van dubbel-verschillen tussen de waar nemingsvergelijkingen alle klokfouten geëlimineerd en de meerduidigheden in de fase-afstanden met een on the fly (OTF)-methode opgelost. Deze me thode is in de laatste jaren verbeterd, waardoor het nu mogelijk is om onder gunstige omstandigheden met grotere afstanden te werken. Minder gunstig zijn hiervoor de perioden van sterke zonne-activiteit, waarbij het storende effect van de ionosfeer aanzienlijk gro ter wordt. Fig. 2a. Het vliegtuig (type Cessna Citation) wordt voorbereid voor een volgende vlucht. Voor de verwerking van de GPS-metingen zijn diverse soft warepakketten beschikbaar. Enkele voorbeelden zijn: GPSur- vey (Trimble), GeoGenius (GeoSurv.Inc.), SKI (Leica), PRISM/PNAV (Ashtech), SKIP (Inpho Gmbh, Stuttgart), GPSVEC (Geodesie/TUDelft), GravNav (Waypoint Consul ting Inc.), POSPAK (Applanix), Semikin-Flykin (GEOsurv Ine). Drie van deze pakketten zijn met elkaar vergeleken (GPSurvey, GeoGenius en Semikin-Flykin). Bij korte afstan den (maximaal 20 a 30 km) blijken deze pakketten in het al gemeen goede resultaten te leveren. Verschillen zijn te vinden in: mogelijkheden voor in- en uitvoer; aantal opties; maximale afstand waarbij de meerduidigheden worden op gelost; kwaliteitscontrole; gebruikersvriendelijkheid. Speciaal voor toepassing in de fotogrammetrie dient het mo gelijk te zijn om posities ten tijde van de event-registraties te berekenen door middel van interpolatie. Deze optie is niet bij alle pakketten beschikbaar. Ook is het belangrijk hoe de meer duidigheden in de software worden opgelost. Resultaten van een testvlucht Bij de Subfaculteit der Geodesie wer den de data van diverse testvluchten verwerkt en de resultaten geanaly seerd. Als voorbeeld wordt hier een testvlucht besproken die op 11 sep tember 1998 heeft plaatsgevonden in het kader van het project 'Repeat pass interferometry with PHARUS' van BCRS. PHARUS (PHased ARay Uni versal SAR) is een radarsysteem dat ge baseerd is op SAR (Synthetic Aperture Radar). Het systeem is ontwikkeld door TNO/FEL, NLR en TU-Delft [6]. Met PHARUS is men in staat om een plaatje te maken van het terrein op een enigszins vergelijkbare wijze als met een fotocamera. Anders dan bij fotovluchten worden de 'radarfoto's' vaak bij een grotere vlieghoogte genomen. In het genoemd BCRS-project wordt' onderzoek gedaan naar de mogelijk heid om deformatie van dijken vast te stellen. Hierbij wor den twee opnamen met elkaar vergeleken, die op verschil lende tijdstippen zijp gemaakt. Hoewel deze testvlucht bedoeld was voor PHARUS en niet voor fotogrammetrie, zijn de resultaten ook van toepassing op fotovluchten. De|bepaling van de positie van het vlieg tuig voert men namelijk op dezelfde wijze uit. Bij deze test vlucht werden drie Trimble-SSI-ontvangers gebruikt, waarvan twee als rejferentiestations werden opgesteld bij Geodesie in Delft enj bij Herwijnen (in de buurt van Gor- cum). Het vliegtuig (fig. 2) was vanuit Schiphol vertrokken om twee opdrachten uit te voeren. Voor de eerste opdracht werd een route bov^n de Noordzee gevlogen en voor de tweede opdracht werden voor het BCRS-project bij Her wijnen vier rechte tracks gevlogen. De totale baan wordt in fig. 3 voorgesteld eii het laatste stuk bij Herwijnen is in fig. 4 te zien. Bij dit laatste deel was de vlieghoogte 10 km. Gedurende de terugkeer van het vliegtuig naar Schiphol werden de GPS-data| niet meer geregistreerd. Beoordeling van GPS-coördinaten van kinematische toe passingen is moeilijk omdat onafhankelijke controle meest al ontbreekt. Daaroip werd eerst de statische basislijn tussen de grondstations Delft en Herwijnen (52 km) als kinemati sche meting berekend. Dit is enigszins vergelijkbaar met een stilstaand vliegtuig, waarbij voor elke seconde een positie wordt berekendde verwerkingsmethode is dezelfde als voor een bewegende ontvanger. De WGS-84 coördi naten van beide grondstations zijn met een precisie van Fig. 2b. De ingebouwde apparatuur in de achterkant van het vliegtuig rechts boven is de Trimble-SSI GPS- ontvanger te zien). 217 GEODESIA 1999-5

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1999 | | pagina 7