1999-2
GEODESIA
schap over de databases heeft, ontstaat er natuurlijk een
heel andere situatie".
Hoe verklaart u het feit dat de overheid zich terugtrekt
met als gevolg dat er steeds meer werk op de markt komt en
ze zich tegelijkertijd juist als concurrent op die markt presen
teert
"Er is een groot verschil tussen de situatie waarin we zaten
toen er met de GBKN werd begonnen en de huidige
omstandigheden. De overheid begint langzaamaan op een
andere manier te denken. Er is gigantisch veel gebeurd bij
de overheid, de afgelopen tien jaar. Zo zie je dat veel land
meetkundige diensten van gemeenten en provincies zijn af
gebouwd en dat gekeken wordt welke taken ze kunnen uit
besteden. Het is waar dat de wat grotere gemeenten zich
meer en meer gaan profileren. Maar over hoeveel gemeen
ten praat je dan? Dat aantal is naar mijn mening niet
marktbedreigend.
Als je kijkt naar de positie van de overheid op het gebied
van kaartvervaardiging, zijn er in de wereld rwee uitersten
waar we van kunnen leren. In Engeland heeft de overheid
de kaartvervaardiging helemaal op zich genomen, terwijl in
Japan juist het bedrijfsleven kaarten op de markt brengt.
Het moge duidelijk zijn dat onze voorkeur naar het laatste
uitgaat. Maar zo is Nederland natuurlijk niet geformeerd
en zulke grootschalige veranderingen voer je niet zomaar
door.
De Grootschalige Basiskaart van Nederland is klaar en daar
liggen geen grote projecten meer. We zitten op dit moment
alleen nog in de bijhoudingsfase en die wordt door het
Kadaster verzorgd. Wij kunnen ons alleen nog bezighou
den met datakoppeling.
In een verzelfstandigde Topografische Dienst is ook het be
drijfsleven geïnteresseerd, ook al rijst daar snel de vraag:
wat kost het en wat brengt het op? En, ook niet onbelang
rijk: aan welke verplichtingen moet ik als bedrijf dan gaan
voldoen? Ik weet dat er een aantal bedrijven is, dat heeft
aangegeven belangstelling te hebben voor de Topografische
Dienst. Ik kan daar op dit moment alleen nog weinig over
zeggen. Zo zie je dat wij toch langzaam richting de Japanse
denkwijze groeien, wat dit betreft".
Hoe komt het dat GBKN-kaarten niet risicodragend op de
markt worden gebracht?
"De overheid heeft al veel taken afgestoten. Het is allang
niet meer zo dat ze beschikt over grote kaartenfabrieken.
De productie van dat soort dingen wordt al langere tijd in
de vrije markt gedaan. De reden dat het bedrijfsleven zelf
de kaartvervaardiging niet in handen neemt, is omdat in de
jaren tachtig het besluit is genomen dat door het Kadaster
te laten uitvoeren. Vergeet niet dat we nu al ruim twaalf
jaar verder zijn. Als deze ontwikkelingen nu zouden plaats
vinden, zou het meer voor de hand liggen dat bedrijven het
overnamen. Ik ben ervan overtuigd dat er binnen niet al te
geruime tijd bedrijven komen, die satellietdata op de markt
brengen.
Een ander aspect is dat het maken van
een grootschalige basiskaart ontzet
tend veel geld kost. Stap daar als on
dernemer maar eens in. Je gaat dan
een product maken, waarvan je nooit
kunt verplichten dat het wordt afge
nomen. De overheid kan zeggen dat je
product niet goed genoeg is en kan het
dan zelf fabriceren. Al kost het in eer
ste instantie drie keer zoveel geld, het
Is mogelijk. Het nadeel is in zon geval
dat het marktmechanisme niet werkt.
In een normale concurrentieverhou
ding werkt dat anders. Als je met een
product op de markt komt, dat kan
worden bedreigd door een instantie
die het wil produceren, ongeacht wat
het kost, dan kun je er beter tweemaal
over nadenken. Als ik een parfum op
de markt kan brengen, waar ik geen
verantwoording voor de winst- of ver
liesrekening hoef af te leggen, dan win
ik elke markt! Daar hoel je niet bang
voor te zijn".
Niet elk bedrijf kan lid worden van de VNBG. Er worden be
paalde eisen gesteld aan de omzet en de knowhow van een
bedrijf dat in aanmerking wil komen voor het lidmaatschap.
Er moet bijvoorbeeld minimaal één hbo-er in dienst zijn, wil
de vereniging lidmaatschap overwegen. Er gelden aparte voor
waarden voor geassocieerde leden. Zij zijn geen volwaardig lid
en betalen minder contributie. Voor de exacte gegevens kan
men terecht bij de VNBG, Postbus 105, 3958 ZV Ame-
rongen.
Hoe komt het dat openbare aanbesteding
in de geodetische wereld zo weinig ge
bruikelijk is?
"In ons vakgebied is dat eenvoudigweg
niet zo bekend. Er wordt relatief wei
nig werk openbaar aanbesteed. Het
gebeurt wel vaak dat er sprake is van
meervoudig onderhandse aanbeste
ding. Daarbij worden dan bijvoor
beeld vijf voorkeursbedrijven verzocht
een offerte te doen uitkomen. In
Europese context is dat anders. Ieder
een kan zien wanneer er projecten zijn
en kan zich daarvoor aanmelden. Na
tuurlijk spreek je dan over de wat gro
tere bedrijven.
De oorzaak van het feit dat er zo wei
nig openbaar wordt aanbesteed, ligt
voor een deel bij de opdrachtgevers die
daar over het algemeen behoudend in
zijn. Aanbesteden is in ons vak nog
niet zo oud als in andere vakgebieden.
78
