NCG
Kwartaalbericht
Nederlandse Commissie voor Geodesie
Nieuwe Nederlandse Referentiestelsel RD2000 en NAP2000
Op 14 april is door de NCG een
themavergadering belegd waar verte
genwoordigers uit wetenschap en
praktijk van de geodesie hebben gedis
cussieerd over de toekomst van de re
ferentiestelsels in Nederland. De bij
eenkomst werd voorgezeten door
dr. ir. H. Quee, lid van de NCG. In
de eerste helft van de vergadering werd
door leden van de subcommissie voor
Geometrische Infrastructuur een inlei
ding gegeven over hoe de nationale en
internationale referentiestelsels (RD
en NAP, resp. ETRS89, ITRS) histo
risch tot stand zijn gekomen, over wel
ke recente meettechnieken en metin
gen de fouten of veranderingen in de
huidige referentiestelsels hebben kun
nen vaststellen, en hoe groot de ver
schillen zijn. Het tweede deel bestond
uit een discussie over een aantal stel
lingen over de toekomst van RD en
NAP.
Dr. ir. H. van der Marei (TUD) hield
een introductie over de relatie van RD
en NAP met Europese referentiestel
sels. ETRS89 is in Europa het GPS-
coördinatensysteem. Coördinaten in
ETRS89 zullen niet of weinig veran
deren in de tijd omdat het coördinaat
systeem gekoppeld is aan de aardschol
waarop (het grootste deel van) Europa
ligt. Dit stelsel is ook officieel geadop
teerd door bijvoorbeeld CERCO en
Eurocontrol. Ten opzichte van het
wereldwijde stelsel ITRS beweegt Eu
ropa ongeveer 2 cm per jaar. De EU-
REF-subcommissie van de IAG, die
een voortzetting is van RETRIG en
UELN, onderhoudt het ETRS89. In
Nederland zijn met metingen van
meerdere meetcampagnes de NEREF-
punten, de AGRS.NL-punten en de
kernnetpunten allemaal goed bekend
in ETRS89.
Van der Marei ging verder in op de de
finitie van het RD, zoals in 1918 door
Heuvelink is beschreven. Daarbij valt
vooral op dat in Amersfoort geen
hoogte ten opzichte van de Bessel-el-
lipsoïde is gekozen. Een nieuwe, com
plete definitie is dus eigenlijk nodig.
Hiervoor zijn verschillende mogelijk
heden om dat te realiseren. De realisa
tie van het RD is nu gebaseerd op de
primaire driehoeksmetingen van begin
deze eeuw. Deze coördinaten worden
nu aangeduid met RD1918.
Namens de Rijksdriehoeksmeting van
het Kadaster kon ir. J. van Buren ver
tellen dat ETRS89 in Europa hét
coördinaatsysteem is geworden dat
wordt gebruikt om probleemloos
coördinaatbestanden uit te wisselen.
Hij ging verder in op de GPS-metin-
gen op AGRS.NL en het kernnet, wel
ke zeer precieze ETRS89-coördinaten
Voor de ruim 400 punten hebben op
geleverd (fig. 1). Door deze met de
HTW-transformatieparameters om te
rekenen naar RD kunnen ze worden
yergeleken met de lokale RD-coördi-
naten. Hierbij blijken de verschillen
sterk regionaal gecorreleerd te zijn, en
nergens groter dan zo'n 25 cm. Zie
'hiervoor ook Geodesia 98/7. De ver
schillen tussen het huidige RD1918
en de nieuwe waarden (binnen het Ka-
Fig. 1. GPS-kernnet. Verschilvectoren tussen RD-1918 en RD2000 (transformatie van
ETRS89).
239
GEODESIA
1999-5
