dat het RD-net ter plaatse een afwijking vertoont. Voordat
dit onderzoek is afgerond, zullen de verschillen nog niet in
de vorm van getallen worden verspreid.
Naar een nieuw coördinatenstelsel?
De vraag is nu of we in Nederland moeten overgaan van
RD1918 op RD2000. Voor verschillende gebruikers van
het RD-stelsel gelden verschillende argumenten pro en
contra. Er zijn directe gebruikers die hun metingen aan
sluiten aan RD-punten, en indirecte gebruikers van RD-
coördinaten, de beheerders van geografische bestanden.
Een overgang naar RD2000 vergemakkelijkt de aansluiting
van GPS- en vooral AGRS.NL-metingen en de uitwisseling
van bestanden, ook internationaal. Maar conversie kost tijd
en geld. De ondertitel ,,Wat schuift dat" slaat dan ook niet
alleen op de verschuiving van de coördinaten, maar ook op
de financiën die daarmee gemoeid zijn.
Allereerst zal binnen het Kadaster de vraag moeten worden
beantwoord of de RD-publicatie (de gegevens van alle
6000 RD-punten) vanaf enig moment in RD2000 moet
plaatsvinden en, nog veel ingrijpender, of de kadastrale
geografische bestanden naar RD2000 moeten worden
overgezet. Deze bestanden worden verder aangeduid als het
Landmeetkundig Kartografisch Informatiesysteem (LKI)
dat de kadastrale kaart en een deel van de GBKN omvat.
Verschillende mogelijkheden
De „nul-optie" waarbij we in het bestaande RD-stelsel
blijven werken, betekent geen inspanning voor conversie.
Wel zullen GPS-metingen en in het bijzonder AGRS.NL-
metingen steeds moeten worden gecorrigeerd voor de be
kende afwijkingen met RD1918. Er zullen onofficiële stel
sels ontstaan, die wel in overeenstemming zijn met GPS-
metingen. Zulke stelsels kunnen bijvoorbeeld ontstaan bij
de opzet van systemen met lokaal opgestelde permanente
GPS-stations.
Als de RD-publicatie wel, maar LKI niet naar RD2000
overgaat, kunnen GPS-metingen eenvoudig worden aan
gesloten aan RD. Maar voor aansluiting aan LKI zullen de
metingen alsnog moeten worden ingepast of, omgekeerd,
LKI worden aangepast aan de nieuwe metingen. Dit laatste
is het concept van de „bewegende kaart", het idee om de
kaart aan de metingen aan te passen in plaats van andersom
zoals nu gebruikelijk is.
Worden zowel de RD-publicatie als het LKI naar RD2000
omgezet, dan zal dit de nodige inspanning voor de con
versie vergen. Daarna kan echter eenvoudiger met GPS in
RD worden gewerkt, sluiten bestanden beter op elkaar aan
en kunnen direct coördinaten in het Europese stelsel, voor
internationale uitwisseling, worden gebruikt.
In Nederland heeft nog niet eerder een
overgang naar een ander nationaal
coördinatenstelsel plaatsgevonden.
Wel werden in Nederland rond 1972,
als onderdeel van een herziening van
het RD-stelsel, de x- en y-coördinaten
met respectievelijk 155 en 463 km
verschoven. In 1972 volstond het om
andere getallen in de rand van de kaar
ten te zetten. Helaas is in onze huidige
digitale bestanden een dergelijke een
voudige oplossing niet meer mogelijk.
Met behulp van een fijnmazig grid
met correcties moet een conversie ech
ter snel zijn uit te voeren.
Een verandering van het coördinaten
stelsel is een ingreep die veel gebrui
kers en producenten van geografische
informatie aangaat. Een beslissing in
deze zal door het Kadaster weloverwo
gen en niet op korte termijn worden
genomen. Omdat een soortgelijke
problematiek momenteel ook voor het
NAP actueel is, zal dit waar nodig in
overleg met de Meetkundige Dienst
van de Rijkswaterstaat gebeuren. Re
acties en suggesties zijn in ieder geval
van harte welkom!
[1] Bruinsma, J., Laatste steen GPS-
kemnet geplaatst. Geodesia 1997
110. 11.
[2] Buren, J. van, Het GPS-kernnet
schakel tussen RD en GPS. NGT
Geodesia 1994 no. 6.
[3] Hofman, M., Actief GPS
Referentie Systeem voor Nederland.
NGT Geodesia 1995 no. 5.
[4] Kwaaitaal, R. A. G., Semi-
permanente GPS-referentiestations.
Geodesia 1998 no. 6,
p.291-293.
1998-7/8
GEODESIA
Literatuur
