A
van deze pakketten opgetrommeld om
presentaties te geven van de pencom-
puters. Zo waren er stands van de ge
meenten Winterswijk en Ridderkerk,
terwijl de provincie Overijssel een de
monstratie gaf van dg Dialog Topo
grafie Landmeten en MicroStation.
Een vertegenwoordiger van het Hoog
heemraadschap Uitwaterende Sluizen
gaf uitleg over dg Dialog Topografie
en dan waren er nog productpresenta
ties van onder andere Van Steenis
Geodesie, Lacarto, Carl Zeiss en Dat-
Action. Veel belangstelling was er ook
voor dg Dialog Topografie/Move 3,
getoond door Grontmij Geogroep Le
lystad en niet te vergeten voor de nieu
we pakketten PenMap, dg Dialog To
pografie, dg Dialog MicroSurvey en
Move3.
Minder nabewerking
Een medewerker van de gemeente
Emmen sprak tijdens de lunch zijn
twijfels uit over de pencomputer.
„Kijk, onze gemeente is op dit mo
ment op zoek naar veldmateriaal voor
de buitendienst. We zitten nu nog in
het eerste stadium. Ik wil mij eerst
oriënteren en alle mogelijke systemen
gezien hebben. Ik ga ook naar demo-
dagen van andere leveranciers, omdat
ik een algemene indruk wil hebben
van wat er allemaal op de markt is.
Daarna moet ik een keus maken.
Waar het mij om gaat is efficiency.
Het grote voordeel van deze pencom-
puters is natuurlijk dat je direct ziet
waar je mee bezig bent. Ik vraag me al
leen af of je echt zoveel in het veld kan
doen. In hoeverre moet je toch later
op kantoor alles nog bewerken? Wat ik
bovendien een nadeel vind, is dat je
weinig controle kunt uitoefenen op
dat wat er in het veld wordt uitge
voerd". Zijn collega van een naburige
gemeente valt hem in de rede: „Dat
kun je nu ook niet voor honderd pro
cent. En vergeet niet dat je iemand in
het veld altijd een kopie meegeeft. Je
laat hem niet in het moederbestand
werken, natuurlijk".
Over de presentaties waren de deel
nemers enthousiast. „Ik heb een aantal
handige dingen gehoord, zoals dat
waarover Van Lely vertelde over de
verschillende systemen. Ik heb daar nu
een beetje inzicht in gekregen". Zijn
collega begint te lachen en memoreert
een uitspraak van de spreker. „Het is
waar wat hij vertelde, dat je alles tot op
de centimeter nauwkeurig kunt invoe
ren, maar dat maakt voor veel mensen
niets uit. Mij interesseert het bijvoor
beeld totaal niet of dat bord een halve
meter meer naar rechts of naar links
staat. Als ik maar weet dat dat ding er
staat! Het is mooi om te weten dat het
kan, maar wij hebben dat nog niet no
dig. Die broodjes met brie zijn ook erg
smakelijk". Tussen twee happen door:
„We komen hier ook omdat het ge
woon erg gezellig is. Contacten zijn
erg belangrijk in dit werk. Je wilt altijd
van collega's horen hoe ze bepaalde
dingen aanpakken, want vaak zit je
toch met dezelfde problemen".
Karien Ris
Van 15 tot 18 septem
ber 1998 is het elfde
ION GPS-congres ge
houden in Nashville,
Tennessee. ION (Insti
tute Of Navigation) is een Amerikaan
se non-profit organisatie die zich be
zighoudt met het bevorderen van de
kunst van en het onderzoek naar navi
gatie. Het bedient een gebruikersge
meenschap die belang heeft bij plaats
bepaling en navigatie, zowel op land
en zee als in lucht en ruimte. Ondanks
dat het een nationale organisatie is,
heeft het leden overal ter wereld en is
het aangesloten bij de „International
Association of the Institute of Naviga
tion". Naast het organiseren van con
gressen of „technical meetings" geeft
het ook het blad „Navigation" uit. De
GPS-congressen die georganiseerd
worden door de Satellite Division -
hebben natuurlijk een duidelijke na-
vigatie-achtergrond, maar ook meer
typisch geodetische of landmeetkun
dige onderwerpen komen direct of in
direct aan bod.
ION GPS is één van de grootste con
gressen op GPS-gebied waar diverse
disciplines samenkomen. Dit jaar wa
ren er zo'n 2000 deelnemers. Elke
morgen en middag werden vier sessies
gelijktijdig gehouden, waarbij rond
één thema steeds acht artikelen wer
den gepresenteerd. Op elk moment
van de dag kon je dus kiezen uit vier
[onderwerpen, zodat het zelden voor-
jkwam dat er geen presentatie van ei
gen gading bij was. Voor die momen
ten dat dat toch het geval bleek, kon
worden rondgesnuffeld op de beurs-
vloer waar in zo'n honderd stands
producten en diensten werden geëta
leerd.
filet Amerikaanse karakter van het
congres bleek onder andere uit de vele
presentaties over (of vanuit het per
spectief van) WADGPS (Wide Area
Differential GPS) en WAAS (Wide
J\rea Augmentation System). WAAS
is een GPS-netwerk van de Federal
Aviation Administration (FAA) dat
met name ten behoeve van de lucht
vaart voor DGPS-correcties zorgt en
waarmee de integriteit van het GPS-
^ignaal wordt bewaakt. WAAS moet
in 2001 volledig operationeel zijn,
maar er worden nu al correcties uitge
zonden in de VS.
Veel presentaties gingen meer over
verwerking in netwerken dan verwer
king van basislijnen. Ook de termen
als LAAS (Local Area) en RADGPS
(Regional Area) werden veelvuldig ge
bezigd. RADGPS is ook bruikbaar
voor landmeetkundige toepassingen.
Tegen de achtergrond van netwerk
toepassingen kreeg de verhoogde
ionospherische activiteit van de ko
mende jaren speciale aandacht. De
fierlaagde precisie die dit ten gevolge
heeft, kan om een dichter netwerkont-
werp vragen.
Van oudsher zijn er op de ION-con-
gressen altijd enkele militaire sessies.
Ditmaal waren er twee die voor ieder
één toegankelijk waren. Hier werd
aandacht besteed aan de modernise
ring van GPS, zoals de verzorging van
gen tweede civiele signaal. Meer aan
dacht voor militaire toepassingen was
verder te zien op de beurs.
(Opmerkelijk was het grote aantal
presentaties over GNSS-2, het Euro
pese satellietplaatsbepalingssysteem.
GNSS-2 bevindt zich nog in de
ontwerpfase. Verschillende mogelijke
baantypen kwamen naar voren, maar
met name die van geïnclineerde (56
graden) geostationaire banen (36 000
km boven aardoppervlak) kwamen re
gelmatig in presentaties terug. Projec
tie van een geïnclineerde geostationai
re baan op een wereldkaart geeft de
vorm van een acht te zien. Het voor-
GEODESLA
ION GPS 98 congres
I998-II
519