<r7777///////77777TTy
Dubbel-verschil
meting.
de ontvanger ook wel de gemeten fase bij begin van signaal
ontvangst (lock-on) op een waarde tussen nul en één, ter
wijl de afstand naar de satelliet toch zon 20 000 km be
draagt. Als de ontvanger een draaggolf eenmaal blijft ont
vangen (trackt), wordt wèl de verandering in het geheel
aantal golflengten tussen satelliet- en ontvanger-draaggolf
bijgehouden. De meerduidigheid is constant vanaf signaal
ontvangst.
,,On-the-fly resolution of the ambiguities" is het oplossen van
de meerduidigheden voor een bewegende ontvanger.
„On-the-fly" wordt in het Nederlands vertaald met vlie
gensvlug. Op basis van metingen uit een uiterst korte pe
riode, liefst slechts één enkele seconde, worden dan de ge-
heeltallige meerduidigheden (rekentechnisch) snel en effi
ciënt bepaald (laten we zeggen in een oogwenk). Juist voor
een bewegende ontvanger, bijvoorbeeld in een vliegtuig, is
dit „on-the-fly ambiguity resolution" van groot belang.
Wellicht daarom dat de term „on-the-fly" toch vaak in de
gestelde betekenis wordt gebruikt en geaccepteerd lijkt.
Het probleem van GPS „ambiguity resolution "is inmiddels in
theorie opgelost.
Er is tot nu toe alleen een oplossing voor het schattingsdeel
beschikbaar. De geheeltallige schattingen (de getalswaar
den) kunnen worden berekend volgens het kleinste kwa
draten principe, maar de precisie van deze schatters is nog
onbekend. De schatter is, ondanks het geheeltallig karak
ter, wel degelijk stochastisch. De schatter is namelijk be
paald uit de stochastische waarnemingsgrootheden. De
momenteel veel gebruikte toets-ratio's voor het valideren
van een gevonden geheeltallige oplossing missen een theo
retische onderbouwing. Na het ontwikkelen van de
LAMBDA-methode, heeft thans dit probleem van de sta
tistische verdeling van de schatter de volle aandacht bij de
sectie.
Met metingen op twee frequenties kunnen met het zogenaam
de widelaning de meerduidigheden sneller worden opgelost.
„Sneller" is hier misplaatst, tenminste als het wordt ge
bruikt in de betekenis van „minder metingen". Met alleen
de widelane-meerduidigheden (een satellietgewijze combi
natie van de oorspronkelijke meerdui
digheden op de twee GPS-frequenties)
is slechts de helft van het totale aantal
meerduidigheden opgelost. Men dient
daarbij ook nog bijvoorbeeld de Ll-
meerduidigheden op te lossen. Dan
pas is deze aanpak equivalent met het
direct oplossen van de LI èn L2 meer
duidigheden. Op basis van hetzelfde
waarnemingsmateriaal wordt dan in
beide gevallen een equivalente oplos
sing verkregen. De getalswaarden voor
de meerduidigheden zijn natuurlijk
verschillend, maar beide oplossingen
vertegenwoordigen hetzelfde kleinste
kwadraten minimum. Zie ook de be
wering over de referentie-satelliet. De
bewering geldt in het algemeen wel,
als „sneller" gebruikt wordt in de be
tekenis van minder rekentijd (voor het
uitvoeren van de geheeltallige vereffe
ning). Deze stap kan echter nog veel
sneller worden uitgevoerd als men ge
bruikmaakt van de LAMBDA getrans
formeerde meerduidigheden. LI en
L2 verwijzen naar de GPS-draaggolf-
frequenties en komen overeen met
golflengten van respectievelijk 19 en
24 cm.
Om de fase-meerdiddigheden te kunnen
oplossen, zijn altijd codemetingen (pseu
do-ranges) nodig.
Met enkel fasemetingen kunnen de
meerduidigheden ook worden ge
schat. Men heeft dan wel metingen
nodig op minstens twee tijdstippen
(epochen). De satellieten moeten zich
in de tussentijd namelijk verplaatsen
ten opzichte van de ontvanger. Deze
geometrie-verandering is erg klein in
een periode van bijvoorbeeld 1 of 5 se
conden, maar onze ervaring wijst uit
dat ambiguity resolution wel degelijk
mogelijk is, mits maar een streng algo
ritme wordt gebruikt. Zijn de meer-
Fasemeting
aan de GPS-
draaggolf.
462
1998-10
GEODESIA