metrische werkstations, zoals Inter
graph, Zeiss, Erdas en Leica. Of deze
ontwikkelingen ook daadwerkelijk
zullen leiden tot productverbeteringen
in praktische toepassingen, hangt op
nieuw af van de mate waarin organisa
ties erin slagen om de juiste markt te
vinden, de benodigde organisatorische
aanpassingen te kunnen/willen plegen
en efficiëntieverhoging te kunnen re
aliseren. Zoals in het eerste artikel [11]
uit deze serie over digitale fotogram-
metrie al werd aangegeven, lijkt volle
dige automatische kartering niet mo
gelijk. Voorzover dit theoretisch al
haalbaar is, zal dit bovendien geen ga
rantie zijn dat dit ook praktisch zal
worden ingezet.
Tevens dient de vraag zich aan of in de
nabije toekomst een volledig digitale
camera beelden zal leveren voor ge
bruik binnen de wereld van digitale
fotogrammetrie. Hoewel technische
ontwikkelingen snel gaan, zeker op het
gebied van CCD-sensors, zullen het
uiteindelijk de luchtfotobedrijven zijn
die in deze camera's dienen te investe
ren. De vraag zal zijn of deze bedrijven
dit kunnen en of zij kunnen concur
reren met de snelle ontwikkelingen
op het gebied van hoge resolutie satel-
lietbeelden 1 m) zoals die de ko-
In Nederland zou de digitale fotogrammetrie in combinatie
met GIS en hoge tjesolutie satellietbeelden een vooraan
staande rol kunnenj vervullen bij de bestandsbijhouding
zoals voor de GBKNj, DTB's en rivierbestanden. Gezamen
lijke inspanning van| overheid, bedrijfsleven en kennisinsti
tuten is hierbij van èroot belang, aangezien een grote inzet
wordt gevraagd. Of (fit zal geschieden, hangt grotendeels af
van de mate waarib de betrokken organisaties de win-win
mogelijkheden zullen inzien, indien deze uitdaging geza
menlijk wordt aangepakt. Een initiatief zoals de B6-con-
structie in de jaren tachtig zou een belangrijke stap in de
goede richting kunnen zijn. In het 'verzuilde' Nederland is
dit niet gemakkelijk, aangezien bedrijven, kennisinstituten
en overheden niet altijd de weg van samenwerking zoeken,
maar liever kiezen voor een eigen aanpak. Initiatieven in
het buitenland, metj name de VS, laten zien dat door goede
samenwerking op Ijet gebied van GIS en geo-informatie-
voorziening iedere getrokken organisatie beter af is.
Conclusie
Digitale fotogrammetrie als inwinningstechniek biedt tal
van mogelijkheden! voor professionele gebruikers en is in
staat om het gebruik van geografische informatiesystemen
en geo-informatievborziening op een hoger niveau te bren
gen. Successen worden echter vooral dan behaald als de
vertaalslag van klantvraag naar technische oplossing kan
mende jaren op de markt worden ver- Fig. 9.
wacht. Visualisatie van
Organisatie
Zoals in de inleiding gesteld, is het
succes van een techniek afhankelijk
van een goede marktvraag en een ster
ke organisatie die inspelen op verande
ringen in de maatschappij middels ef
fectieve training en succesvolle inno
vatie. De organisatie van de toekomst
die met succes digitale fotogrammetrie
inzet, zal bovenal kennis hebben van
zichzelf (de mogelijkheden en onmo
gelijkheden) en de klantvragen die ge
steld zullen worden. In toenemende
mate zullen nieuwe technieken zich
aandienen. Echter, succes valt niet te
behalen door de 'laatste' versie aan te
schaffen, maar succes zal veeleer een
functie zijn van de kennis binnen de
organisatie, het vermogen om flexibel
te zijn en het vermogen om de markt
niet op zich af te laten komen, maar
actief deelgenoot te zijn in het mee
denken in het proces.
een nieuwe woon
wijk in bestaande
omgeving.
Markt
Ontwikkelingen op de markt van digitale fotogrammetrie
gaan snel. In veel landen waar de fotogrammetrie een rela
tieve achterstand heef): ten opzichte van een land als Neder
land, kan worden waargenomen dat overheidsorganisaties
en bedrijfsleven direct) kiezen voor digitale fotogrammetrie.
In veel landen ontbrejekt een basiskaart en is de kadastrale
vastlegging afwezig tj>f onvolledig. Een orthofoto-bedek-
king in combinatie niet selectieve vectorkartering lijkt een
eerste relatief eenvoudige stap die voor veel landen de in
troductie van digitalej fotogrammetrie zal versnellen. Voor
Nederlandse bedrijven biedt dit kansen, maar het zal van
belang zijn om over goede betrouwbare locale partners te
beschikken, zodat kennistransfer en gezamenlijke project
uitvoering succesvol gestalte kunnen krijgen.
177
GEODESIA
1999-4
