kinematisch GPS-experiment: Flevo 96
22 december 1996, Anti-Spoofmg aan
code en fase op twee frequenties
(Cl, P2, LI, L2)
waarnemingsinterval 1 seconde
2421 epochen (--40 minuten)
Trimble 4000 SSI Geodetic Surveyor
ty Decorrelation Adjustment, dus de
decorrelerende kleinste kwadratenver-
effening van de meerduidigheden.
De derde component in de gegevens
verwerking is de kwaliteitscontrole.
Parallel aan de vereffening wordt de
toetsing op fouten in de waarnemin
gen uitgevoerd. Dit gebeurt met statis
tische toetsingsgrootheden. De toetsing
signaleert discrepanties tussen model
en waarnemingen. Er wordt gecontro
leerd op blunders (outliers) in de co
demetingen en op sprongen van een
geheel aantal golflengten in de fase
metingen (cycle-slips). In fig. 7 zijn de
fouten symbolisch afgebeeld voor een
tijdreeks van metingen.
Wordt tijdens de recursieve gegevens
verwerking een fout gedetecteerd en
gelocaliseerd (geïdentificeerd)dan
wordt ze direct in rekening gebracht
(ge-adapteerd). Met deze laatste stap
wordt de uitwerking van de fout on
schadelijk gemaakt. Wordt een fout
niet ontdekt, dan kan ze een systema
tische afwijking (bias) in de coördi
naat-schatters veroorzaken. De kracht
van de toetsingsprocedure wordt be
schreven met betrouwbaarheid. Zo
kan men de grootte van de fout analy
seren, die met een vooraf ingestelde
kans, bijvoorbeeld 80%, kan worden
gevonden. Dit is de grenswaarde.
Cycle slips hebben, wanneer ze on
ontdekt blijven, in het algemeen een
significante invloed op de geschatte
coördinaten. De grenswaarde voor een
cycle slip moet dus klein zijn. Elke
cycle slip moet worden gevonden.
Fig. 7.
Outlier (links)
en slip rechts).
Treden er geen fouten op en geeft het opgestelde mathe
matisch model een adequate beschrijving van het meetsys
teem, dan zijn de schattingen zonder systematische fouten
(unbiased). Wat overblijft is de stochastiek. De spreiding in
de schattingsresultaten wordt beschreven met precisie bij
voorbeeld de 3-bij-| covariantiematrix van de coördinaat-
schatters. Tezamen beschrijven precisie en betrouwbaarheid
de kwaliteit van dó coördinaatschatters. Precisie is geba
seerd op de aangenomen mathematische modellering. Be
trouwbaarheid beschrijft hoe resistent de vereffening op
basis van dit model is ten aanzien van fouten in de waar
nemingen.
Resultaat
Alle stappen van de gegevensverwerking zijn nu besproken.
De invoer bestaat uit GPS-code- en -fasemetingen en de
belangrijkste uitvoef is de berekende basislijn. Met kinema-
tische GPS zijn er tiiteindelijk per punt drie basislijn-coör
dinaten. Deze kunnen verder worden verwerkt. In [8] bij
voorbeeld is een jietwerk van GPS-basislijnen met de
SCAN-3 programmatuur gebruikt voor deformatie-analyse
in de provincie Gjroningen. De verdere verwerking, de
transformatie van de WGS84-coördinaten naar een lokaal
stelsel (RD/NAP) en de aansluiting aan bekende punten
blijft in dit artikel buiten beschouwing [6].
Kinematisch GPS-experiment
Op de Oostvaardèrsdijk in de Flevopolder is eind '96
met de faculteitsbus een kinematisch GPS-experiment uit
gevoerd (fig. 8). Dp antenne van het referentiestation was
opgesteld op statief boven punt 15 (fig. 9). De andere
antenne was op het dak van de bus gemonteerd (punt 39).
Voor deze basislijn 15-39 zijn diverse berekeningen uit
gevoerd.
Gestart werd bij Almere met een statische periode van
3 minuten. Daarnq werd over de dijk richting Lelystad ge
reden met een snelheid tot 40 km/u. Vlak voor Lelystad
werd na een statische periode van 3 minuten gekeerd en
teruggereden richting Almere. Het experiment werd beëin
digd met een statische periode van 5 minuten. De totale
tijdsduur was zo'n f40 minuten. Start- en eindpunt lagen op
ongeveer 2 kilometer van de referentie-ontvanger, het keer
punt lag op ruim 12 kilometer.
Fig. 8.
Kinematische
GPS op de
Oostvaardersdijk.
123
GEODESIA
1998-3
Kwaliteitscontrole
V-
Va
t t
