A Het proces van exploratie naar productie doorloopt vele fasen en al deze fasen brengen veel werk mee, „verschrikke lijk veel werk", zegt Adriaan nogmaals. Ongeveer 2700 mensen zijn in dienst van de NAM om al dat werk te ver zetten en dan gebeurt er uiteraard ook nog een heleboel door anderen (uitbesteding). Driekwart van het aardgas dat in Nederland wordt geproduceerd, komt uit de velden van de NAM, de grootste olie- en gasproducent in Nederland waarin Shell en Esso elk voor 50% deelnemer zijn. In die massa is de afdeling XTD maar een kleintje, maar dat zegt niets, want ze bedienen wel bijna al die anderen die zij hun klanten noemen en dan ben je toch weer groot. Trouwens ook buiten de NAM rekenen ze velen tot hun klanten, zo als de vele overheids- en semi-overheidsdiensten waaraan Fig. 2. zij gegevens leveren. Vergunningen en concessies. Van concessie-aanvraag tot het opruimen van de resten De gas- en olie-activiteiten vanaf het prille begin tot aan het eind bestrijken een periode van enkele tientallen ja ren. Als je vandaag een onderzoek be gint, ben je een generatie verder eer de laatste sporen van de aardgaswinning weer zijn uitgepoetst (want dat moet ook). De fasen zou je kunnen onder scheiden in: aanvraag concessie om te mogen zoeken; seismisch onderzoek naar gunstige omstandigheid voor aanwezigheid van aardgas ol olie; verrichten van proefboringen op lo caties waar wat kan worden ver wacht; voorbereiden van productieborin gen; bouw van boor- en productieloca ties, aanleggen leidingen; productieperiode met onderhoud en begeleiding; beëindiging productiefase, nazorg, opruiming. Een blik op de overzichtskaart van Ne derland en de aangrenzende Noordzee geeft een indruk waar in de bodem wordt gezocht of waar concessies zijn afgegeven wie waar mag zoeken (fig. 2). In de eerste fase begint al direct het werk van XTD, want een concessie-aanvraag moet vrij nauw keurig de begrenzing van het gebied aangeven en er moeten bruikbare kaartjes van worden gemaakt. Voor het verrichten van seismisch on derzoek (de volgende fase) is een aan tal vergunningen nodig, waaronder die van de eigenaar van het land waar je dat wilt doen. Zijn de uitkomsten van het seismisch onderzoek positief en leiden ze tot het verrichten van proefboringen, dan gaat de vergun- ningentrein pas echt lopen. Het is een hele klus uit te vinden van welke in stanties welke vergunningen nodig zijn. Net als je denkt dat je iedereen hebt gehad, komt er weer iemand de hoek om. Vooral op milieugebied overlappen veel zaken elkaar en juist op die milieu-aspecten is de NAM zeer zorgvuldig. In de eerste plaats omdat daar altijd zeer kritisch door velen naar VERGUNNINGEN COWOESS8E3 NAM 72 1998-2 GEODESIA Concessie land Winningsvergunning zee I1 Boorvergunning land Opsporingsvergunning zee Gasveid Olieveld Pijpleiding

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1998 | | pagina 26