Mini-serie Landinrichting (6)
Een kennissysteem voor herverkaveling
rural planning, reallocation, system description
landinrichting, herverkaveling, systeembeschrijving
De wereld wordt ingewikkelder. Landinrichting onder
vindt hiervan de gevolgen. Kan een kennissysteem
herverkavelen behulpzaam zijn om de toenemende
complexiteit van de belangenafweging te beheersen?
Waarschijnlijk wel; gebruik van kennis- en systeem
agenten biedt hiertoe mogelijkheden.
Herverkavelen is een ingewikkeld pro
ces, onder meer vanwege de complexi
teit van het in te richten object, de
multifunctionaliteit van het potentiële
gebruik van de grond en de dynamiek
van de maatschappij. Bovendien be
vindt dit proces zich in een probleem
veld dat wordt gekenmerkt door het
toepassen van algemene wettelijke
regels op individuele gevallen. Dit im
pliceert een belangenafweging. Het
proces moet derhalve worden afge
stemd op;
de randvoorwaarden die aan het ob
ject worden ontleend, respectievelijk
aan de ontwerpbeschrijving worden
gesteld;
de verwevenheid van de belangen;
de gevolgen van de dynamiek.
Tussen het herverkavelingsproces en
de bij herverkavelen betrokken be
langhebbenden en instanties bevindt
zich de herverkavelaar als de essentiële
intermediair. De rollen die de herver
kavelaar uitoefent, zijn te onderschei
den in adviseur, ontwerper en project
leider. Voor het vervullen van deze
rollen is deskundigheid van de her
verkavelaar vereist, terwijl persoonlijke
aspecten zijn functioneren beïnvloe
den. Te constateren is dat de laatste
jaren veel ervaren medewerkers het
Kadaster hebben verlaten, terwijl bo-
ir. M. P.
Moolenaar,
werkzaam bij
bet Kadaster te
Apeldoorn.
vendien het opdoen van ervaring wordt beperkt door ver
minderingvan het aahtal landinrichtingsprojecten. Belang
rijk onderdeel in de 'uitoefening van de rollen is ook het
verantwoorden van cjle resultaten van herverkavelen naar
belanghebbenden. Hiervoor bieden de huidige systemen
onvoldoende ondersteuning.
De genoemde problemen zijn waarschijnlijk op te lossen
door middel van een j kennissysteem en hierop toegespitste
scholing. De functie van zo'n kennissysteem is onder
steuning bij het expljiciet maken en de transformatie van
eisen, advisering aangaande de belangenafweging, verant
woording van de beweegredenen bij de belangenafweging
en het op snelle wijzp aanpassen van de kennis die in het
systeem beschikbaar is. Voor de vastlegging van kennis en
het aanprijzen van ^en kennissysteem in plaats van een
verzameling losse gereedschappen is gekozen omdat in het
kennissysteem accumulatie van kennis optreedt; hiermee
wordt tevens de kennjserosie tegengegaan. Centraal is gene
rieke kennis beschikbaar. Per project wordt specifieke
kennis toegevoegd, Jdie eventueel tot generieke kennis
promoveert. Tevens word t het bewaken van de objectiviteit
en de consistentie van de belangenafweging verbeterd.
De opzet van een kennissysteem vereist een grondige ana
lyse van alle aspectep van herverkavelen. Deze analyse is
in het kader van het promotie-onderzoek „Kennis aan her
verkavelen" uitgevoerd op een groot aantal aspecten van
het object: de eisen, de handelingen, de herverkavelaar en
de architectuur van een kennissysteem. Zie tabel 1 voor een
overzicht van een deel van deze aspecten. Op basis van de
analyse is een kennissysteem te ontwikkelen. Dit moet nog
gebeuren. In dit artikel wordt een klein stukje van de analy
se getoond, met nadfuk op het handelen, niet op het object
en de eisen die daaraan worden gesteld. Eerst wordt het
herverkavelingsproces in zijn omgeving geplaatst. Daarna
wordt het ontwerpen uitgewerkt. Tot slot volgt een be
schrijving van een mogelijke opzet van een kennissysteem.
363
GEODESIA
KEYWORDS
TREFWOORDEN
M. P. Moolenaar,
Kennis aan herverka
velen. Academisch
proefschrift in voor
bereiding.
