tekent dat mutaties die zich in de wer
kelijkheid voordoen, eenvoudig kun
nen worden verwerkt. De mutaties
hebben soms betrekking op één enti
teit en soms op meerdere entiteiten.
Juist mutaties die gevolgen hebben
voor meerdere entiteiten, worden nu
vaak door verschillende personen
meerdere malen verwerkt. Er zijn ge
heel verschillende typen mutaties in de
werkelijkheid, die in één of meerdere
registraties over vastgoed moeten wor
den verwerkt. Gedacht kan worden
aan:
de bouw of verbouwing van een
pand;
de nieuwe eigenaar of gebruiker van
een pand of een onderdeel van een
pand;
verandering van het soort gebruik,
bijvoorbeeld een woning wordt kan
toor;
door een huisnummerbesluit krijgt
een pand een (ander) nummer;
één WOZ-object wordt gesplitst in
twee WOZ-objecten door de komst
van een nieuwe gebruiker.
De signalen van deze mutaties worden
op verschillende plaatsen binnen de
gemeentelijke organisatie ontvangen.
Doordat de diverse toepassingen ver
schillende eisen stellen aan de actuali
teit van de gegevens, zullen sommige
mutaties snel worden verwerkt in de
administratie, terwijl andere mutaties
soms met enkele maanden vertraging
bekend worden of verwerkt in de ad
ministratie.
Een kadastraal perceel wisselt van eigenaar. Deze muta
tie heeft gevolgen voor meerdere gebouwen op het per
ceel, voor meerdere WOZ-objecten, omdat het perceel
gesplitst is op grond van het feit dat er meerdere gebrui
kers zijn. Deze mutatie kan verder nog betekenen dat
één van de betrokken WOZ-objecten wordt gesplitst in
twee objecten. Naar aanleiding van deze splitsing wordt
formeel een extra huisnummer toegekend. Tenslotte
wijzigt het gebruik, van kantoor in woningen, zodat er
twee extra woningen meetellen voor de woningtelling.
Het belangrijkste probleem blijft ech
ter dat voor verschillende toepassingen
dezelfde mutaties worden verzameld
en verwerkt. Voor een efficiënte ver
werking van mutaties en bijhouding
van de vastgoedinformatie is het daar
om in ieder geval wenselijk dat bij de
verwerking van een mutatie ten behoeve van een bepaalde
toepassing ook de mogelijke consequenties voor andere
toepassingen worden aangegeven (zie kader).
Verschillende afdelingen en/of verschillende personen zijn
verantwoordelijk voor deze complexe mutaties. Wanneer
nu de relaties tussen kadastraal perceel, gebouw, adres,
WOZ-object, woningtelling systematisch is bijgehouden,
kan een basisregistratie gebouwen direct aangeven voor
welke gebouwen, adressen, WOZ-objecten en woningen
een mutatie met betrekking tot een kadastraal perceel
mogelijk gevolgen heeft.
Relatie-georiënteerde basisregistratie
Het realiseren van een uniforme gemeentelijke basisregis
tratie gebouwen kan een belangrijke impuls geven aan de
administratieve vastgoedinformatievoorziening. Die im
puls zal zeker vergelijkbaar zijn met de impuls die is uitge
gaan van de GBA. De GBA is in feite een relatief eenvoudi
ge administratie, die is opgebouwd rondom de natuurlijke
persoon als centrale entiteit. Tussen natuurlijke personen
kunnen duidelijk gedefinieerde relaties bestaan (ouder
kind, man-vrouw, enz.) en er kunnen duidelijk gedefinieer
de kenmerken van deze personen worden vastgelegd
(naam, geboortedatum, woonadres, enz.). Iedereen die be
hoefte heeft aan gegevens over natuurlijke personen, kan
met een dergelijk systeem uit de voeten.
Geprobeerd is om de gemeentelijke basisregistratie gebou
wen te baseren op dezelfde eenvoudige uitgangspunten met
één centrale entiteit (de verblijfseenheid) en duidelijk ge
definieerde kenmerken. Anders dan een natuurlijk persoon
is een verblijfseenheid geen natuurlijke eenheid en is het
uiteindelijk onmogelijk gebleken om deze verblijfseenheid
zodanig te definiëren dat er voor alle gebruikers een bruik
baar systeem kon worden gemaakt. Een analyse van de
werkprocessen en de informatiebehoefte van de verschil
lende potentiële gebruikers van een uniforme gebouwen
registratie maken duidelijk dat het definiëren van deze
centrale entiteit onmogelijk is. Bij het ontbreken van een
logische centrale entiteit voor de gebouwenregistratie zal
iedere gebruiker in feite steeds een relatie moeten leggen
tussen de voor zijn of haar werk noodzakelijke entiteit en
de basisregistratie. Daarom wordt de suggestie gedaan dat
iedere toepassing in beginsel blijft werken met de eigen
entiteit. Immers voor de ene toepassing is het adres de beste
ondersteuning, in andere gevallen biedt een pand, verblijfs
eenheid of woning de beste basis, terwijl ook WOZ-object
en nutsaansluiting van belang zijn.
De functie van de basisregistratie gebouwen wordt daarmee
ruimer. Natuurlijk biedt de basisregistratie een beperkt
aantal geüniformeerde gegevens die voor verschillende ge
bruikers van belang zijn. Daarnaast legt de basisregistratie
de gedetailleerde relatie tussen de verschillende entiteiten
volledig vast. De basisregistratie geeft niet alleen aan dat de
kadastrale oppervlakte van een perceel 200 m2 is, maar laat
ook direct zien dat dit twee WOZ-objecten van elk 100 m2
betreft. Eén van beide WOZ-objecten heeft twee officiële
GEODESIA 1998-2
Voorbeeld van een complexe mutatie