ONS WERKTERREIN
n vrijblijvend oriënterend gesprek.
van dit soort problemen beschrijft.
Een geoefende lezer vindt zijn weg wel
door de hoofdstukken, maar voor de
incidentele gebruiker blijft het moei
lijk. Gelukkig is het boek voorzien van
een goede inhoudsopgave en een index
(hoewel hier een ingang op landsnaam
nuttig was geweest) en bevat het een
vaak node gemiste lijst van afkortin
gen.
In de praktijk zal WGS84 door het in
tensieve gebruik van GPS steeds vaker
de verbindende schakel vormen tussen
de verschillende referentiestelsels. Dat
maakt de omrekening van het ene stel
sel naar het andere steeds makkelijker.
Voor Nederland is de relatie tussen het
WGS84-stelsel en het RD-stelsel vast
gelegd door de transformatieparame
ters zoals die gepubliceerd zijn in de
HTW. Veel landen overwegen boven
dien hun stelsels meer in overeenstem
ming met WGS84 te brengen om hin
derlijke discrepanties door GPS-me-
tingen te verminderen. Met de ver
schillende kaartprojecties zal de ge
bruiker nog lang te maken hebben.
Veel landen zullen hun lokale projec
tie blijven gebruiken. Daarnaast is et-
natuurlijk een overvloed aan bestaan
de kaartcoördinaten.
Bij het lezen van het boek sta je af en
toe versteld van de grote hoeveelheid
datums en kaartprojecties die voor
verafgelegen gebieden beschikbaar
zijn. Alleen al aan Antarctica zijn twee
volle pagina's gewijd.
Bij een recensie voor Geodesia is het
natuurlijk interessant te zien wat
Hooijberg over Nederland schrijft.
Voor Nederland beschrijft hij de da
tumtransformatie tussen RD (Bessel)
en WGS84, inclusief een uitgewerkt
voorbeeld. Ook een interpolatieme
thode voor de omrekening van RD-
naar UTM-coördinaten is beschreven.
De Nederlandse stereografische pro
jectie (net als de stereografische pro
jectie in het algemeen) staat echter
nergens beschreven. Het NAP staat
slechts vermeld als oorsprong van het
Duitse Normal Null.
Het boek is zeer verzorgd uitgegeven,
hoewel de typografie soms rommelig
is. De auteur heeft zijn formules ver
werkt in programma's en die integraal,
inclusief vaak omvangrijke databe
standen, in het boek afgedrukt. Sprin
ger had er als uitgever echter beter aan
gedaan de programma's op diskette,
CD-ROM of op het WWW beschik
baar te stellen. De auteur heeft aan
toonbaar veel aandacht besteed aan de
ontwikkeling van zijn programma
tuur. De in het boek aanwezige fout-
analyses geven duidelijk aan dat men
op zijn routines kan vertrouwen. Het
nut van de grafische weergave van
de interne rekenprecisie en rekentij
den is echter niet erg duidelijk. De tal
loze voorbeelden maken het mogelijk
(eigen) berekeningen te controleren.
In Nederland zullen inmiddels velen
voor geodetische berekeningen ge
bruikmaken het programma Coördi
naat Calculator van de Meetkundige
Dienst van de Rijkswaterstaat.
Samenvattend is Practical Geodesy
een ten dele geslaagde poging het boek
over geodetische berekeningen te
schrijven voor de gebruiker in de prak
tijk. De auteur is erin geslaagd een
boek met een praktische inslag te
schrijven, maar het gebied van de geo
detische berekeningen zal voor velen
moeilijk blijven. Voor degenen die
wereldwijd werken in de geo-informa-
tie of een interesse hebben in de meet
kundige geodesie, is Practical Geodesy
zeker een naslagwerk om aan te schaf
fen. Voor de geodeet die binnen de
landsgrenzen blijft, bevatten de publi
catie van Strang van Hees over globale
en lokale systemen, de HTW van het
Kadaster of de handleidingen bij de
Coördinaat Calculator van de Rijks
waterstaat voldoende informatie.
Martin Salzmann en
Joop van Buren
G. B. M. Brand, J. van Buren, H. van
der Marei en R. E. Molendijk, ISBN
90 6132 262 6, 35 p., publicatie 35,
uitgegeven door de Nederlandse Com
missie voor Geodesie, Delft 1997, prijs
20,-. Te bestellen bij het Bureau
van de Nederlandse Commissie voor
Geodesie, Thijsseweg 11, 2629 JA
Delft, telefoon (015) 278 28 19, fax
(015) 278 17 75, e-mail ncg@geo.
tudelfi. nl.
De Europese vereffening heeft door
het gebruik van het Global Positio
ning System (GPS) een kwaliteit be
reikt, die beter is dan die van het
nationale stelsel van de Rijksdrie
hoeksmeting (RD). Het stelsel van
de Europese vereffening wordt aange
duid als European Terrestrial Refe
rence System 1989 (ETRS89) en is
totstandgekomen door verschillende
GPS-campagnes, te beginnen met de
EUREF89-campagne (EUropean RE-
ference Frame 1989). Later zijn de
Nederlandse stations opgenomen in
de EUREF-D/NL93-GPS-campagne.
Voor praktisch alle navigatie en land
meetkundige toepassingen kan het
ETRS89 worden gelijkgesteld aan het
Geo Meetdienst, bureau voor landmeetkunde, begeeft zich al sinds 1966
op de meest uiteenlopende werkterreinen. Met ruim 80 gespecialiseerde
medewerkers bieden we u de landmeetkundige dienstverlening waar u om
vraagt: maatwerk in de letterlijke zin van het woord. Uw werkterrein kent
voor ons weinig geheimen. Uw werkterrein is immers ons werkterrein.
Hoofdkantoor
Bunschoten
Celsiusweg 7
Bunschoten
Postbus 13
3750 GA Spakenburg
Tel. (033) 298 42 84
Fax(033)298 66 85
Bijkantoor Assen
Beilerstraat 27a
9401 PB Assen
Tel. (0592) 31 34 00
HQ-meetdieN
GEODESIA
1998-4
De NEREF-campagnes
1990, 1991 en 1994
BUREAU VOOR LANDMEETKUNDE
