Mini-serie Digitale Hoogtemodellen (4)
Kwaliteitsaspecten van vliegtuig-
laseraltimetrie
MINI-SERIE
remote sensing, laser altimetry, DEMs
remote sensing, laseraltimetrie, DHM's
Van de vele technieken die beschikbaar zijn om hoogte-
gegevens in te winnen, heeft vliegtuiglaseraltimetrie
thans de meest gunstige eigenschappen aangaande de
combinatie van criteria: (1) nauwkeurigheid, (2) punt
dichtheid, (3) doorlooptijd van opname tot product en
(4) kosten. In het kader staan de voornaamste voordelen
van vliegtuiglaseraltimetrie opgesomd. Uit testvluchten
blijkt dat met laseraltimetrie zeer hoge nauwkeurig
heden te bereiken zijn. Een systematische fout onder
het vijf centinteterniveau en een root mean square error
van één tot anderhalve decimeter zijn haalbaar.
Wanneer men de laboratoriumomstandigheden verlaat
en meer routinematige vluchten uitvoert, blijkt dat
bij vergelijking van de laseraltimetriegegevens met
referentiehoogten, die een orde beter zijn, deze precisie-
maten minder gunstig uitvallen (zie ook [4]).
Dit artikel beoogt meer inzicht te verschaffen in de
aspecten die de kwaliteit van vliegtuiglaseraltimeter-
gegevens beïnvloeden.
De kwaliteit van laseraltimeterhoog-
ten wordt bepaald door een complex
van factoren [2]. Zij betreffen niet al
leen de systeemelementen, maar ook
de invloed van de atmosfeer en de wij
ze van interactie van de laserpuls met
het terrein. Bovendien vormen laser-
altimeters multisensorsystemen. Een
goede integratie en synchronisatie van
deze deelsystemen is daarom van groot
belang. Als start om tot een nauwkeu
righeidsanalyse te komen is het goed
om enige aandacht te besteden aan de
factoren die de kwaliteit van DHM's
bepalen. De kwaliteit van DHM's is
daarom het onderwerp van de nu vol
gende paragraaf.
dr. ir.
M.J.P.M.
hemmens,
universitair
docent
GIS-techtiologie,
TU Delft.
Kwaliteit van digitale hoogtemodellen
Wanneer we vanuit een geodetisch oogpunt naar de kwali
teit van digitale hoogtemodellen (DHM's) kijken, zijn we
snel geneigd om ons te beperken tot de precisie van de af
zonderlijke punten waaruit het DHM is opbouwd. Een
DHM is echter een verzameling hoogtepunten die een be
monstering van het terrein vormt. Doel van het DHM is
om uit deze puntenverzameling het terrein te reconstrueren
met een nauwkeurigheid die is afgestemd op de toepassing.
Wanneer het oorspronkelijke oppervlak niet of slecht uit de
ingewonnen datapunten kan worden gereconstrueerd, is de
kwaliteit van het DHM slecht, hoe goed de precisie van de
Voordelen van vliegtuiglaseraltimetrie ten
opzichte van conventionele opnametechnieken
Vergeleken met conventionele opnametechnieken, zoals
fotogrammetrie, kent vliegtuiglaseraltimetrie enkele be
langrijke voordelen:
grote gebieden kunnen in korte tijd worden opgeno
men (tot 100 km2 per uur);
hoge automatiseringsgraad van het gehele proces is
mogelijk;
kosten per punt zijn laag;
kwaliteit van laserhoogten is niet afhankelijk van de
toevallige textuur aanwezig op objecten, zoals dat wel
bij fotogrammetrie het geval is; vooral stranden en
duinen kenmerken zich door geringe textuur;
bij bosgebieden met een niet al te dicht bladerdek zal
een gedeelte van de puls de onderliggende grond
raken; door het laatste deel van de gereflecteerde puls
te registreren verkrijgt men de grondhoogte. Tijdens
de zomer dringt ongeveer een kwart van alle pulsen
door tot de grond. In de wintertijd ligt dit getal gun
stiger voor loofbossen.
Een uitgebreide lijst met toepassingen van DHM's, die
een hoge puntprecisie en een hoge puntdichtheid heb
ben binnen de Nederlandse situatie, is opgenomen in
[5].
GEODESIA
KEYWORDS
TREFWOORDEN
