De eerste spade
Wie in de avonduren aan het veerdienstloket vroeg: wan
neer gaat de laatste boot?, kreeg steevast als antwoord: dat
zul jij niet meemaken. Dat er eenmaal een laatste boot zou
varen, was tot voor kort, alle discussie over een vaste over-
verbinding ten spijt, ondenkbaar. Maar dat is inmiddels
achterhaald. De eerste spade is onlangs aan de zuidzijde van
de Westerschelde, nabij Terneuzen in de grond gezet. Wat
heet spade.Vanaf de noordelijke kanteldijk die is opgewor
pen rondom de bouwput waar straks de boorkop de eerste
schijven grond weg gaat malen, aanschouw ik samen met
Waterstaatscoördinator drs. Pieter van Heteren de activi
teiten in de bouwput. De put is al aardig op diepte, 18 m
beneden maaiveld en het hele werkterrein heeft een om
vang van zo'n 25 ha. De uitgegraven grond is, vermengd
met bentoniet als verhardingssubstantie, gebruikt om
rondom de put een zwaar en waterdicht dijklichaam te
bouwen, waarop nu draglines en kranen allerlei onbestem
de verrichtingen uitvoeren, en grote trekkers en karren af
De Westerscheldetunnel wordt ge
graven tussen Terneuzen en Elle-
woutsdijk, en geeft aan de zuidzijde
aansluiting op de oost-west verbin
ding in Zeeuws-Vlaanderen, de
N61, en aan de noordkant op de
N254 richting Middelburg en Goes.
De tunnel wordt 6,6 km lang. De
tunneltoeritten worden gebouwd in
kunstmatige poldertjes, omringd
door kanteldijken, die moeten voor
komen dat de tunnel volloopt bij
overstroming van het achterland. Er worden twee boormachines gebouwd,
die elk een tunnelbuis gaan boren met een diameter van 11,30 m. Aan de
voorzijde van de boormachine wordt grond losgewoeld, en vermengd met
water en bentoniet (een soort klei-oplossing). Die specie wordt afgevoerd
naar de zuidelijke oever en gescheiden. Water en zand (ca 1,6 miljoen m3)
worden weggepompt naar de Westerschelde, het betoniet wordt hergebruikt.
De tunnel bestaat uit zo'n 45 000 betonnen tunnelring-elementen die wor
den vervaardigd in de ter plaatse gebouwde betonfabriek en per spoor de tun
nel worden ingevoerd.
Werkschema:
Bouwen en opstellen boormachines 1998.
Aanvang boorwerkzaamheden: voorjaar 1999.
Boortijd: 27 maanden (6 dagen per week, 24 uur per dag).
Tunnel gereed: eind 2002.
Kosten project, inclusief aanleg aansluitende wegen: ruim 1,6 miljard gul
den.
De aanleg, het beheer, het onderhoud en de exploitatie geschiedt door de
nv Westerscheldetunnel; aandeelhouders zijn de ministeries van Verkeer
Waterstaat en Financiën (95%) en de provincie Zeeland (5%). De aan
nemerscombinatie KMW (Kombinatie Middelplaat Westerschelde), die be
staat uit drie Nederlandse en drie buitenlandse bedrijven, ontwerpt, bouwt
en onderhoudt de tunnel nog tien jaar na gereedkomen.
394
en aan rijden om grond aan of af te
voeren. Vlak naast de bouwput wordt
de laatste hand gelegd aan de bouw
van een betonfabriek die de vijfenveer
tigduizend betonelementen moet gaan
vervaardigen waaruit de tunnelwand
zal gaan bestaan; de spoorrails waar
over die elementen worden vervoerd,
zijn al aangelegd.
Het hele terrein blaakt van actie; een
blik over het geheel werpend zie je dat
alles in beweging is, elke kraan draait,
grijpt of schraapt en elke grondkar
rijdt of kiept of staat (heel even) stil
om weer geladen te worden. De plaats
waar het boren zal gaan beginnen, is
al een heel eind klaar. Over een paar
maanden zullen de boormachines hier
worden geplaatst en begin 1999 zullen
de eerste meters richting Ellewoutsdijk
worden geboord, elke dag twaalf
meter verder. Het duurt nog een paar
jaar, om precies te zijn zevenentwintig
maanden, eer men aan de „overkant"
uit de tunnel zal stappen, maar dan
moet het wegtracé daar ook klaar zijn
en dat betekent dat men daar over een
paar maanden ook de schop zal gaan
hanteren. De haast van de API Bors-
sele is gebaseerd op het strakke tijd
schema van de tunnelbouwers en daar
zit niet veel rek in.
Het bezoek aan de zuidelijke activitei
ten geeft een indruk hoe het er over
enkele maanden aan de noordzijde zal
gaan uitzien. Het gaat nu echt gebeu
ren. En er is nog zoveel te doen voor
de landinrichtingscommissie, zeker als
je alles met behoorlijke inspraak rond
wilt krijgen. En daar wil de commissie
van API Borssele echt serieus werk van
maken. Voorzitter Mandos heeft nog
een aantal gedachten over de inrich
ting van het grote bos achter de hand.
Combineren van natuurcompensatie
met bosaanleg, opnemen van zoet
waterbassins en gebruik van koelwater
van de kerncentrale voor zoet/zout-
culturen. Stimuleren van recreatie in
het bos, bijvoorbeeld door aanleg van
een grote camping, acht hij minder ge
slaagd. Dat is meer iets voor Walche
ren, daar zijn ze voor het toerisme, wij
doen de economie. (Maar volgens mij
is dat hetzelfde.)
Ook aan de voorbereiding en vrijma
king van het tunneltracé moet nog
1998-9
GEODESIA
Feiten en cijfers over de Westerscheldetunnel
Westerschelde-
tunnel
