Visualisatie in drie dimensies
Een dynamische presentatietechniek nader bekeken
Principe
GEODESIA 1997-n
visualization, geo-information, theory
visualisatie, geo-informatie, theorie
KEYWORDS
TREFWOORDEN
3D-visualisatie is een presentatietechniek die voor een
breder publiek toegankelijk wordt door steeds snellere
en goedkopere computers. De techniek is oorspronkelijk
ontwikkeld met fondsen uit de luchtvaart. Eind jaren
zestig zagen de grote luchtvaartmaatschappijen goede
mogelijkheden om met deze techniek de bestaande
analoge „flightsimulators" te vervangen. De techniek
bleek al snel voor veel meer toepassingen geschikt te
zijn. In de entertainment-industrie is dit reeds gemeen
goed en ook in de architectuur en bij industrieel
ontwerp wordt gebruikgemaakt van 3D-visualisatie.
De techniek biedt de mogelijkheid om (complexe)
ruimtelijke situaties op een realistische en interactieve
manier te visualiseren. Gebruikers zijn snel en
makkelijk in staat 0111 een bepaalde ruimtelijke situatie
(driedimensionaal) te interpreteren en te beoordelen.
In dit artikel wordt ingegaan op de principes van
3D-visualisatie, de soorten producten die uit een
3D-model kunnen worden gegenereerd en de
verschillende toepassingen.
Voordat de techniek wordt toegelicht,
zullen eerst twee voorbeelden worden
beschreven. Voor de uitbreiding van
een vuilstortplaats is toestemming no
dig van meerdere instanties en hebben
de burgers recht om hun bezwaren
kenbaar te maken. Voor de betrokken
partijen is het vaak moeilijk om een
duidelijk beeld van de geplande situ
atie te krijgen. Hun beeldvorming
wordt meestal gebaseerd op cijfers uit
rapporten en abstracte schetsen. Om
dat deze informatie moeilijk te inter
preteren is, ontstaat vaak een negatieve
beeldvorming. Dit kan leiden tot lang
durige inspraakprocedures die het pro
ject aanzienlijk kunnen vertragen.
Door mensen een beeld te tonen dat
makkelijker te interpreteren is en nog
steeds geografisch correct is, kan een
drs. Jasper
Kuipers,
werkzaam bij de
afdeling Geo
Data Service
van Grontmij
Geogroep bv te
Roosendaal.
bijdrage worden geleverd om het toekomstige uitbreiding
scenario van de vuilstort makkelijker te beoordelen. Met
behulp van 3D-visualisatie kan zo'n beeld worden gegene
reerd. Het beeld biedt een foto-realistische impressie van de
toekomstige situatie (fig. 1). De gebruikers zijn gemakke
lijk in staat om het model van verschillende kanten te be
kijken en scenario's te vergelijken. Bij inspraakprocedures
wordt het beeld getoond en wordt een duidelijk en eerlijk
beeld geschapen van de toekomstige situatie.
Een tweede voorbeeld is de visualisatie van een nieuwe
snelweg. Verschillende aannemers zijn uitgenodigd om een
offerte aan te bieden voor de bouw van een snelweg die zo'n
80 km lang zal worden. Een onderdeel van de offerte is een
visuele impressie van de nieuwe snelweg. De aannemers
zijn helemaal vrij om te kiezen welke presentatiemethode ze
hiervoor gebruiken. Eén van aannemers zet zijn offerte
luister bij door middel van een 3D-visualisatie. Op een
animatie is te zien hoe men virtueel in vogelvlucht over de
snelweg vliegt (fig. 2). Behalve de snelweg zelf is ook het
bestaande landschap te zien. Door deze animatie hoopt de
aannemer zijn offerte extra onder de aandacht te brengen.
De bedragen voor het vervaardigen van een animatie bij
een project als dit zijn relatief zeer laag.
Dit zijn slechts twee voorbeelden waarbij een 3D-visuali-
satie een nuttige rol kan vervullen. In het volgende hoofd
stuk wordt ingegaan op de principes van een 3D-visualisa-
tie en welke data noodzakelijk zijn voor de vervaardiging
ervan.
De basis van een 3D-model bestaat altijd uit geometrische
gegevens, veelal een vectorbeeld. De vectorgegevens kun
nen op verschillende manieren worden ingewonnen. Als
er sprake is van visualisatie van een bestaande ruimtelijke
situatie, zullen deze gegevens zijn verkregen met behulp
van geodetische inwinningstechnieken, zoals terreinmetin
gen, (digitale) fotogrammetrie en laseraltimetrie.
