mm
IK
Kwaliteit metingen
De borging van de kwaliteit van de verschillende metingen
en berekeningen is een belangrijk onderdeel binnen de ver
werking. Door gebruik te maken van modelinformatie over
het gedrag van de verschillende sensoren en de aanwezig
heid van overtallige metingen in de overlap van aangren
zende en speciaal voor dit doel gevlogen kruisende stroken,
is het daarnaast nog eens mogelijk om de kwaliteit van de
data tijdens de verwerking te verbeteren. Om de kwaliteit
van de data te verifiëren wordt gebruikgemaakt van land
meetkundig ingemeten referentiegebieden. Gedurende de
projecten die Geodan Geodesie bv heeft uitgevoerd, zijn in
totaal meer dan zestig referentiegebieden met een gezamen
lijke oppervlakte van ruim 200 ha gebruikt voor analyse
doeleinden. Uit de resultaten hiervan volgt dat de uiteinde
lijke hoogtemetingen een standaardafwijking hebben van
ruim 10 cm of beter en een maximale systematische af
wijking van 5 cm.
Classificatie
Na verwerking resulteren enorm grote puntbestanden met
hoogtegegevens. Zo volgen er in landelijk gebied een
kleine 100 000 metingen per km2, oplopend tot meer dan
1 000 000 metingen per km2 in stedelijk gebied. De com
binatie van deze hoge dichtheid met de eerder genoemde
precisie leidt tot een uiterst nauwkeurige terreinbeschrij
ving. Het vliegtuig-laseraltimetersysteem doet volledig
automatisch de metingen. De signalen komen dus zowel
terecht op het grondoppervlak als op alle in het terrein aan
wezige objecten, zoals gebouwen of bomen. Aangezien
voor veel toepassingen behoefte is aan een beschrijving van
het grondoppervlak zonder deze objecten, worden de data
onderworpen aan een classificatieprocedure. Binnen deze
classificatieprocedure, ook wel filtering genoemd, worden
de hoogtemetingen die het gevolg zijn van vegetatie en
Fig. 6.
Digitaal hoogte
model van stedelijk
gebied.
F'g- 7-
Integratie hoogte
informatie met
topografische
informatie.
man-made objecten boven het maai
veld gescheiden van grondpunten.
Deze classificatie vindt plaats op basis
van automatische algoritmen die de
onderlinge hoogteverschillen tussen
naburige punten beoordelen op basis
van algemene kennis over hoogtever
schillen die in het terrein kunnen op
treden. Daarnaast kan gebruik worden
gemaakt van informatie uit topografi
sche bestanden voor een verdere ver
betering van de classificatie.
Data- en software
producten
Hoewel de enorme puntbestanden een
nauwkeurige beschrijving geven van
het terrein, is de toegankelijkheid van
dit soort bestanden voor gebruikers
niet groot. Na de verwerking worden
de data daarom omgezet naar een
vorm waarmee makkelijker te werken
is. Vaak zijn dit regelmatige rasterbe-
standen of 3D-representaties, en soms
ook hoogtelijnen of hoogteprofielen.
Fig. 3 laat een 3D-weergave van een
rivierengebied zien en fig. 6 toont een
stedelijk gebied, waarbij nog eens op
valt welke mate van detail zichtbaar
kan worden gemaakt met vliegtuig-
laseraltimetrie. Naast het creëren van
afgeleide bestanden is het ook moge
lijk om door middel van software de
enorme hoeveelheden data gebruikers
vriendelijk beschikbaar te maken. Bin
nen een GIS-omgeving kan bij in
zoomen op een gebied van interesse
door de software automatisch worden
bepaald welke van de bestanden moet
worden aangeroepen, zonder dat de
gebruiker hier iets van merkt. Op basis
van de mate van inzoomen kan wor
den bepaald op welk schaalniveau en
met welke mate van detail data moe-
558
1997"12
GEODESIA
niet geklassificeerd
1713 cm+N AP
I I 1713-1775
1775- 1838
I 1 1838- 1900
I I 1900- 1963
ITl 1963 - 2025
i 2025 - 2088
QD 2088 cm +NAP
Mm mum hoogte
1812 Gemiddelde hoogte
Maximum hoogte
1845
1819 \\lS10\179?
