^USGS
Serdas daïawoplcj®
i
On Tamet Mapping
digd zijn. In de VS zijn het de bedrijven die de bruikbare
geo-informatie-producten leveren. In Nederland worden
geo-informatieproducten door de overheid vaak wel met
verspreiding als nevendoel vervaardigd. Overheidsinforma
tieproducten zijn vaak al van dusdanige kwaliteit, dat eer
der van eindproducten en dus van directe concurrentie
sprake is dan van een basisproduct voor verdere aanpassing
en uitbreiding door private bedrijven. Vanwege de grote
overheidsinbreng gaat in Nederland de discussie vooral
over het spanningsveld tussen openbaarheid van informa
tie, commercialisering van overheidsinformatie en auteurs
recht op overheidsinformatie. Commercialisering wordt
eerder gedefinieerd als „overheidsinstanties die bij verstrek
king van geodatasets aan derden méér dan verstrekkings-
kosten in rekening brengen" dan als „commerciële bedrij
ven die op basis van laagdrempelig toegankelijke overheids
informatie commerciële informatieproducten ontwikkelen
voor de markt" [3].
Bescherming van commerciële
geo-informatie in de VS
Om een producent van de informatie te beschermen tegen
ongeoorloofd kopiëren, kan in eerste instantie worden
gedacht aan het gebruik van copyright. Het Amerikaanse
copyright beschermt echter, evenals het Nederlandse
auteursrecht, alleen intellectuele producten die aan een
zekere originaliteitsvereiste voldoen. Feiten die door een
computer kunnen worden opgeslagen en bewerkt, vallen
niet binnen het bereik van het intellectuele eigendoms
recht. Gedeelten van de databasestruc
tuur die als origineel kunnen worden
aangemerkt, zouden nog wel bescher
ming kunnen genieten, maar de feite
lijke inhoud, de gegevens, zeker niet.
De grote hoeveelheden moeite en geld
die het kost om zulke informatie te
verzamelen, op te slaan, te bewerken
en te verspreiden, kunnen niet juri
disch worden beschermd door gebruik
te maken van het auteursrecht. Een
recente uitspraak van het Amerikaanse
Supreme Court versterkt deze op
vatting (kader 1).
De vraag is nu of dit een probleem
vormt voor de bedrijven op de Ame
rikaanse geo-informatiemarkt. Welke
mogelijke alternatieven zijn er om
Drie grote over-
heidsproducenten
van geo-data in de
VS: US Bureau of
the Census verge
lijkbaar met ons
CBS), de US
Geological Survey
(de topografische
dienst) en het
National Imagery
and Mapping
Institute (o.a.
militaire kaarten
en satellietbeelden
van de hele wereld;
hierin is ook het
vroegere Defense
Mapping Agency
opgenomen).
Een kleine greep
uit de commerciële
aanbieders van
geo-informatie
in de VS.
CLARITAS
DATA
DATAMOCjRACY
374
commerciële geo-informatie te be
schermen? Waar ligt de balans tussen
optimale bescherming van de private
informatie-producent en optimale ge
bruiksmogelijkheden voor de infor
matie-consument? Aan de hand van
verschillende theorieën over deze ba
lans van Amerikaanse juristen (Perritt,
Karjala, Ginsberg) en economen
(Romer, Varian) zijn in het onderzoek
verschillende alternatieve vormen van
bescherming van geo-informatie op
gesteld. Invalshoek daarbij is het vol
doende profiteren van de aanzienlijke
investering om een geodataset op te
bouwen en niet zozeer het dicht
timmeren ervan [11]. De alternatieven
betreffen zowel juridische, technische,
economische en praktische manieren
om geo-inlormatie te beschermen.
1. Omdat veel geo-informatie snel
veroudert, zal een groot aantal ge
bruikers de nieuwste informatie
willen. Het regelmatig op de markt
brengen van geactualiseerde versies
kan dan als praktische oplossing
worden gezien. Juridische bescher
ming zal in dit geval niet voor extra
waarde van de dataset zorgen.
2. Het accent kan ook worden gelegd
op hoe een investering voldoende
kan worden terugverdiend. Er zijn
vele andere mogelijkheden om geld
te verdienen aan een database dan
via de (feitelijke) inhoud. Voor
beelden zijn het verkopen van
advertentieruimte op de internet
site waar geo-informatieproducten
(gratis) worden aangeboden, het
geven van een kwaliteits- of leef-
1998-9
GEODESIA
Image
Links
The Digital map Company
Thomas RAND M?NALLY
«-v. O ««•a» A A
Bros
data
Intelimap
science fora changing world
