-~
Semi-permanente GPS-referentiestations
ARCADIS Heidemij Advies heeft ten
behoeve van vliegtuig-laserscanning
door Geodan Geodesie in de provin
cies Zeeland, Flevoland en Noord-
Holland een negental semi-perma-
nente GPS-referentiestations opgezet.
Met behulp van de data van deze refe
rentiestations wordt de positie van het
vliegtuig tijdens de metingen bepaald.
In dit artikel wordt beschreven hoe
met eenvoudige middelen een semi
permanent GPS-referentiestation kan
worden opgezet. Daarnaast wordt kort
ingegaan op problemen die optreden
bij het aansluiten van grote GPS-net-
werken op het RD-stelsel.
Bij vliegtuig-laserscanning wordt door
middel van een heen-en-weer scan
nende laser de hoogte van het aardop
pervlak ten opzichte van het vliegtuig
bepaald. Met behulp van differentiële
GPS en traagheidsnavigatie worden
tijdens de metingen continu de positie
en de oriëntatie van het vliegtuig be
paald. Het meetprincipe van vliegtuig-
laserscanning is kort uiteengezet in
[1], Voor een meer gedetailleerde be
handeling wordt verwezen naar [2],
De praktijk van vliegtuig-laserscan
ning wordt behandeld in [3].
In 1996 werd op initiatief van de
Meetkundige Dienst van de Rijkswa
terstaat (MD) met behulp van vlieg
tuig-laserscanning begonnen met de
opbouw van een hoogtebestand met
een hoge resolutie van heel Nederland:
het Actueel Hoogtebestand Nederland
(AHN) [1], In het kader van dit pro
ject heeft Geodan Geodesie opdracht
gekregen om (delen van) de provincies
ir. R. A. G.
Kwaaitaal,
specialist
Geodesie bij
Arcadis Heidemij
Advies bv.
Fig. 1.
GPS-antenne
wordt vastgeklemd
op de balustrade
van het dak.
Zeeland, Flevoland en Noord-Holland met behulp van
vliegtuig-laserscanning digitaal in hoogte te bepalen. Geo
dan Geodesie heeft vervolgens Arcadis Heidemij Advies bv
gevraagd om voor cfeze drie provincies GPS-referentie-
stations op te zetten. De eerste GPS-referentiestations (in
Zeeland) moesten binnen drie weken operationeel zijn.
Differentiële GPS
Om de positie van het vliegtuig tijdens vliegtuig-laser
scanning goed te kuhnen bepalen, wordt gebruikgemaakt
van differentiële GPlj (DGPS). Bij DGPS wordt gebruik
gemaakt van één GPS-ontvanger in het vliegtuig en één of
meerdere GPS-referqntiestations op bekende punten. De
GPS-referentiestatioris moeten voldoen aan de volgende
eisen:
zowel code- als fase-G PS -waarnemingen op twee fre
quenties;
0,5 seconde data-interval;
één station op maximaal 25 km afstand;
twee stations op maximaal 50 km afstand;
positie van de antenne nauwkeurig bepaald in RD en
vooral NAP.
Voordat werd gestart met het opzetten van de GPS-refe
rentiestations, is eerst naar een aantal alternatieven ge
keken. In Nederland zijn er twee organisaties die GPS-
referentiestations beheren en GPS-data leveren: AGRS en
GlobalCom. AGRS heeft vijf stations in Nederland (Delft,
Kootwijk, Eijsden, Westerbork en Terschelling) die GPS-
data kunnen levereq met 30 seconden interval. De GPS-
data zijn (tegen betaling) via internet opvraagbaar. AGRS
was niet bruikbaar v<f>or dit project wegens de plaats van de
referentiestations (niet in Zeeland, Flevoland en Noord-
Holland) en de megtfrequentie. GlobalCom is met name
goed vertegenwoordigd in de provincie Zuid-Holland. In
de provincies Zeeland, Flevoland en Noord-Holland kon
GlobalCom op korte termijn geen GPS-referentiestations
opzetten. Doordat cjeze twee alternatieven afvielen, is er
voor gekozen om zelf semi-permanente GPS-referentie
stations op te zetten.
Semi-permanente GPS-referentie
stations
Vooraf zijn de volgende eisen opgesteld voor de
permanente GPS-referentiestations:
plaatsing op een njet-openbaar terrein;
robuuste opstelling;
vrije horizon voor de GPS-antenne;
snel en eenvoudig |Op te zetten en af te breken;
telefoonlijn beschikbaar voor communicatie;
220 V beschikbaaf;
op afstand controleerbaar;
op afstand data ophalen;
gebruikmaken van beschikbare standaardsoftware.
semi-
291
GEODESIA
1998-6
