Éi
"...worden in het veld onder den grond verzekerd op de
zelfde wijze als die der driehoekspunten, maar met dit
onderscheid, dat aan den hollen cilinder eene middellijn
van slechts 6 cm wordt gegeven en dat het vierkant grond
vlak van den steen 15 cm zijde heeft. Komen de punten
voor op wegen of openbare gronden, dan worden zij
bovendien boven of gelijk met den grond aangeduid door
palen van dezelfde afmetingen als die ter verzekering van
driehoekspunten. In de plaats van het ingebeitelde kruis
wordt een holte ter diepte van 10 cm kegelvormig uitge
boord. Het grondvlak van dien hollen kegel heeft 3 cm
middellijn".
Kennelijk kon Boer met deze voorschriften niet zo goed uit
de voeten, zodat hij zich door velen liet informeren naar ge
schikte materialen en modellen voor zijn kadasterstenen.
De heer Schaap, directeur Gemeentewerken van Arnhem,
vertelde hem dat betonnen palen, al dan niet gewapend,
vermoedelijk het goedkoopst zouden zijn en naar zijn idee
aan de gestelde eis van duurzaamheid zouden voldoen. Hij
riep ook de hulp in van de ingenieur-verificateur te Utrecht
en vroeg hem op welke manier de verzekering van die pun
ten bij een hermeting in Zeist had plaatsgevonden. Deze
antwoordde hem op 27 december 1915 door het aangeven
van zijn persoonlijke ervaring uit de laatste jaren, en hij
voegde bij een brief gedateerd 20-12-1915 van de land
meter Hcezemans die de betreffende hermeting in Zeist
heeft uitgevoerd. Deze gebruikte voor de afpaling een tegel
van 22 x 22 x 3 cm met een geribde onderkant tegen het
verschuiven. "De tegels werden op circa 70 cm beneden het
maaiveld gelegd, en vastgeslagen door 4 piketten. Op
den gladden bovenkant geven twee potloodlijnen de diago
nalen aan. In het snijpunt werd een gat geboord van
3 mm, waarin een stevig passend houten stokje werd ge
stoken, waarvan het bovenvlak samenvalt met het boven
vlak van de tegel. Een in het hout geslagen kopspijkertje
geeft het punt aan. Op den tegel werd de buis geplaatst,
waarvan het middelpunt van het bovenvlak door middel
van een ijzeren zetdriehoek verticaal boven het spijkertje
werd gebracht... De tegels zijn geleverd door E. R. Wig-
boldus bouwmaterialen, Groningen, en kosten 5 ct (bij
500 stuks 4 ct). De Polygoonbuizen zijn van harde kwali-
Fig. 1. teit en verglaasd. Lang circa 60 cm,
Verzekerings- middellijn 10 cm. De onderkant is
punten uit de voorzien van een kraag, en wordt ten
HTWvan 1902. overvloede vastgezet door 4 piketten.
De buizen worden gevuld met zand en
zitten onwrikbaar vast. Leverancier is
P. E. Martin, Lageweg, Zeist. De prijs
is 50 ct. De meetpunten zijn verzekerd
door onverglaasde draineerbuisjes,
lang 30 cm, middellijn 6 cm binnen
werks. Zij zijn geleverd door E. R.
Wigboldus te Groningen en kosten 5
ct (bij 1000 stuks 4 ct). Ten einde te
voorkomen dat ze gevuld worden met
zand, waardoor het gevaar ontstaat dat
ze bij het inslaan der baak scheuren,
zijn ze bedekt met dekseltjes van de
firma Verkade, bakkerij 'de Ruiter',
Zaandam".
Bij de gepensioneerde prof. J. A. van
der Kloes uit Delft informeerde Boer
of deze beton als materiaal geschikt ge
noeg vond, en zo ja, hoe naar zijn me
ning de samenstelling van het beton
zou moeten zijn. Verder vroeg hij de
heer Blaupot ten Cate uit Arnhem nog
om raad. Deze stelde voor om een gro
te vierkante voet onder de steen aan te
brengen, tegen het uitrukken ervan.
Beiden adviseerden hem om gelijk
tijdig aan meerdere fabrikanten een
prijsopgaaf te vragen. Laatstgenoemde
Fig. 2. gaf hem zelfs de namen en adressen
Het ontwerp van van bedrijven die er voor in aanmer-
I.BoerHzn. king kwamen.
190
1999-4
GEODESIA
Veelhoekspunten
45cMt