Wat voor mij van wezenlijk belang is,
is de koppeling van het probleemop
lossingsproces ofwel het inrichtings
proces aan informatieverzorging. Dat
is de kern van mijn activiteiten. Wat
in dat verband ook een belangrijke rol
speelt, is de relatie tussen gedachten en
uitdrukkingsvorm. Hoe maak je ge
dachten toegankelijk? Dat komt ook
aan de orde in mijn publicaties. Zo
heb ik vrij recent samen met prof. Or-
meling een paar hoofdstukken van een
leermethode geschreven. Begrijpelijk
heid kun je zowel door middel van taal
als door een grafische weergave berei
ken".
Dienstverband of ondernemerschap?
"Ik ben lange tijd in vaste dienst geweest. De laatste keer
was dat bij de Landbouwuniversiteit in Wageningen. Hoe
wel ik graag onderwijs deed, kon ik daar helaas mijn ei niet
zo goed kwijt. Dat is de reden dat ik deze keer zelfstandig
ben gaan werken. Een aantal jaren geleden ben ik ook een
tijdje zelfstandig geweest. Ik adviseerde in die tijd steden
bouwkundige bureaus. Helaas werd ik daar niet echt rijk
van. Maar dat zal ik waarschijnlijk nooit worden ook. In
juli 1995 begon ik weer met een eigen bedrijf. Ditmaal met
de nadruk op kaartgebruik en interactie bij GIS.
Het eerste project voerde ik uit in opdracht van de Meet
kundige Dienst van de Rijkswaterstaat. Ik hield me bezig
met visuele dynamische trendanalyse. Naar aanleiding van
de jaarlijkse peilingen van rivieren kun je natuurlijk digitale
modellen maken. Tijdens dat eerste project vroeg ik me af
op welke manier je daar bepaalde ontwikkelingen in kon
zien en vooral ook hoe je ze grafisch kon weergeven. Ik heb
geprobeerd bepaalde trends in die peilingen aan te geven.
Dat deed ik in samenwerking met mensen van de Meet
kundige Dienst. Uiteindelijk hebben we daar hoofdzakelijk
op basis van literatuuronderzoek een dik rapport over ge
schreven met suggesties met betrekking tot de technische
mogelijkheden daaromtrent.
De opdrachten die ik sinds de oprichting van mijn bedrijf
heb uitgevoerd, lagen allemaal in de sfeer van definitie
studies. Ik moet zeggen dat ik dat eigenlijk wel jammer
vind. Het onderzoek voor de Meetkundige Dienst heeft
nooit een vervolg gekregen. In een later gesprek met toe
passers bleek dat zij zelf al het één en ander hadden verzon
nen. Je kunt natuurlijk wat lanceren, maar voor hetzelfde
geld hebben zij zelf al iets ontwikkeld, met behulp van an
dere pakketten. Daardoor ging die opdracht uiteindelijk
niet door. Dat kan altijd gebeuren, maar het blijft jammer".
Geodesie of kartografie?
"De meeste onderzoeken die ik heb gedaan, lagen op het
gebied van de geodesie. Ik heb mij nauwelijks met zuiver
kartografische onderwerpen beziggehouden. Eén van de
mens-computer-mteractie
"Dit zijn enkele
onderdelen van de
grafische mens-
computer-inter
actie:
MM: mentale pro
cessen, in 't hoofd;
MD: invoerhande-
lingen; DD: digi
tale processen, in de
computer; DG:
visualiseren; GG:
grafische integratie
op het beeldscherm;
GM: lezen en in
terpreteren.
Om dit allemaal zo
soepel mogelijk te
laten verlopen heb
je 'informatie-ar
chitecten nodig.
Hun werk is
prachtig gedefi
nieerd op het om
slag van een leer
zame bundel met
ideeën van mensen
die het perfect in de
vingers hebben:
'making the com
plex clear'.
grote problemen die ik met kartogra-
fen heb, is dat ze vreselijk gericht zijn
op productie. Kijk naar de foldertjes
die ze maken. Het zijn echt allemaal
enthousiaste mensen hoor, maar het
blijven kaartmakers. Echt belangstel
ling voor wat je nou met die kaarten
kan doen, hebben ze vaak niet. En dat
is voor mij juist essentieel.
Het enige kaartvervaardigingsproject
waaraan ik heb meegewerkt, was een
fietskaart van de omgeving Ede-Wage-
ningen. Maar dat was puur liefdewerk
oud papier. Als voorzitter van een pro
jectgroep Fietskaarten heb ik er wel
verschrikkelijk veel tijd in gestopt. Ik
heb ook de bijbehorende enquête ge
maakt om de gebruikersvriendelijk
heid te toetsen. Maar het accent kwam
door allerlei oorzaken toch weer sterk
op productie te liggen. Het gaat mij
echter niet om de technische aspecten
van een kaart, maar om de bruikbaar
heid. Vandaar ook mijn actie voor de
heruitgave van Benin's artikel 'Zien of
lezen'.
Begrijp me goed, de kaart is voor mij
vreselijk belangrijk. Maar ik kijk meer
naar de functie van een kaart, naar wat
er binnen allerlei werkprocessen mee
gedaan kan worden. Dat is voor mij
essentieel. Ik ben wel degelijk enthou
siast voor kartografie, maar ik redeneer
veel meer vanuit de kaart als gereed
schap om de wereld te veranderen. Zo
kijk ik ook aan tegen de geodesie. Niet
het rekenen, maar het knutselen aan
de wereld is van belang. Het gaat erom
hoe je de grond indeelt. Kaarten zijn
daarbij onmisbaar, maar ze zijn voor
RICHARD SAUL WURMAN
INFORMATION
ARCHITECTS
142
1999-3
GEODESIA
