1^^
RrïTYT
DUU 1
World Geodetic System (WGS), het
stelsel waarin de GPS-satellietbanen
bekend zijn en waarin GPS-ontvan-
gers hun positie berekenen. Omdat te
verwachten is dat het ETRS89 een
steeds belangrijker rol zal gaan spelen,
is een goede aansluiting aan RD en
NAP van belang. Om ETRS89 met
RD en NAP te kunnen verbinden,
werden drie GPS-meetcampagnes uit
gevoerd, respectievelijk in 1990, 1991
en 1994. In deze campagnes werden
ook peilmeetstations langs de Neder
landse kust betrokken (MAREO-pun-
ten) om te onderzoeken in hoeverre
GPS-metingen een bijdrage kunnen
leveren aan de meting van de zeespie
gelvariatie in combinatie met bodem
daling. De activiteiten in het kader
van NEREF (NEtherlands REference
Frame) werden uitgevoerd onder aus
piciën van de gelijknamige Subcom
missie (inmiddels omgedoopt in Sub
commissie Geometrische Infrastruc
tuur) van de Nederlandse Commissie
voor Geodesie (NCG).
Naast de vier EUREF-punten in
Nederland werden negen NEREF-
punten gemaakt. Zeven punten langs
de kust werden als MAREO-punten
meegenomen. De praktische uitvoe
ring van de metingen en berekeningen
werd gedaan door de Meetkundige
Dienst van de Rijkswaterstaat (MD),
de Rijksdriehoeksmeting van het Ka
daster (RD) en de Faculteit der Geo
desie van de TU Delft (TUD).
De doelstellingen van de verschillende
NEREF-campagnes waren:
onderzoek naar het gecombineerde
effect van zeespiegelvariatie en bo
demdaling langs de Nederlandse
kust;
verdichting van ETRS89 zodat ge
makkelijker op dit stelsel kan wor
den aangesloten;
bepaling van transformatieparame
ters tussen RD/NAP en ETRS89;
verschaffen van gegevens voor een
nieuwe geoïde van Nederland (de
De Min-geoïde).
Voor een goede aansluiting aan RD
werden de NEREF-punten verbonden
met omliggende eerste-orde-RD-pun-
ten. Voor een goede verbinding met
het NAP werden waterpassingen uit
gevoerd naar ondergrondse merken
van het NAP.
Uit voorlopige resultaten van de NE-
REF-berekeningen zijn transformatie
parameters berekend voor Nederland.
Uit de dertien punten in Nederland
bekend in RD/NAP en ETRS89 wer
den door een ruimtelijke gelijkvor
migheidstransformatie transformatie
parameters berekend tussen beide stel
sels. Deze transformatieparameters
zijn inmiddels op diverse plaatsen ge
publiceerd en bijvoorbeeld ook opge
nomen in de HTW1996. De restver-
schillen in de transformatie zijn klei
ner dan 15 cm in alle richtingen. Ge
zien de hoge nauwkeurigheid van de
GPS-metingen is het getal van 15 cm
een indicatie voor de kwaliteit van de
bestaande referentiesystemen.
De GPS-basislijnen van de NEREF-
campagnes werden berekend met de
Bernse GPS-software en met Trimble
GPS-software. Met alle beschikbare
basislijnen werd een geïntegreerde ver
effening uitgevoerd met het Delftse
vereffeningsprogramma SCAN3.
Gert Bran
BOOT organiserend ingenieursburo is een
dienstverlenend bedrijf, werkzaam op de gebieden
landmeten, civiele techniek en milieutechniek.
Vanuit het centraal gevestigde kantoor in Veenendaal
worden opdrachten uitgevoerd voor zowel overheid als
bedrijfsleven.
organiserend ingenieursburo
Een team van bijna 30 enthousiaste medewerkers heeft
de beschikking over zeer geavanceerde apparatuur en
software om de opdrachtgevers optimaal van dienst te
kunnen zijn.
De afdeling Landmeten heeft in verband met uitbreiding
van de werkzaamheden een vacature voor een jonge
H.B.O. - landmeetkundige
BOOT organiserend ingenieursburo
Wij bieden een prettige werkkring met zeer gevarieerd
Plesmanstraat 5
landmeetkundig werk, voornamelijk in de binnendienst.
3905 KZ Veenendaal
telefoon 0318-527600
Voor meer informatie kunt u kontakt opnemen met de
telefax 0318-510560
heer G. Wijnen, bedrijfsleider Landmeten.
e-mail info@buroboot.nl
Geïnteresseerden worden uitgenodigd binnen 2 weken
internet www.buroboot.nl
schriftelijk te solliciteren.
192
1998-4
GEODESIA
