A
I tr
MpMigMB
In de tweede helft van 1921 neemt Polée een opdracht van
collega Cruq over om percelen in de omgeving van Door
werth uit te meten, omdat deze collega "overladen is met
werkzaamheden". In fig. 6 is te zien dat er een nieuwe weg
is geprojecteerd ter breedte van 12 m. De Centrale Grond
exploitatiemaatschappij is opdrachtgever. In een brief van
de "Heveafabrieken" die, zoals bekend, industriële be
langen in deze regio had, is te lezen dat
deze maatschappij aldaar totaal twee
hectare bouwterrein tracht te verwer-
ven. Overigens blijkt uit de bijgevoeg
de berekeningen dat Polée ten behoe
ve van de opmeting polygonen heeft
gelegd en deze heeft aangesloten aan
de primaire driehoeksmeting.
it~: t
Polée en de Houtvesterij Nunspeet
van Staatsbosbeheer voeren tussen
1921 en 1924 correspondentie over de
grenzen van het Speulder- en Sprielder
bosch. De eigenaresse van het naastge
legen landgoed "Groot Sprield" be
twist de eigendom van een geheel bos
perceel. Staatsbosbeheer stelt ten be
hoeve van de uitvoering van een me
ting "een paar flinke arbeiders" be
schikbaar, maar verzoekt de metingen
in het zomerseizoen te doen plaatsvin
den omdat, zo schrijft deze dienst,
"gedurende de winterde werkzaamheden in het bosch-
bedrijf hun grootsten omvang hebben". De uitvoering van
de metingen worden nog al eens uitgesteld omdat:
"we druk in onderhandeling zijn met verkoop en ruiling
van grond";
."moet dit jaar op de werkgelden bezuinigd worden";
"men is verhinderd" (telegram fig. 7).
Op 10 juli 1923 komt er van de houtvesterij een schrijven
waarin wordt voorgesteld de grensuitzetting in september
1923 uit te voeren, "omdat het thans goed schikt". Dat het
toch om een omvangrijke grensbepaling gaat, blijkt wel uit
de mededeling van veertien dagen later, dat er ongeveer
tweehonderd grenspalen beschikbaar zullen zijn. Dit sluit
wel aan bij Polée's notitie dat de oppervlakte van het Speul-
derbosch 582.8116 ha omvat. Overigens wordt in dezelfde
brief gewezen op nog in Utrecht aanwezige "oude bosch-
boeken". De houtvesterij heeft aanvankelijk bezwaren om
deze oude boeken, waarin een en ander over de begrenzin
gen was te vinden, aan Polée mee te geven. Omdat afschrif
ten maken voor de houtvesterij toch bezwaarlijk schijnt te
zijn, stapt de "Inspecteur van het Staatsboschbedrijf', zoals
in zijn volgende briefis te lezen, over dit bezwaar heen. Zo
doende krijgt Polée de beschikking over dit archief van het
Speulderbosch, waarin stukken voorkomen uit de jaren
1595, 1670, 1779 en later. Uit de in het mapje "Speulder
bosch" enzovoort aangetroffen kladnotities in potlood
blijkt inderdaad dat Polée onder andere stukken uit 1779
en 1856/9 heeft bestudeerd. Mogelijk is het onderzoek ten
Fig. 6.
Wegaanleg.
Fig. 7.
Telegram aan
Polée.
behoeve van deze grensregeling één
van zijn laatste opdrachten geweest.
Polée is dan ook inmiddels zeventig
jaar oud.
Toponiemen
Wijlen ir. R. de Wit heeft in zijn in
genieursscriptie "Kadaster, Ruilver
kaveling en Toponymie" gewezen op
deze relatie. Uit zo'n vijfendertig do
cumenten blijkt dat Polée, wellicht
onbewust, ook deze relatie met de
landmeetkunde heeft ervaren, wan
neer hij de namen van relevante topo
grafie noteert.
Polée noteert in Friesland de namen
van landerijen die bij een meting zijn
betrokken, zoals "De Toornmaat, De
Twee Mad". Verder de namen van
wegen en dijken als "Schapendrift,
Folgerelaan, Haringspad, Leppedijk,
Miedweg, Grindweg, Rijkstol, Lei-
dijk". Wanneer hij metingen nabij
water uitvoert, noteert hij: "Oude
Lauwers, Boom, Smalle Ee, Griet
mansrak, Schipswijk, Bokkumer-
meer", namen die ook nu nog worden
gebezigd.
Polée voert twee opdrachten uit om de
grenzen van aanwassen in de Terhorn-
sterpoelen en de Oudegaasterzanding
(thans ingepolderd) te bepalen. Hij
noteert nabij Terhorne de namen van
eilanden aldus: "Litre Helling, Ronde
Polle, Breefinne, Kleinzand, Groot-
zand, Protterbosch, Brouwersacht,
Hengsteworp, Schenkepolle". Deze
namen komen thans ook nog op de
topografische kaart 1 25.000 voor.
Het "Kleinzand" blijkt nu één geheel
te zijn met de "Breefenne" (fig. 8).
Vermeld werden reeds de uitgebreide
metingen in de destijds woeste onher
bergzame streek langs de provincie
grens van Drenthe en Friesland. Dat
~T~T
JL
58
1999-z
GEODESIA
Doorwerth
yjikr
i «Wh6
Ze Mis 1.
'"T
....(Uk r.
oLÏf&-
./Uw./oA?,
«ja t vn<*»
C' - s r.zi 1*
UD 6S
Speulder- en Sprielderbosch
K.uU... K^a,C S.n'jfltoj»
Jyrry't 4rt*A- /2. «A
4) Afred, mix
roj
ty.M H~51L - n, j
A AU tf.,kU X 16,} itr^.u i ZvM-
„7 TT., Uk.U, ^,AU. r- *u t,ek- lnJ
(./...«A/ Wjrrfil 4/f<c"- -. t\ Wj-t »•-- '4uUlt.
4j«, <r 4.^.1
77 - k.
-K Ju, J ,.u n. ft.(jJf'dL cu L.l
"2. .02, Oó 1/,^, ft,-. Syrrri'J a/j l£lv
i
f U4* l ft-C O-Ux 'l
A.BV i\fn,l
T/1
WL H» H> a
POLEE Ufinarr P /HH5TF»
52^-
VflOOTIUUFS «I I" 1ÜM 2lik
76STIE1 IPm VEWINTERS RülEF lülGT -