0,05 m
16 m2
Helmvegetatie,
natuurlijk grasland
0,20 m
0,20 m
16 m2
Kwelder met dichte vegetatie,
dichte struikvegetatie (in blad),
rietvegetatie en bouwland
0,20 m
hoogte van
de vegetatie
16 m2
Gebieden met dichte struik
vegetatie (zonder blad)
0,20 m
0,20 m
16 m2
Harde, vlakke topografie
0,15 m
0.05 m
16 m2
Bosgebieden
0,20 m
0.10 m
36 m2
Stedelijk gebied (ongefilterd)
n.v.t.
n.v.t.
16 m2
435
GEODESIA
1997-10
Uitbesteding
Begeleiding en controle van de aannemers
