Toegankelijkheid overheidsinformatie
Dr. G. Broesterbuizen, plaatsvervangend directeur IBI bij
het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks
relaties, lichtte toe dat de kabinetsnota "Naar toegankelijk
heid van overheidsinformatie" een beleidsraamwerk bevat
om de datasets van de overheid elek
tronisch toegankelijk te maken. Hier
door kunnen burgers actiever worden
betrokken bij het politieke debat, kan
de efficiency in de publieke sector
worden vergroot en worden er nieuwe
kansen gecreëerd voor het bedrijfsle
ven. In deze nota worden drie infor
matietypen onderscheiden, te weten:
de basisinformatie voor de democrati
sche rechtsstaat, de overheidsinforma
tie onder de Wet Openbaarheid Be
stuur (WOB), en de elektronische da
tabestanden van de overheid. Voor
deze laatste categorie geldt een aantal
belangrijke principes, te weten: de bescherming van de pri- Toegankelijkheid
vacy van de burger, het voorkómen van overheidsmonopo- ondersteunt de
lies op de markt, het zo laag mogelijk houden van drempels democratie.
in het kader van toegankelijkheid en het leveren van be
standen in een zodanig formaat dat zij voor verdere bewer
king geschikt zijn. Hij constateerde dat er weinig centrale
kennis aanwezig is over welke bestanden er binnen be
paalde overheidsorganisaties aanwezig zijn.
Richtlijnen voor beleid
Bij de verdere uitwerking van het beleid zouden, naar de
persoonlijke opvattingen van Broesterhuizen, de volgende
richtlijnen moeten gelden:
de basisinformatie voor de democratische rechtsstaat
moet in principe openbaar zijn. Hierbij dient een vrije
verspreiding via internet te worden bevorderd;
er mogen geen onnodige reguleringen voor hergebruik
aan afnemers worden opgelegd, met de kanttekening dat
er uiteraard naar de bron moet worden verwezen;
verstrekking van informatie is alleen mogelijk als er ge- Toegankelijkheid
lijke condities voor alle partijen worden gehanteerd; verbetert de
bij overheidsdata onder de WOB moet de gedetailleerde kwaliteit van
regulering in het kader van deze wet gehandhaafd blijven, besluitvorming.
Een algemeen wettelijke copyrightregeling voor deze data
is niet wenselijk, alhoewel elk overheidsorgaan het recht
heeft om copyright op te leggen in het kader van het te
volgen prijsbeleid;
bestanden dienen beschikbaar te zijn in een bruikbaar
formaat;
de prijzen moeten worden gereguleerd: alleen de directe
kosten zouden in rekening mogen worden gebracht. Een
prijs hoger dan de verspreidingskosten is alleen toege
staan als de wet dit toelaat;
bij de elektronische databestanden van de overheid zou
verstrekking door de overheid alleen mogelijk kunnen
zijn als specifieke wetgeving dit toelaat. De politiek zou
een initiatiefrol moeten vervullen bij de vaststelling van
het prijsbeleid en het bepalen van de grenzen die in acht
26
moeten worden genomen bij het be
schikbaar stellen, het bewerken en
het verrijken van overheidsdata. De
beschrijving waar de grenzen van de
publieke taak liggen, zou duidelijk
in specifieke wetten moeten worden
vastgelegd. Alleen op basis van regu
lering zou het mogelijk moeten zijn
dat overheidsorganen halffabrikaten
van hun data kunnen maken. Hier
door zouden zij verplicht zijn die
producten aan de afnemers aan te
bieden. Ook voor deze producten
zouden de prijs en regulering van
het gebruik door de politiek moeten
worden vastgesteld. Ook hier kan de
overheid gebruikmaken van het in
strument copyright.
Bij de verdere uitwerking van het toe
komstig beleid gaat het niet alleen
over het toegankelijk maken van over
heidsinformatie. Het zou in ieder ge
val voor het publiek duidelijk moeten
zijn welke informatie er bij bepaalde
overheidsinstellingen voorhanden is.
Dit is alleen in de GI-sector het geval.
Broesterhuizen constateerde ook dat
de GI-sector een goede lobby naar de
politiek heeft gevoerd om betrokken
te zijn bij de verdere vormgeving van
het toegankelijkheidsbeleid.
Commercialisering van
Gl-datasets in Nederland
Een overzicht van de huidige Neder
landse praktijk van prijzen en com
mercialisering van Gl-datasets werd
gegeven door drs. J. Berends, plaatsver
vangend directeur-secretaris van de
Ravi. Het vraagstuk van de toeganke
lijkheid staat niet los van andere ele
menten van de NGII. Hij noemde een
aantal stappen die moeten worden ge-
1999-1
GEODESIA
tt gestelde vragen.
Vtagcn<ormuH<H
In deze Vraagbaak kunt u onder andere op onderwerp zoeken naar
uitgebreide informatie over de aanleg en de effecten van de
HSL-Zuld. In de Meest gestelde vragen treft u de antwoorden op de
meest gestelde vragen over de HSL-Zuld.
