CD-DOM
f.
i
1
Vastgoedinformatie in 4D
VERSLAG
De Utrechtse Dom van alle kanten bekeken
Tegenwoordig zijn we al heel wat ge
wend op het gebied van visualisatie in
3D waarmee wij ons een ruimtelijk
beeld kunnen vormen van de werke
lijkheid. Gelukkig maar, want een
platte kaart, al of niet nauwkeurig in
x- en y-coördinaten vastgelegd, geeft
geen enkele indicatie over de hoogte of
diepte van een terreinsituatie. Daar
voor dient ook de z-waarde te worden
bepaald om vervolgens een model van
het terrein te kunnen vervaardigen.
Maar dat is dan altijd nog een mo
mentopname.
Mede op initiatief van de Dienst Stads
ontwikkeling van de gemeente
Utrecht, en steun van de Mondriaan-
stichting en de stichting EPN (Elec
tronic-highway Platform Nederland)
komt nu ook een weergave met een
"vierde dimensie" in zicht: de factor
tijd. Een sprong, vergelijkbaar met de
verandering van de afbeelding van de
aarde in een plat vlak naar die op een
bol. Deze wetenschappelijke sprong
werd van een dusdanige importantie
geacht dat bij de eerste presentatie
Theo Scheele,
redacteur.
Reconstructies in Europa
,-MÖ;
Lk.tf .jJ
daarvan kardinaal Simonis te hulp werd geroepen. Een meer
aardse reden was cjat de eerste proeve van deze techniek de
historische weergaye betreft van de Domkerk in Utrecht
waarvan Simonis' voorgangers de grondleggers waren.
Ooggetuigeverslag
Uytrecht den 2 Augusti. Gisteren avont ten half achten ont-
stont hier een scf rickelick onweer, dat tot half negen toe
duurde; doch het s imste was gedaan in een quartier-uurs: den
hemel stont gedurlgh in licht en vlam, en 't was schrickelick
den donder en vreeselycke winden te hooren, dat versletwiedt
met het nederstort
toornen, dat ieder
:n van schoorsteenen, daecken, gevels ende
een ongemeene verbaestheyt aenbracht, en
dat heeft veele aertbevingh doen spreecken: de kerek van den
Dom tot het choo
al onder de voet a
toe lagh met pylaren en al ten half achten
s een pynhoop, sonder dat de Domktoorn
eenigsints beschadigt is.
(Uit de Oprechte Haerlemse Saterdaegse Courant
van 4 Augustus 1674.)
Door bundeling van krachten van specialisten op het ge
bied van archeologie, historie, bouwkunde en informatica-
techniek is het gelukt de geestelijke omgeving van het
Domplein ruimtelijk en in tijd gemeten, zodanig op een
cd-rom vast te leggen, dat een boeiende wandeling door
de tijd - van 280 na Chr. tot heden (eigenlijk gisteren) -
mogelijk is geworden. "Cd-Dom" is dit eerste schijfje ge
noemd; het werd, op 3 december 1998 officieel aan de
kardinaal aangebonden.
Uit de cd-Dom galt onder andere te leren dat ene Willi-
brordus zich omstreeks 690 vestigde in Utrecht en direct
begon met het stichten van twee kerken (toe maar)de Sint
Salvatorkerk en de Sint Maarten kerk (later Heilige Kruis
Kapel genoemd). Onbedoeld werden deze kerken later el-
kaars concurrenteln. Omdat de Salvator alsmaar groeide en
uitbreidde (zowel in de hoogte als de breedte), dreigde de
Heilige Kruis Kapiel te moeten wijken. Dankzij de vasthou
dendheid van de kanunniken van die laatste kerk ging dat
echter steeds niet door en moest de Grote Kerk zijn heil in
andere richtingep zoeken. De kanunniken hielden steeds
moedig stand tegen de geloofsgenoten. Pas in 1826 legden
zij het loodje. Hun kerk moest wijken voor verkeersmaat
regelen van de stad Utrecht.
De cd-Dom geeft die strijd van continue groei en verande
ring op het Dorpplein op een boeiende wijze weer. De
strijd tussen de grote kerk en dat kleintje is duidelijk te
volgen door aanklikken van die laatste in verschillende
perioden. Zo zijni trouwens alle aanwezige bouwwerken af
zonderlijk oproepbaar, waarna ze zich en stuk voor stuk,
81
GEODESIA
SPECTRUM SOFTWARE
DOMPLEIN in UTRECHT VAN 250 TOT IIEDEN
